Autodelen boomt: 'Een wagen wil je als je die nodig hebt'

De autodeelbedrijven schieten de laatste maanden als paddenstoelen uit de grond in Brussel: we tellen er nu al elf. Daarnaast kan je van minstens zes carpool-initiatieven gebruik maken en we zien mensen die bijvoorbeeld een auto delen met de buren. Mobility-as-a-Service is een trend, bevestigt VUB-professor Cathy Macharis.

“De opkomst van autodeelbedrijven past heel hard in de trend van Mobility-as-a-Service. Je doet geen aankoop, maar denkt: wanneer heb ik wat nodig,” legt Macharis uit. In dezelfde lijn ligt de stijgende populariteit van multimodaliteit, het combineren van verschillende vervoerswijzen op een traject.

Sinds mei startten in Brussel liefst vijf nieuwe of vernieuwde autodeelsystemen: Cozycar, Ubeeqo, Drivy, DriveNow en ZipCar. Dé reden voor die boom is dat de Brusselse regering sinds 1 juni free-floating toelaat. Bij free-floating zijn deelauto’s niet gebonden aan stations. Je kan ze ophalen en achterlaten waar je wil, binnen het operatiegebied van het bedrijf.

“Ik denk dat veel aanbieders zaten te wachten,” zegt Macharis. Vier van de vijf nieuwe spelers op de Brusselse autodeelmarkt zijn internationale bedrijven.

Jong en stedelijk
“Operatoren hebben een heel specifieke doelgroep voor ogen: bijvoorbeeld jongeren, waarvan is vastgesteld dat ze de aankoop van een auto uitstellen,” zegt de experte. Ze ziet ook een slimme zet van automerken. DriveNow bijvoorbeeld is het autodeelbedrijf van BMW en verhuurder Sixt en werkt alleen met BMW’s en MINI’s. Merken maken jongeren gewoon aan hun wagens om een aankoop later te stimuleren.

Macharis situeert de autodeeltrend vooral bij 18- tot 35-jarigen en denkt ook dat dat zo blijft. Daarnaast is het een typisch stedelijk fenomeen: “Een verplaatsing in de stad is altijd anders dan erbuiten en er is veel meer mogelijk door de densiteit. Vergelijk het met een Villo: je kan het gebruiken wanneer je wil en afzetten waar je wil. Als je parkeert op het einde van een doodlopende straat op het platteland, haalt niemand die auto op.”

Ook de impact van technologie is niet te onderschatten. Door GPS-technologie, kunnen bedrijven precies lokaliseren waar een auto is. “En iedereen heeft een smartphone, dus is mogelijk wat vroeger niet kon,” zegt Macharis. Alle autodeelsystemen werken via een website en/of een mobiele app.

Elf is te veel
Macharis bereidt op dit moment onderzoek voor over autodelen in Brussel. Ze vroeg bij het Gewest data op van alle actieve systemen. Uitzonderlijk in Brussel, is dat de Gewestelijke regelgeving rond free-floating operatoren verplicht tot afspraken met publieke of private parkings. Elk voertuig moet voorzien zijn van een abonnement voor publiek of privaat uitgebate parkings. Dat is niet zo in andere steden in binnen- en buitenland en dus valt het af te wachten hoe dit uitdraait (hoe vaak gebruikers zich in een parking zetten bijvoorbeeld).

“Niet alle elf bedrijven zullen blijven bestaan,” zegt de VUB-professor ook. “Je moet een kritische massa hebben: genoeg wagens om het interessant te maken voor de gebruiker. Er zullen maar een paar grotere spelers overblijven.” Dégage uit Gent heeft nu bijvoorbeeld één auto in Brussel, wie op donderdag zocht op Tapazz vond zeven wagens in het gewest.

Tot slot, moet de toekomst volgens Macharis gericht zijn op duurzaamheid. Deelwagens kunnen betekenen dat minder mensen een eigen auto kopen, maar ook dat iemand die vroeger de bus of de fiets nam nu achter het stuur kruipt en uitstoot. “Ik denk dat het Brussels Gewest dit wat moet monitoren. Je kan niet zomaar de deur openzetten."

De autodeeltrend in drie woorden: Mobility-as-a-Service, multimodaliteit en duurzaamheid.