De migratiegolven naar Brussel (8): het Verre Oosten

Kosmopolitisch, meertalig, kruisbestuivend: Brussel zou Brussel niet zijn zonder alle immigratiegolven uit haar geschiedenis. Dat is althans de insteek van reizend festival Made in Bruxsel. Tien avonden lang komt een ander deel van die migratiegeschiedenis aan bod. BRUZZ vraagt iedere spreker om alvast een tipje van de sluier op te lichten. Deze vrijdag: professor Ching Lin Pang over Aziatische migratie naar Brussel.

“Als we over Azië spreken, denken we vaak aan het Verre Oosten. Maar de grootste groepen migranten hier komen uit landen als Turkije en Syrië”, zegt cultureel antropologe en professor aan de KU Leuven Ching Lin Pang. “Vervolgens zijn er de Chinezen en de Japanners.” En over die groepen mensen zal zij het hebben tijdens Made in Bruxsel.

Wie door het bescheiden Chinatown wandelt, tussen de Beurs en de Dansaertwijk, kan de aanwezigheid van Aziaten in Brussel nog moeilijk wegdenken. Naast de Kam Yuen-supermarkt en tientallen restaurants vind je er ook een vestiging van de Chinese smartphonefabrikant Huawei en zelfs een Chinese krant. “Die brengt nieuws uit Brussel en de rest van het land en is heel populair onder de Chinees sprekende bevolking hier”, legt Ching Lin Pang uit.

‘Perfecte schakel’

De migratie van Chinezen gebeurde in drie verschillende fases: de eerste vanaf de jaren dertig in de vorige eeuw, de tweede na de Tweede Wereldoorlog en de laatste fase vanaf de jaren negentig. “Wanneer we naar de Chinezen in Brussel kijken, is er wat dat betreft een gemengde populatie”, aldus Lin Pang.

Zij vormen een heterogene groep. Ze komen uit verschillende regio’s, spreken diverse talen en komen uit allerlei sociaal-economische groepen. “Vroeger kwamen ze vooral uit de zuidelijke provincies. De recentere groep Chinezen komt uit de middenklasse in de grootsteden.” Het gaat dan vooral om studenten en werknemers die een link hebben met een van de twee Chinese diplomatieke missies in België.

Een nog recenter fenomeen vind je volgens Ching Lin Pang in de Europese wijk terug. “Daar zie je tegenwoordig jonge Chinezen die hier gestudeerd hebben en besloten hebben om te blijven. Zij vormen natuurlijk de perfecte schakel tussen Europa en China.”

Toyota

Alhoewel de Japanse school in Oudergem volgend jaar haar veertigste verjaardag viert, is de migratie van Japanners naar Brussel is in vergelijking met de Chinese migratie recenter. “Vanaf de jaren negentig kwam die op gang”, zeg Ching Lin Pang. En in vergelijking met de Chinese migranten zijn de Japanners homogener. “Zij hebben een duidelijker profiel. Het gaat vooral om expats die hier voor Japanse bedrijven komen werken.” Daarvan is Toyota het bekendste voorbeeld, met een Europees hoofdkwartier in Evere.

Wonen doen de Japanners in het oosten van Brussel in gemeenten als Sint-Pieters-Woluwe, Kraainem en Wezembeek-Oppem. Hun aanwezigheid manifesteert zich vooral in Stokkel. Zo is er de Japanse supermarkt Tagawa. “Als je op een middag door het metrostation van Stokkel wandelt, zal je hier en daar wel Japanse huisvrouwen tegenkomen”, lacht Lin Pang.

Jonge, alleenstaande mannen

Een derde groep Aziaten die Ching Lin Pang zal bespreken tijdens Made In Bruxsel is nog recenter dan de Japanners: de Indiërs. “Een deel van die migratie vind je niet terug in Brussel, maar eerder in Antwerpen waar ze in de diamantsector werken”, aldus Lin Pang. “Het andere deel tref je wel in Brussel. Het gaat dan vooral om jonge, alleenstaande mannen.”

Die mannen werken hier vooral als IT’ers. “En niet voor Indische bedrijven, maar vaak voor Vlaamse bedrijven. Dat staat goed op hun cv als ze later teruggaan.”

Het festival Made in Bruxsel is georganiseerd door Brussels Academy en het Centre Bruxellois d'Action Interculturelle (CBAI).