Brusselse gezondheidsinspectie verwacht 'flinke' stijging aantal besmettingen

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest verwacht dat het aantal coronabesmettingen de volgende dagen ‘flink’ zal toenemen op basis van gegevens van het callcenter dat alle positieve gevallen contacteert. “Maar we zitten nog niet aan hetzelfde niveau als Antwerpen”, zegt Inge Neven, hoofd van de gezondheidsinspectie Brussel. “Het percentage positieve tests voor heel Brussel bedraagt minder dan 5 procent.”

Met het bericht dat het percentage positieve coronatests in de Kliniek Sint-Jan in hartje Brussel de voorbije week veel hoger lag dan eind juni, gooide hoofdarts Kenneth Coenye de knuppel in het hoenderhok. Er werd al enkele dagen gesuggereerd dat het ook in Brussel net als in Antwerpen de verkeerde kant uitging met de verspreiding van het coronavirus.

“De laatste tien dagen zitten we gemiddeld aan 6.8 procent positieve gevallen, tegenover 0.8 procent positieve tests in juni”, aldus Coenye in Terzake. Een verontrustende evolutie, want daarmee benadert Brussel de situatie in Antwerpen. Daar zat het percentage positieve coronatests volgens biostatisticus Geert Molenberghs (UHasselt) op 9 procent. In Antwerpen werd de voorbije dagen ondermeer een avondklok ingesteld om het virus in te dijken.

Bovendien verergerde de situatie niet alleen in de hoofdstad in de buurt van de Kruidtuin waar Sint-Jan gelegen is, ook in het Sint-Anna/Sint-Remyziekenhuis in Anderlecht worden de voorbije dagen gelijkaardige hoge cijfers opgetekend. In Ouderghem en Laken lag het rond de 3 à 4 procent.

Minder dan vijf procent

Inge Neven, hoofd van de gezondheidsinspectie in Brussel nuanceert die cijfers evenwel enigszins. “Ik betwist hun cijfers niet, maar Sint-Jan is wel een ziekenhuis in een buurt met een grotere bevolkingsdichtheid en een andere populatie dan de rest van Brussel. Voor het hele Brusselse Gewest zitten we zeker nog niet aan 7 procent positieve coronatesten, maar bedraagt het minder dan vijf procent. En dat is een stuk lager dan in Antwerpen.”

Het klopt wel dat het aantal besmettingen ook in Brussel verder toeneemt, aldus Neven. “De voorbije dagen zien we de cijfers die we krijgen via het callcentrum dat alle besmette personen contacteert, ook goed stijgen. Op die cijfers zit wat speling, maar dat zal zich de komende dagen ook weerspiegelen in een stijging van de cijfers bij Sciensano. Daarom zijn we erg waakzaam en spelen we kort op de bal.”

Amper mondmaskers

“Ons percentage positieve coronatesten is wél degelijk belangrijk, omdat het gaat over een populatie bij wie het risico op verspreiding relatief groot is”, aldus Kenneth Coenye. “Het gaat over gezinnen waar ze soms met vijftien mensen op een kleine ruimte samenwonen. Als je hier in de buurt over straat loopt, kan je het aantal mensen met een mondmasker op één hand tellen. Als die mondmaskerplicht niet wordt afgedwongen, is die situatie echt verontrustend. En 1,5 meter afstand houden is in sommige buurten van Brussel een illusie.”

Probleem is dat het percentage positieve coronatesten vandaag iets anders betekent dan in maart. Toen werd enkel een test afgenomen bij wie zo ziek was dat hij in het ziekenhuis moest opgenomen worden, veel anderen waren ziek thuis maar werden niet getest op het nieuwe coronavirus. Pas vanaf mei worden alle verdachte gevallen getest. Je kan het percentage positieve testen toen en nu dus niet zomaar vergelijken.

Lees verder onder de grafieken

Antwerpen 102, Brussel 21

Een andere manier om de situatie in Antwerpen en Brussel te vergelijken is kijken naar de zogenaamde risicofactor. Die geeft het aantal nieuwe besmettingen per week per 100.000 inwoners van de voorbije week weer. Sciensano hanteert een alarmdrempel vanaf meer dan 20 per 100.000. Anders gezegd: bij meer dan 20 is waakzaamheid geboden. Ter vergelijking: in Duitsland moeten steden of kantons met meer dan 50 besmettingen op 100.000 inwoners opnieuw lockdown-maatregelen nemen.

Als je de risicofactor voor het arrondissement Brussel en het arrondissement Antwerpen vergelijkt, beide grootstedelijke gebieden, krijg je een heel ander beeld. Daarvoor nemen we de cijfers van Coronafacts.be, een website van de VUB die dezelfde cijfers gebruikt als Sciensano, maar ook de gegevens van de laatste dagen meeneemt. Dat getal is dus iets recenter. De meest recente risicofactor voor het arrondissement Antwerpen volgens coronafacts.be bedraagt dan 102, of vijf keer de alarmdrempel. Voor het Brussels arrondissement bedraagt dat 21, dus flirtend met alarmdrempel. “Dan zie je dat de situatie in Brussel het niveau van Antwerpen nog niet benadert”, aldus Inge Neven.

Lokaal boven alarmdrempel

Nog niet. Want het is niet zo dat de situatie in Brussel niet verontrustend is. Opgesplitst per gemeente gaat de alarmdrempel lokaal wel her en der al boven de 20, met Sint-Gillis (met 60 gevallen per 100.000 inwoners), Ganshoren (40) en Sint-Agatha-Berchem (36).

“Dat is wat artsen verontrust”, aldus professor Dirk Devroey, initiatiefnemer van coronafacts.be en tevens huisarts. “Zowel Brussel als Antwerpen zijn dichtbevolkte gebieden met een groot risico dat het virus zich verder verspreidt. De risicofactor in Brussel ligt nu wel lager dan in Antwerpen, maar vijf dagen geleden schommelde die in Antwerpen ook nog rond de vijftig, maar is de voorbije dagen razendsnel de hoogte in geschoten. Dat illustreert hoe snel het kan gaan. Als je weet dat het aantal positieve coronatesten in Brussel stijgt, is waakzaamheid zeer geboden. Zeker omdat we in Brussel niet iedereen kunnen testen en mogelijk een aantal gevallen missen”, besluit Devroey.

Razendsnel

Neven erkent dat extra waakzaamheid geboden is. “Zodra we lokaal in gemeentes het aantal besmettingen zien stijgen boven de alarmdrempel, zoals nu in Ganshoren en Sint-Gillis bijvoorbeeld nemen we een aantal specifieke acties per gemeente. Ganshoren is een erg kleine gemeente waar het gaat om 1 of 2 families waarvan enkele leden besmet zijn en die zijn ook geïsoleerd. Als daar nog nieuwe gevallen bijkomen, volgen we het verder nauw op zodat het virus zich niet verder kan verspreiden. Maar op dit moment is het onder controle. De situatie in Sint-Gillis zijn we aan het bekijken.”

Als Antwerpen een risicofactor van 102 haalt of vijf keer de alarmdrempel is dan geen échte lockdown nodig zoals in Duitsland geldt vanaf de drempel van vijftig? “Dat is één van de redenen waarom experts gepleit hebben voor een volledige lockdown in Antwerpen”, reageert professor Dirk Devroey. Nog een interessante, maar verontrustende vergelijking: tijdens de piek in april schommelde de risicofactor in Antwerpen rond de vijftig, een pak lager dan vandaag dus.