Brussel middelpunt van discussie op eerste schooldag na dodelijke vechtpartij

Na de dodelijke vechtpartij van afgelopen vrijdag, waarbij verschillende leerlingen van de Zaventemse ZAVO-school betrokken of getuige van waren, verliep de schooldag niet helemaal zoals gewoonlijk. Er is heel wat politie aanwezig en het gonst er van de geruchten. Dat enkele van de betrokken jongeren Brussels zijn, wordt bovendien met gefronste wenkbrauwen onthaald. "Als men die Brusselse leerlingen percipieert als een moeilijk gegeven, moeten wij nog meer ons best doen voor hen."

“Tot nu toe verloopt de schooldag heel rustig. Gelukkig maar, na zo'n bewogen weekend.” Kurt Gommers, directeur van de Zaventemse middelbare school ZAVO, haalt maandagochtend opgelucht adem. Voor de schoolpoort is de sfeer gespannen, maar tegelijk ook rustig.

Scholieren gaan rustig naar binnen, voor de camera’s van verschillende nationale media. Twee politieagenten vatten post aan de schoolpoort en om de haverklap rijdt een motoragent door de straat. “Zoals u kan zien is de politie massaal aanwezig. Dat zal zo nog enkele dagen blijven, zo lang als nodig, maar hopelijk keert de rust daarna terug.”

Hogesnelheidstrein

De verhoogde politieaanwezigheid is de belangrijkste maatregel waarover de school zondag een afspraak heeft gemaakt met de plaatselijke politie, na de dodelijke vechtpartij van vorige week vrijdag. De vechtpartij, waarbij tientallen jongeren betrokken waren, begon aan het station van Zaventem en zette zich verder op het perron.

Drie personen belandden op de middelste sporen, waar treinen aan hoge snelheid voorbijrazen. Op dat moment reed een hogesnelheidstrein langs. Een 22-jarige jongeman uit Etterbeek kwam om het leven. Een zestienjarige jongen uit Brussel-Stad raakte zwaargewond. Zijn been moest geamputeerd worden, maar hij verkeert niet meer in levensgevaar. De derde persoon kon de sporen op tijd verlaten.

"De overleden en gewonde jongeren zijn geen leerlingen van deze school, al maakt dat dit drama niet minder tragisch," gaat de schooldirecteur verder. Wel zouden scholieren van de school betrokken zijn geweest bij de vechtpartij en waren verschillende ZAVO-leerlingen getuige van het dodelijke incident.

“Hopelijk komt er snel duidelijkheid over wat er gebeurd is, want de speculatie daaromtrent is gigantisch. De berichten die het voorbije weekend op sociale media circuleerden hebben niet geholpen om de rust te laten terugkeren."

Bijna helft leerlingen afwezig

Gommers verwijst naar de verschillende berichten over wraakacties die afgelopen weekend de ronde deden. Enkele betrokken jongeren dreigden met wapens naar de schoolpoort van het ZAVO af te zakken om wraak te nemen voor hun overleden vriend.

Die bedreigingen neemt de politie heel serieus, al heeft de schooldirecteur het over een “relatieve” bedreiging. “Ik schat die niet al te reëel in, maar we mogen ze ook niet onderschatten. Een angstcultuur is in ieder geval nooit goed,” vertelt hij.

Door die dreiging kreeg Gommers afgelopen weekend wel heel wat telefoontjes van ongeruste ouders. “Bij velen zit de schrik er nog in, maar ik heb ook veel scholieren met een glimlach naar binnen zien gaan,” zegt de directeur daarover.

“Mijn zoon wilde vandaag niet naar school komen, maar ik heb hem kunnen overtuigen om dat toch te doen,” vertelt de moeder van een leerling wanneer ze haar tienerzoon voor de schoolpoort afzet. Zij heeft er vertrouwen in dat de schoolomgeving veilig is – het politiecommissariaat bevindt zich recht tegenover de campus.

Toch zijn veel leerlingen maandag thuis gebleven. Van de 1.400 leerlingen die vandaag op school moesten zijn, waren er 600 afwezig. De leerlingen die er wel zijn, kunnen op school rekenen op de ondersteuning van het Rode Kruis, het Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW) en het Centrum voor leerlingenbegeleiding (CLB).

Brusselse jongeren

Al snel na het gewelddadige drama van vrijdag berichtten Zaventemnaren op sociale media over de afkomst van de betrokken jongeren. “Het zijn weer jongeren uit Brussel,” klonk het geregeld.

Een duidelijke link met Brussel is er hoe dan ook. Niet alleen de slachtoffers komen uit Brussel. De politie pakte vier verdachten op, ook allemaal jonge Brusselaars.

“Bij ons is de aanwezigheid van Brusselse jongeren groot. Het percentage leerlingen uit Brussel schommelt rond de 36 à 37 procent, maar dat was tien jaar geleden ook zo," legt schooldirecteur Gommers uit. "Alleen zijn er nu in het algemeen veel meer leerlingen."

Dat veel Brusselaars in Zaventem naar school gaan hoeft niet heel verwonderlijk te zijn. De gemeente deelt een grens met Haren, Evere en Sint-Lambrechts-Woluwe. Elk uur rijden er vier treinen richting Brussel en via verschillende buslijnen is er een goede verbinding met gemeenten als Schaarbeek en Sint-Joost-ten-Node.

Gommers: “Heel wat ouders sturen hun kinderen naar een Nederlandstalige katholieke school met een bepaalde sociale ambitie. Ze zijn vaak Franstalig, waardoor we heel wat leerlingen opleiden in een taal die niet hun moedertaal is. Die uitdaging is er altijd. Maar de meeste leerlingen komen naar school met een zekere verwachting en wij proberen er altijd voor hen te zijn.”

Dat veel berichten over de dodelijke vechtpartij op sociale media door Zaventemnaren onthaald worden met een beschuldigende vinger naar Brussel en soms ook met racistische reacties, doet de schooldirecteur 'pijn aan het hart.' “Elke leerling is voor mij gelijk. Waar hij of zij vandaan komt, is compleet irrelevant."

"Als men die Brusselse leerlingen toch bekijkt als een moeilijk gegeven, moeten wij nog meer ons best doen voor hen. Op lange termijn zal dat de maatschappij veel meer opbrengen, dan hen in een slecht daglicht te plaatsen,” aldus Gommers. “Ik ben niet de enige die dat zegt, al zijn velen het ook oneens met mij.”

Dat Brusselse jongeren met een imagoprobleem kampen, is niets nieuws. Maar nu krijgt ook het ZAVO ermee te maken, beseft de directeur. “Hier wordt af en toe wel eens geduwd en getrokken, maar dat gebeurde trouwens vroeger ook bij mij op school. Nu wordt alles vaak uitvergroot, omdat er beelden op sociale media verschijnen en dan krijgen mensen snel het gevoel dat het onveilig is,” zegt Gommers nog. “Hebben wij een gewelddadige school? Helemaal niet.”