De Marollen ontwaken uit hun coronaslaap

Na een maandenlange sluiting mogen ook de terrassen van de authentieke kroegen in de buurt van het Vossenplein opnieuw klanten ontvangen. Dat leidt tot veel vreugde, maar niet altijd evenveel winst, weten de caféhouders. “Het is een goede wijk. Maar bij te veel faillissementen ben ik bang voor de ‘bobo’kes’.”

In de schaduw van het Justitiepaleis heerst zondagochtend een gezellige drukte. De heropening van de vlooienmarkt op het Vossenplein en de zopas geopende terrassen trekken heel wat mensen aan. Toch openden niet alle caféhouders hun zaak. Bij Chez Willy staan geen tafeltjes buiten, en ook bij La Clef d’Or blijven de rolluiken toe. “Door een gebrek aan winstgevendheid,” vertelt Sébastien De Neef (35), nog voor we hem een vraag kunnen stellen. De Neef is eigenaar van hoekcafé La Brocante, een familiebedrijf dat al meer dan veertig jaar de dorst laaft van bezoekers aan de voddenmarkt en dat dit weekend wel opende.

“Sommige cafés kunnen slechts een beperkt aantal terrastafeltjes buiten zetten. Soms zijn het er zo weinig dat het de moeite niet loont om te openen,” aldus De Neef. “Dat is bij ons het probleem niet. Ik heb voldoende tafels en zaterdag was de opkomst groot, maar ik won er niets aan. Wij worden gehinderd door het feit dat we geen studenten mogen tewerkstellen zolang ons vast personeel niet voltallig weer aan de slag is.”

De Neef vertelt dat hij in normale tijden zes voltijdse en twee halftijdse werknemers in dienst heeft: te veel voor het aantal tafeltjes vandaag. “Bovendien maak ik mijn winst net op studenten: zolang zij niet mogen terugkomen, verlies ik veel geld. Je mag dan zoveel geld binnenbrengen als je wil: als de kosten dat bedrag overstijgen, heb je er niets aan.”

Volgens De Neef wordt de Brusselse horeca te weinig gesteund in vergelijking met de Vlaamse. Dat zou weleens nefast kunnen zijn voor de wijk. “Het is een mooie en goede wijk. Ik ben niet bang voor de toekomst van de Marollen, het is the place to be,” vertelt De Neef, terwijl hij met hoge precisie melkfiguren in de koffietjes trekt. “Maar als er veel faillissementen komen, ben ik bang voor de bobo’kes. Mensen van Vlaanderen of van buitenaf zullen hier dan heel makkelijk zaken kunnen overnemen. En slechts één op de tien zal dat met dezelfde passie doen.”

Laatste volkse bastion

Ook cafébaas David Godart (45) merkt op dat de volkswijk sterk aan het veranderen is en de gentrificatie toeneemt. Godart nam vijf jaar geleden café Le Petit Lion in de Hoogstraat over van zijn voorgangster die de kroeg maar liefst 32 jaar openhield. Het café is het laatste volkse bastion van Brussel, vertelt de eigenaar, terwijl een langharig caféhondje de klanten begroet.

“Maar het is een erg goed quartier om café te houden. Met de vlooienmarkt als de long van deze wijk is zaterdag een erg goede dag geworden,” aldus Ukkelaar Godart. “Wij hebben een publiek van habitués: zij kwamen meteen terug. Ook op het vlak van winst hebben we niet te klagen. We hebben wel wat verdiend. We hoeven niet te veel de malheureux uit te hangen. Meestal heb ik meer personeel in dienst, maar nu doe ik meer zelf,” vertelt Godart, en hij vraagt aan klant Julien of hij nog een pintje wil.

Godart geeft aan dat de opening van de terrassen niet de ideale oplossing is voor de wijk. “Sommige cafés kunnen niet openen omdat hun terrassen te klein zijn om rendabel te zijn. We hadden allemaal liever gezien dat alles open kon. Maar al bij al zie ik de toekomst van de wijk erg positief in.”

Autovrije hellingen

Van de verloren gegane parkeerplaatsen op de hellingen van het Justitiepaleis heeft Le Petit Lion niet veel last. Op zaterdag heropenden zo’n zestig manifestanten de opritten van het gerechtsgebouw door onder meer bloembakken weg te halen. Zo wilden ze de bereikbaarheid van de Marollen aankaarten, nu het stadsbestuur en de regie der Gebouwen in februari beslisten om de helling autovrij te maken. “Wij hebben een erg lokaal cliënteel, maar voor andere handelaars, zoals de antiquairs, liggen die verdwenen parkeerplaatsen moeilijker.”

Zo ziet Karine Chatjatrjan (50) het ook. Chatjatrjan baat sinds 2009 café Renard Noir, eigendom van AB InBev, in de Hoogstraat uit. “Voordien kwamen er soms klanten uit Antwerpen en Limburg voor de antiquairs hier. Door het verdwijnen van die parkeerplekken lopen ook de cafés klanten mis.” Toch is de Armeense cafébazin erg tevreden over de eerste dag met heropende terrassen. Niet zonder trots toont ze de houten tonnen die ze als tafeltjes op haar terras liet installeren.

“Zaterdag was een erg goede dag. Het was druk, we kregen veel bezoek. Bovendien zijn de mensen zo lief. Iedereen respecteerde de maatregelen. Ook qua winst kunnen we niet klagen. Veel mensen wenen voor niets, maar je moet ook een beetje intelligent zijn om niet failliet te gaan. We zijn erg blij met deze heropening,” zegt de vrouw.

Eerder raakte bekend dat restaurant en cocktailbar Chaff aan het Vossenplein het faillissement aanvroeg. Toch ziet Chatjatrjan de toekomst van de wijk rooskleurig in. “Het is een erg goede wijk voor caféhouders. Wij vormen één grote familie en hier speelt geen jaloezie. De heropening van de vlooienmarkt is heel belangrijk voor ons”.

“Maar niet alle kroegen kunnen hun terras natuurlijk uitbreiden. In deze straat zijn erg veel parkeerplaatsen voorbehouden voor laden en lossen. Dat zijn allemaal cafés die niet kunnen openen.” Ook buurvrouw Mariama Errami van de aan de overkant gelegen Tapatat-bar komt er even bij staan. “Het is niet voor iedereen zo makkelijk. We krijgen amper steun en de toekomst zal nog moeilijk worden, omdat de vaste kosten zo hoog liggen. Ook de parkeerplaatsen die verdwenen, zijn problematisch, want parkeren in deze buurt is moeilijk. Het leidt tot een ander cliënteel. Ze hadden dit initiatief beter eerst bij ons afgetoetst.”

Ramadan

Voor Sébastien De Neef van La Brocante zijn er nog wel wat regels die de heropening van de cafés bemoeilijken. “Maar dat geldt natuurlijk voor elke kroeg. Zo mogen we geen mensen toelaten om hier naar de wc te gaan als ze geen klant zijn. Maar wat zeg je dan tegen alle brocanteurs op de vlooienmarkt die de ramadan volgen?”

Toch blijft De Neef, die sinds kort zo nu en dan in het appartement bij het café blijft slapen, van het beroep en de wijk houden. “Ik woon in Alken. Ik deed dat lange traject tussen mijn woonplaats en het Vossenplein tot voor kort dagelijks. Nu ik echter door de omstandigheden minder mensen kan tewerkstellen, ben ik hier meer nodig en blijf ik soms ook ter plekke slapen. Maar ik heb het ervoor over: ik ben op mijn vijftiende gestopt met school en dit is mijn eerste en laatste beroep. Ik voer het met passie uit. Bovendien ben ik soms nogal cru en daarom hou ik ook van de Marollen: als ik een keer fuck wil zeggen, kan ik ook fuck zeggen.”