De Sukkelstraat (5): Ribaucourt in Sint-Jans-Molenbeek

Volgens de MIVB is er weinig aan de hand in en om Ribaucourt. Gevraagd naar hun aanpak van de problemen in het station antwoorden ze dat "evaluaties onafhankelijk en op het moment zelf worden gemaakt, in samenspraak met de gemeente en de politie." Gelukkig neemt de MIVB maatregelen als het er echt op aankomt: in november vorig jaar stelde de vervoersmaatschappij zich nog burgerlijke partij toen twee van haar veiligheidsagenten in het station in elkaar waren geslagen.

Maar de Ribaucourtwijk blijft bij uitstek een gemeentelijk probleem. Hoewel het er tegenwoordig relatief rustig is en de criminaliteit er volgens de politie daalt, blijft de situatie precair. Sinds het najaar van 2011 is de buurt rond het metrostation prioritair bij de politiezone West, maar wat heeft dat tot nog toe opgeleverd? Woordvoerder Johan Berckmans: "Wie Ribaucourt zegt, zegt drugs. Dat is de voornaamste oorzaak van overlast en criminaliteit. Enerzijds komen de bewoners van de Maritiemwijk zich er bevoorraden, anderzijds komen de zwaardere gebruikers van Brussel er hun ding doen. Die laatste groep heeft vaak zware gezondheidsproblemen. Er is weinig met een aangehouden drugsgebruiker te doen: drugsgebruik heeft de laagste vervolgingsprioriteit. Maar wat de buurtbewoners vooral vragen, is niet dat het drugsgebruik stopt, maar dat de overlast die ermee gepaard gaat, stopt. Met drugsgebruikers werken is een werk van lange adem en overstijgt het traditionele politiewerk."

Berckmans zegt dat het kruispunt tussen de De Ribaucourtstraat en de Leopold II-laan het centrum van de overlast is. Hij meent dat er de laatste jaren intensief is gewerkt aan de problemen. "Er is verbetering. We weten dat we de wijk niet uit handen mogen geven omdat ons werk dan direct teniet wordt gedaan."

Echt volledig oplossen doe je de problemen niet zomaar, zegt de woordvoerder. "Er is tegenwoordig een tendens bij dealers om illegalen in onderaanneming drugs te laten verkopen. Die worden sowieso nooit vervolgd; in sommige gevallen worden ze het land uit gezet, en dat is het dan. Tot er zich iemand nieuw aandient." Waarmee Berckmans dan toch zegt dat Ribaucourt een grootstedelijk probleem is.

In de omliggende Maritiemwijk is de criminaliteit niet altijd gelieerd aan drugs, weet de woordvoerder nog. "Daar gaat het voornamelijk om beschadigingen en diefstallen."

De statistieken geven de politie gelijk: de criminaliteit neemt in Molenbeek de laatste jaren af, en specifiek voor de De Ribaucourtstraat is die tendens dezelfde: de criminaliteit daalde er vorig jaar met dertien procent. Ondanks de beeldvorming over de wijk. Rellen zoals drie jaar geleden schokten de publieke opinie, maar zijn eerder uitzonderlijk. Het meest angstaanjagende aan zulke periodes van onrust is dat buurtbewoners letterlijk afgesneden worden van politiehulp.

Toch is er nog veel werk aan de winkel. Want jarenlang mocht het probleem in de Ribaucourtwijk niet of amper benoemd worden; het werd al te vaak afgedaan als een louter grootstedelijk fenomeen waaraan weinig gedaan kon worden. Een achterstand die ingehaald moet worden. Nu nog bij de MIVB, door vrank en vrij te praten over de probleemstations, bijvoorbeeld.