Brussel Helpt steunt Straatverplegers: ‘Spaghettislag steunt uitweg uit dakloosheid’

Brussel Helpt, de jaarlijkse solidariteitsactie van BRUZZ, steunt dit jaar de vzw Straatverplegers. Die verzorgt niet alleen daklozen in nood, maar timmert ook aan wegen uit de dakloosheid. “Het einde van dakloosheid is mogelijk.”

We schrijven 2005. Twee jonge verpleegkundigen beginnen de Brusselse straten af te schuimen op zoek naar daklozen die medische zorgen nodig hebben. Die daklozen, had het duo gemerkt, vinden immers vaak de weg niet naar de hulpverlening. Het is het begin van de vzw Straatverplegers. Het verhaal van oprichtster Emilie Meessen leest u hier.

Anno 2023 is de vzw van een tweevrouwen-initiatief uitgegroeid tot een stevige organisatie die in Brussel 50 en in Luik nog eens 10 mensen te werk stelt. De straatverplegers pur sang, die rondes doen op zoek naar hulpbehoevenden, die zijn er nog steeds. Alleen zijn daar multidisciplinaire teams bijgekomen en verschoof de focus de voorbije jaren ook naar echte oplossingen zoeken voor dakloosheid. De vzw gaat vandaag dan ook actief op zoek naar woningen én investeert in een intensieve begeleiding van ex-daklozen.

Levenslange begeleiding

“Voor wie fysiek, mentaal en sociaal gekwetst is, is die begeleiding geen luxe,” zegt Koen Van den Broeck van de vzw. “Zeker mensen die langer op straat hebben geleefd moet je blijven begeleiden, sommigen voor de rest van hun leven.”

Sinds 2011 slaagde Straatverplegers er zo in om bijna 200 daklozen opnieuw een eigen dak boven het hoofd te bieden. Vaak gebeurt dat in gewone appartementen, soms ook in mobiele woonmodules. “Dat cijfer sterkt ons in de overtuiging dat we dakloosheid wel degelijk helemaal kunnen oplossen”, zegt Van den Broeck. “Bij het beleid leeft nog al te vaak het idee dat het fenomeen nu eenmaal bij een grootstad hoort. Maar als wij erin slagen om de kwetsbaarste groep opnieuw in de maatschappij te integreren, dan moet het toch ook met andere daklozen lukken?”

Tegenover het optimisme van de woordvoerder staan cijfers die minder opbeurend zijn. De dak- en thuislozentellingen tonen jaar na jaar een groeiende populatie. De hele groep bestaat ondertussen uit ruim 7.000 mensen, waarvan 800 echt op straat slapen. “Maar het feit dat het 20 jaar geleden om een veel kleinere groep ging, betekent ook dat het eigenlijk anders kan,” zegt Van den Broeck.

Spaghettikoks gezocht

Die focus op een echte oplossing is een van de redenen waarom Brussel Helpt dit jaar de kaart van de vzw Straatverplegers trekt. In 2019 met Doucheflux overigens al een andere organisatie centraal die zich voor daklozen inzet. De opbrengst van de ‘Grootste spaghettislag ter wereld’ gaat integraal naar Straatverplegers. “Dakloosheid lijkt in Brussel soms alomtegenwoordig, een bijna dagelijks onderdeel van het nieuws en van het stadsbeeld” legt Ineke Le Compte, directeur marketing bij BRUZZ, uit. “Maar we mogen als stad en als samenleving dakloosheid niet aanvaarden als fataliteit. De Straatverplegers gaan met hun focus op huisvesting op zoek naar structurele oplossingen en de reïntegratie van thuisloze mensen in de maatschappij.”

Wie wil deelnemen aan de spaghettislag kan dat op twee manieren. Eerst en vooral door zelf de keukenschort om te gorden en spaghetti te koken en serveren. “Of je nu een vereniging, bedrijf of particulier bent, we zijn op zoek naar zoveel mogelijk spaghettikoks,” zegt Le Compte, die mikt op honderd locaties.

De tweede manier is spaghetti te bestellen en ergens in de stad de voeten onder tafel te schuiven. Een pastamaaltijd – vlees, halal of veggie – kost een zeer democratische 10 euro. Extra donaties voor Straatverplegers zijn natuurlijk meer dan welkom.

Hoe is het mogelijk?

Straatverplegers wordt vandaag voor circa 60 procent gefinancieerd met overheidsmiddelen, vooral via de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie. Die financiert bijvoorbeeld de Housing Firstprojecten, waarbij daklozen eerst een woning aangeboden krijgen en vervolgens intensieve begeleiding krijgen. Het Riziv draagt dan weer bij voor het echte straatverpleegwerk. “Maar dat betekent dat we wel nog 40 procent moeten vinden op andere manieren, bijvoorbeeld via donaties” aldus Van den Broeck. “Een actie als Brussel Helpt kan dan een echt verschil maken.”

Naast de broodnodige centen is ook de zichtbaarheid die het project via Brussel Helpt krijgt cruciaal, benadrukt de woordvoerder. “Het is een beetje vreemd: iedereen ziet dakloosheid om zich heen, maar we zouden er wat vaker over moeten debatteren. ‘Hoe is het in godsnaam mogelijk dat er vandaag zoveel mensen op straat slapen?’ Dat is een vraag die luider moet klinken en Brussel Helpt kan daar een belangrijke bijdrage aan leveren.”

Wie spaghetti wil koken of kopen kan dat doen via de website www.brusselhelpt.be. Op die plek kan je daarnaast heel eenvoudig een donatie doen voor Straatverplegers.

Nieuw dit jaar is dat je ook spaghetti kan kopen aan een balie in verschillende gemeenschapscentra. "Op die manier willen we mensen bereiken die geen toegang hebben tot een website, of zich niet comfortabel voelen bij een digitale aankoop," vertelt Ineke Le Compte. Voor Paspartoe-kaarthouders met recht op verhoogde tegemoetkoming kost een portie spaghetti daar 2 euro in plaats van 10 euro.