Diensthoofd Saint-Luc: 'Buitenproportionele maatregelen, experts moeten uit ivoren toren'

De bubbel van vijf contactpersonen en de algemene mondmaskerplicht op het Brussels grondgebied blijven nog een tijdje behouden als maatregelen om het coronavirus in bedwang te houden. Jean-Luc Gala, epidemioloog en diensthoofd van het Universitair Ziekenhuis Saint-Luc in Sint-Lambrechts-Woluwe, begrijpt het niet. "De maatregelen zijn buiten proportie, wegen zwaar op de bevolking en zijn nefast voor de economie."

Omdat het virus via nauwe contacten wordt doorgegeven, acht de Nationale Veiligheidsraad het aangewezen om de bubbel van vijf personen minstens tot het einde van september te behouden. Daarbuiten mogen we iedereen blijven zien, maar nooit met meer dan 10 personen tegelijk, en met afstand. In het Brussels Gewest geldt tot minstens midden september een algemene mondmaskerplicht.

Professor Gala van het UZ Saint-Luc in Sint-Lambrechts-Woluwe heeft zijn buik vol van de maatregelen. "Zowel de bubbel van vijf als de mondmaskerplicht zijn buiten proportie", reageert de Brusselse epidemioloog bij BRUZZ. "Beide maatregelen hebben geen zin, omdat ze niet te handhaven zijn. Als je het niet kan controleren, moet je het ook niet van de bevolking vragen."

Lokale communicatienetwerken

Het diensthoofd van Saint-Luc noemt de algemene maatregelen "draconisch". "We hebben in Antwerpen bewezen dat we gericht kunnen werken door lokaal de broeihaarden op te sporen. Het is op het niveau van de clusters dat je moet optreden. Waar het nodig is, moet je streng zijn. Waar het kan, moet je versoepelen. Ik pleit voor een intelligente en gerichtere aanpak, in het belang van het land en de bevolking", predikt Gala.

De epidemioloog betoogt onder meer dat er lokale communicatienetwerken moeten opgestart worden, met bijvoorbeeld leiders uit allochtone gemeenschappen. "Die mensen bereiken we namelijk niet, waardoor ze de maatregelen ook niet volgen. In Antwerpen rendeerde zo'n lokale aanpak", meent Gala. "En ook in de armere wijken slaat het coronavirus doorgaans sterker toe. Dat zijn mensen die het openbaar vervoer nemen, uit klassen komen die niet aan telewerk kunnen doen en misschien niet de krant lezen. Daar is in de aanpak geen aandacht voor."

Gala vangt bij patiënten, huisartsen en andere wetenschappers verontrustende signalen op. "De psychologische en economische impact van deze coronamaatregelen is enorm. De regering geeft de bevolking geen tijd om te ademen", aldus de Brusselaar, die uithaalt naar viroloog Marc Van Ranst. "Experts moeten uit hun ivoren toren afdalen. Hun stem weegt te zwaar op het debat."

"Zijn rol is adviserend, maar hij zet met zijn populariteit druk op politici", gaat Gala verder. "Als je dat doet, vind ik dat je ook verantwoordelijkheid moet opnemen voor de impact op het land. En die is enorm. De maatregelen vernietigen onze economie. We gaan een catastrofe tegemoet in België. Winkels, cafés en cultuurhuizen moet je beschermen, nu meer dan ooit. Ik pleit voor een economische matrix, die de sanitaire maatregelen afweegt tegen de impact op de economie. Want wat wij als virologen nu zeggen, heeft grote economische gevolgen. Nochtans behoort dat niet tot onze expertise. Wetenschap en politiek moeten gescheiden blijven."

Zin en onzin van cijfers

Waar er in Vlaanderen al enkele weken wordt gesproken over een tweede golf, weigeren Franstalige virologen die term in de mond te nemen. "De situatie is in niets te vergelijken met die in april/mei. Er zijn meer positieve tests deze periode, maar er wordt dan ook veel meer getest. Er wordt niets gezegd over die verhouding van positieve tests en staalafnames. De cijfers worden misbruikt om de strenge maatregelen te verantwoorden."

In het UZ Saint-Luc zijn de artsen en spoedafdeling voorbereid, meent Gala. "Want vergis u niet, de ziekenhuisopnames en sterfgevallen blijven de belangrijkste indicatoren. Die stijgen licht, maar niet in zo'n mate dat het alarmerend is. Het coronavirus pakte ons allemaal op snelheid in maart, maar nu zijn alle ziekenhuizen er klaar voor. En ook de contact tracing begint stilaan te werken. Vertrouw in het gezondheidssysteem, zodat we onszelf niet langer hoeven te verstikken."