Contract rond bouw gevangenis Haren blijkt niet te bestaan

Tussen bouwheer Regie der Gebouwen en consortium Cafasso bestaat geen schriftelijk akkoord over de bouw van de gevangenis van Haren. De federale oppositie vraagt daarom twee audits door het Rekenhof rond publiek-private samenwerkingen voor gevangenissen, die vaak veel duurder zijn. 'Overeenkomsten alleen mondeling bekrachtigen (en ze zo onttrekken aan parlementaire controle, red.) wordt een gewoonte in het bestuur van dit land.'

Dat schrijft Le Soir vrijdag.

De federale oppositiepartijen PS, SP.A, Défi, CDH, Groen, Ecolo en PVDA hebben op 17 december een voorstel van resolutie neergelegd waarin ze vragen dat het Rekenhof twee audits uitvoert van publiek-private samenwerkingen in de gevangenissector, zoals het geval zou zijn bij de bouw van de gevangenis in Haren.

Die 'megagevangenis' zou plaats moeten bieden aan 1.190 gevangenen op een tot nu toe braakliggend terrein in de Brusselse deelgemeente. In 2008, dat was de communicatie tot nu toe, ging eigenaar Regie der Gebouwen een publiek-privaat partnership aan met het bouwbedrijf Cafasso.

Het bouwproject kan rekenen op hevige protesten van zowel buurtbewoners, natuurbeschermers, magistraten als psychologen. De milieuvergunning van het project is inmiddels ingetrokken en de stedenbouwkundige vergunning kan enkel nog door het Gewest worden afgeleverd, vermits de Stad Brussel geweigerd heeft het Keelbeekpad op de site te verplaatsen.

'Document bestaat niet'
Maar tegelijk woedt het debat ook in het federale parlement. In juli vorig jaar vraagt parlementslid Olivier Maingain (Défi) aan bevoegd minister Jan Jambon (N-VA) om de overeenkomst met Cafasso. Omdat hij die niet krijgt, trekt hij naar het Rekenhof, dat hem meedeelt dat het document simpelweg niet bestaat.

In december vraagt Ecolo-parlementslid Gilles Vanden Burre nogmaals naar het akkoord, dit keer aan minister van Justitie Koen Geens (CD&V), die bevestigt dat de Regie der Gebouwen geen contract heeft getekend met Cafasso, omdat ze wilde wachten tot alle benodigde vergunningen zijn afgeleverd.

"Er is geen enkel document terug te vinden over de beslissing om Cafasso aan te duiden", zegt Maingain in Le Soir. "Parlementsleden kunnen hun werk van budgettaire controle niet uitvoeren omdat er geen transparantie bestaat in dit dossier. Overeenkomsten alleen mondeling bekrachtigen wordt stilaan een gewoonte in het bestuur van dit land."

Als er geen enkel contract bestaat tussen de staat en Cafasso, bestaat er dus ook geen dwingende verplichting om de gevangenis te bouwen. Alleen al vanwege de kostprijs: een publiek-private samenwerking voor de bouw van de gevangenis zou twee tot drie keer meer kosten dan als de staat zelf zijn penitentiaire instellingen zou bouwen en beheren.

Dat geeft de talrijke tegenstanders van de 'megagevangenis', verenigd in het platform 'Om uit de gevangeniscatastrofe te raken', nieuwe munitie. Zij willen minder gevangenen, niet meer, en stellen zich ook vragen bij de publiek-private constructie.

"Het Rekenhof schat dat de gevangenis jaarlijks 49 miljoen zal kosten", zegt woordvoerster Anne Fivé in de krant. "Dat betekent dus 1,2 miljard jaar in 25 jaar tijd! Daarnaast heeft de minister van Justitie zelf al toegegeven dat het eerder 60 miljoen per jaar zal worden."

Ook de oppositie stelt voor het project in Haren te heroverwegen. "De gevangenis in Haren is geen fataliteit", klinkt het bij Olivier Maingain. "De regering kan er nog van afzien en zijn masterplan rond het gevangeniswezen herbekijken."