Coronapandemie zorgt voor bevolkingsafname in Brussel

De bevolkingstoename in België vertraagt door de coronapandemie. In 2020 was er een "uitzonderlijk zwakke toename" met slechts 8.000 bijkomende inwoners in ons land, zegt het Federaal Planbureau dinsdag. In Brussel gaat het zelfs om een bevolkingsafname, dat kan verklaard worden door de daling van het internationale migratiesaldo. Dat is het verschil tussen het aantal mensen dat het land inkomt en het land verlaat.

Voor het eerst sinds de WOII was het natuurlijke saldo (geboortes en sterftes, red.) in 2020 negatief (-11.000). Daarnaast halveerde ook het migratiesaldo.

Ook in 2021 zouden het natuurlijke saldo nog licht negatief blijven (-1.200) en de migratiestromen vertragen (-25 procent), verwacht het Planbureau. De volgende jaren, tot 2044, gaat men weer uit van een natuurlijke aangroei van de bevolking en van meer migratie.

De oversterfte, deels als gevolg van het nieuwe coronavirus, bedroeg het afgelopen jaar 16.000 personen, of 14 procent. De oversterfte kwam voor vanaf 65 jaar, zowel bij mannen als bij vrouwen.

Lagere levensverwachting

De levensverwachting daalde hierdoor "significant", aldus het Planbureau. In 2019 bedroeg de levensverwachting bij de geboorte nog 81,8 jaar, maar in 2020 daalde de levensverwachting tot 80,9 jaar. Het Planbureau merkt wel op dat kinderen die vorig jaar geboren werden, niet gedurende hun hele leven zullen geconfronteerd worden met de sterftevoorwaarden die in 2020 werden waargenomen.

De oversterfte heeft daarnaast ook geen impact op de demografische vergrijzing, die nog altijd aanwezig is en de volgende jaren gestaag blijft toenemen.

In 2021 verwacht het Planbureau nog steeds een oversterfte, maar beduidend lager dan in 2020. Dit scenario gaat ervan uit dat de coronapandemie onder controle raakt en het vaccinatieplan op schema blijft, klinkt het. De Belgische bevolking zou dit jaar met 30.000 personen toenemen, vooral doordat er ook minder internationale migratie is.

De coronapandemie heeft ook gevolgen voor het aantal geboortes. Vorig jaar was er nog een lichte stijging van het aantal kinderen per vrouw: 1,59 tegenover 1,57 in 2019, maar het Planbureau verwacht dat dit licht herstel weer zal dalen door de socio-economische gevolgen en de toenemende onzekerheid.

Voor 2021 gaat het Planbureau uit van een vruchtbaarheid van 1,54 kinderen per vrouw. De volgende vijf jaar zou de vruchtbaarheid onder de 1,6 kinderen per vrouw blijven, op langere termijn -tot 2035- zou dat cijfer stijgen tot 1,7.

Regionale verschillen

Er zijn ook regionale verschillen: in Brussel en Wallonië was er in 2020 sprake van een negatieve demografische groei, terwijl in Vlaanderen de bevolking nog steeds aangroeide. De evolutie in Brussel wordt verklaard door de aanzienlijke daling van het internationale migratiesaldo, terwijl in Wallonië ook het natuurlijke saldo negatief was en blijft de volgende jaren.

Op lange termijn gaat het Planbureau uit van een lagere groei van de Belgische bevolking, tot gemiddeld 25.000 personen per jaar. Tegen 2070 zou België dan 12,8 miljoen inwoners moeten tellen, 1,3 miljoen meer dan vandaag. Vlaanderen zou dan 14 procent meer inwoners tellen, Brussel 10 procent en Wallonië 6 procent.