'Convenience stores' winnen terrein in Brussel

Terwijl in Vlaanderen en Wallonië vooral de supermarkten groeien, gaan enkel in Brussel de kleine superettes erop vooruit. "Eenoudergezinnen en alleenstaanden winkelen anders."

Sinds 2008 kwamen er in Brussel maar liefst 25 superettes bij, wat het totale aantal op 139 brengt. Een superette heeft een oppervlakte van minder dan 400 vierkante meter; is de winkel groter, dan is het een supermarkt.

In diezelfde periode verdwenen er in Vlaanderen bijna 90 superettes. Daar gaan vooral de grotere supermarkten erop vooruit.

“De demografische evolutie heeft het winkelgedrag in Brussel veranderd”, zegt Luk Ardies, directeur van handelsvereniging Buurtsuper. “Er is steeds meer vraag naar ‘convenience stores’, kleine winkels met een uitgebreid aanbod. Zij focussen op de groeiende groep alleenstaanden en jonge tweeverdieners die snel na het werk even willen binnenspringen, in plaats van een keer per week alles in bulk te kopen.”

Die kleine winkels specialiseren ook hun aanbod, vult Peter Vandenberghe van handelsfederatie Comeos aan. “De groeiende groep alleenstaanden en eenoudergezinnen hebben minder nood aan de grote verpakkingen uit supermarkten, zijn meer op zoek naar bijvoorbeeld kant-en-klare maaltijden. Ook tankstations hebben zo hun gamma voor ‘noodboodschappen’.”

Vaak gaat het om vroegere kruideniers, eenmanszaken, die zich in franchise bij een grote keten aansluiten. Ze blijven zelfstandige, maar krijgen hulp bij de inrichting, de keuze van de leveranciers enzovoort.

Die franchises zorgen er ook voor dat de superettes goedkopere huismerken kunnen aanbieden. “Daardoor is het prijsverschil met grootwarenhuizen flink gedaald, wat dan weer meer consumenten over de streep trekt”, zegt Ardies.

Doe-het-zelf city
Ook praktische overwegingen spelen voor de klanten mee. “Het is niet evident om de inhoud van een overvolle winkelkar in zakken te proppen en daarmee naar huis te lopen”, zegt Vandenbergh. “Ook doe-het-zelfzaken spelen daar trouwens op in. Vroeger waren die groot en uitgestrekt, nu zie je ‘city-versies’, zoals van Brico op de Anspachlaan.” Dat veel stadsbewoners geen auto hebben om grote voorraden naar huis te brengen, speelt daarbij ongetwijfeld een belangrijke rol.

Nochtans is de nood aan grotere supermarkten er ook; er was veel protest toen de GB Les Halles in het centrum werd gesloten.

Maar praktisch is zo'n grootwarenhuis in Brussel niet eenvoudig, zegt Vandenberghe. “Een betaalbare ruimte, plus voorraadruimtes, dat vind je in de stad niet zomaar. En een grote supermarkt heeft tot vijf bevoorradingen per dag nodig, dus de winkel moet bereikbaar zijn, met voldoende manoeuvreerruimte.”

Uitstervend ras
Het succes van de superettes heeft ook een impact op andere formules. “De echt grote hypermarkt heeft afgedaan: de tijd is voorbij dat het hele gezin op zaterdag een uitstap naar een grootwarenhuis maakte om zich te bevoorraden”, zegt Ardies.

“En ook de superettes die niet in franchise gaan, de vroegere kruideniers, zijn een uitstervend ras. Zonder begeleiding en installatie en zonder goedkopere huismerken kunnen ze steeds moeilijker concurreren.”