"Corona is kut!": 44.000 kinderen over de coronacrisis

'Ik haat Corona! Corona is kut!' Het kinderrechtencommissariaat vond het hoogtijd om de Vlaamse en Brusselse jeugd het woord te schenken in coronatijden, en de waarheid kwam zoals gewoonlijk uit een kindermond. De resultaten zijn soms verrassend origineel, maar over één ding waren de 44.000 invullers het eens: corona is uiteindelijk gewoon stom.

Negatieve gevoelens als angst en verveling sloegen genadeloos hard toe bij kinderen en jongeren tijdens de coronacrisis. Zo'n 70% van de kinderen en jongeren verveelt zich te pletter thuis, en ongeveer evenveel missen vrije tijdsbestedingen. Opvallend: slechts de helft van de kinderen komt dagelijks 'uit hun kot'.

"Sommige ouders denken dat het virus zich door de lucht verspreidt en laten hun kinderen gewoon letterlijk niet buiten. Er is zo veel miscommunicatie", stelt kinderrechtencommissaris Caroline Vrijens. Een derde van de kinderen die de enquête invulden gaf aan bang te zijn om ziek te worden. "En dat terwijl daar toch duidelijk weinig reden toe is", zegt Vrijens.

Zeggen dat de kinderrechtencommissaris tevreden is met de resultaten van de enquête, zou fout zijn - er heerst bijzonder veel angst bij de jeugd. Maar ze is wel aangenaam verrast door de hoge respons én de eerlijke, open antwoorden die ze kreeg. "Sommige kinderen vonden zelfs dat er een veiligheidsraad voor jongeren moest komen", lacht ze. "We hebben duidelijk een gevoelige snaar geraakt."

'Corona is kut'

Ongeveer de helft van de jongeren en kinderen voelt zich ook eenzamer dan gewoonlijk. Geen wonder dus dat de overgrote meerderheid van hen zo snel mogelijk terug naar school wil. Zo'n 80% geeft aan de school te missen. "We zien hier nog maar eens glashelder bevestigd hoe belangrijk onderwijs is", zegt Vrijens. "Niet alleen omdat kinderen iets leren - maar ook en vooral omdat dat sociale aspect van onschatbare waarde is."

40% van de kinderen en jongeren geeft wel aan meer aandacht én knuffels te krijgen tijdens de crisis. Vooral jongere kinderen krijgen meer aandacht. En ook de kinderen in jeugdinstellingen en andere leefgroepen kregen iets meer steun en lichamelijk contact dan gewoonlijk. 20 procent van de kinderen en 25 procent van de jongeren zegt ook rustiger te zijn tijdens de coronacrisis, en iets meer dan 1 op de 10 geeft zelfs aan gelukkiger te zijn.

"Veel van mijn vrienden voelen zich nu eigenlijk veel beter omdat we niet elke dag naar school moeten en heel de dag stilzitten", getuigt een jongen van 14. "Ik kan nu wanneer nodig naar buiten en bewegen. En dat werkt veel beter voor mij. Ik leer nu ook veel meer andere dingen: knutselen met mijn papa, we hebben een tuinsalon gemaakt, ik leer mezelf heel veel trucjes op de trampoline, ik heb leren mijn kamer goed kuisen, en doe veel meer met mijn broer samen."

Toch voelen de meesten zich eerder beperkt door de maatregelen. Uitspraken als 'corona is stom', 'ik haat corona' en corona is kut' keerden meermaals terug in het deel van de enquête waarin de kinderen hun gevoelens mochten beschrijven.

De helft voelt zich eenzaam

Kinderen zijn het doorgaans gewoon om met hun vrienden te chatten en te praten via sociale media, maar toch geven ze aan eenzamer te zijn tijdens de coronaperiode. Zo'n 50 procent worstelt met gevoelens van eenzaamheid. Hoe meer financiële moeilijkheden het gezin ondervond in relatie tot de crisis, hoe hoger de jongeren of kinderen scoorden op de eenzaamheidsmeter. Ook kinderen zonder broertjes of zusjes worstelen met het gebrek aan contact. Ook gevoelens van angst en depressie worden vaak aangehaald.

"Ik begin me steeds eenzamer te voelen, omdat ik niemand van mijn vrienden in het echt kan spreken. Bellen of videochatten is niet hetzelfde, vind ik. En zeker als ik ergens mee zit, vind ik het moeilijk om dat digitaal te doen", laat een meisje van 16 weten aan de enquêteurs. Ze is niet de enige natuurlijk, ook volwassenen leken hun sociale leven niet geheel en zelfs helemaal niet te kunnen vervangen door videochatten of zogeheten 'quarantini's'.

Zo'n 9 procent van de kinderen en jongeren geeft aan soms geweld van een volwassene te ervaren. Bij twee derde van de kinderen bij wie dat voor de crisis al het geval was, steeg het geweld. "Die cijfers corresponderen inderdaad met wat we reeds vermoeden door het stijgend aantal telefoontjes naar hulplijnen", vertelt de kinderrechtencommissaris teneergeslagen. "Veel factoren die de kinderen voorheen beschermden tegen dat geweld, zoals het CLB en de scholen, maar ook hobby's en contact met andere families en vrienden, vielen nu volledig weg. Daarom is het toch belangrijk om in de richtlijnen hoe dan ook rekening te houden met het behoud van connecties."