Conflicten uitpraten en naar de middernachtmis: zo vieren Brusselaars kerstmis

Hoe vieren de inwoners van één van de meest kosmopolitische steden ter wereld kerstmis? BRUZZ vroeg Brusselaars uit alle windstreken naar hun kersttradities.

POLEN

Voor Polen is kerstmis een erg belangrijk feest, waar ze drie dagen voor uittrekken. De eerste dag, 24 december, staat helemaal in het teken van familie en traditie. Veel Polen vasten overdag en gaan om 18 uur aan tafel voor een maaltijd zonder vlees of alcohol. Na het avondmaal deelt de kerstman geschenken uit. Aan tafel wordt er ook uitbundig gezongen, net als later op de avond tijdens de middernachtmis in de kerk. Kerstavond is ook een moment om ruzies bij te leggen of excuses aan te bieden. Op 25 en 26 december gaat het feest verder. Dan komen er ook vrienden op bezoek én wordt er soms alcohol geschonken. Gasten krijgen kalkoen, eend, rollades en andere traditionele kerstgerechten voorgeschoteld.

OEKRAÏNERS EN GEORGIËRS

Brusselse orthodoxe Brusselaars vieren kerstmis pas twee weken later. Denk aan bijvoorbeeld Georgiërs, maar ook veel Serviërs, Russen, Bulgaren, Macedoniërs en Oekraïners. Ze vieren kerst op 7 januari en volgen daarmee de Juliaanse kalender. Op ‘hun’ kerstavond trekken veel orthodoxe Brusselaars om negen uur naar de kerk. De mis duurt tot na middernacht. Sommige gelovigen kiezen ervoor om voorafgaand aan kerstmis een maand lang geen vlees, alcohol en suikergoed te nuttigen. Na de mis breken ze het vasten.

MAROKKANEN

Belgen van Marokkaanse origine vieren kerstmis over het algemeen niet, maar ontkomen ook niet volledig aan de kerstgekte. Het wordt voor hen steeds opgevat als commercieel feest, losgekoppeld van religie, zoals Halloween of Valentijn. Zo vieren sommige Marokkanen het toch, compleet met kerstboom en kadootjes. Maar eigenlijk is het islamitische feest dat qua betekenis het meest op kerstmis lijkt, de geboortedag van de profeet Mohammed. Het feest Id al Maulid is - zoals de geboorte van Jezus - een moment om stil te staan bij vrede en verdraagzaamheid. Sommige families komen op die dag ook samen om een maaltijd te delen.

FILIPIJNEN

Voor veel Brusselaars van Filipijnse origine is kerstmis het belangrijkste feest van het jaar. Het is zelfs zo belangrijk dat de voorbereidingen maanden op voorhand beginnen. Waar in de Filipijnen veel mensen op straat komen om te vieren, blijven mensen in België binnen. Filipijnse families maken een enorme voorraad eten voor onverwachte familie en vrienden die op kerstavond of kerstdag opduiken.

NEDERLANDERS

Voor Nederlanders en andere expats die in Brussel werken, zijn de feestdagen een belangrijke reden om naar het geboorteland terug te keren. Hoewel de meerderheid van de Nederlanders zichzelf atheïstisch noemt, gaan heel wat Nederlanders toch op kerstavond naar de kerk. Eerste kerstdag staat in het teken van samenzijn met de familie: ontbijten doen de Nederlanders met een kerststol gevuld met spijs, daarna spelen Nederlanders gezelschapsspelletjes of bezoeken familie. In Nederland is ook tweede kerstdag een officiële feestdag, beide dagen wordt veel gegeten met familie.

CONGOLEZEN

Kerstmis is ook voor Congolese familie hét feest van het jaar. Voor Congolezen gaat kerstmis om de geboorte van Jezus, het is voor hen geen moment om materiële cadeaus uit te delen. In plaats van geld uitgeven aan cadeaus, zullen christelijke Congolezen hun geld geven aan zij die het nodig hebben, zoals arme mensen of daklozen. Voor sommige Congolezen is deze periode ook een moment om conflicten bij te leggen. De hele familie schuift aan bij het kerstbuffet, waar vaak de hoofdschotel vis is. Als er toch vlees op tafel komt, dan is het kalkoen.

MIDDERNACHTMIS

Heel wat Brusselaars gaan naar de kerk tijdens de kerstdagen. Vooral de middernachtmis op kerstavond trekt elk jaar veel belangstellenden. Ook dit jaar zijn er in Brussel - naast kerstvieringen in het Nederlands en Frans - ook vieringen in tientallen verschillende andere talen. Wie stipt om middernacht de mis bij wil wonen, kan daarvoor terecht in verschillende kerken, onder andere de Sint-Michiels- en Sint-Goedele-kathedraal. Het volledige overzicht staat op de website van 'Brussel Onthaal - Open Deur' van de katholieke gemeenschap in Brussel.

Dit artikel is gebaseerd op een eerdere interviewreeks van BRUZZ. Je kunt de hele reeks hier lezen.