Diep ademhalen mag in de Tivoliwijk

Over enkele jaren moet aan het kanaal een volledige nieuwe wijk oprijzen die, naar het voorbeeld van Freiburg, Hafencity en tutti quanti, ecologie hoog in het vaandel draagt. “Verdichting is goed voor het wijkgevoel,” zegt CEO van Citydev Benjamin Cadranel.

C itydev, de vastgoedpoot van de Brusselse regering, heeft de promotor voor de ontwikkeling van de Tivolisite al in juli aangeduid, maar wou zeker zijn dat de beslissing vrij was van juridische verrassingen. Aanvankelijk haalde Besix de opdracht binnen, maar de Raad van State deed die markttoewijzing teniet.

Citydev gaat in zee met Immobam/Pargesy, die ook al de Citydevwoningen op het Bervoetsplateau in Vorst bouwde. De promotor mag nu bijna vierhonderd woningen bouwen naast Thurn & Taxis. “Zeventig procent zijn Citydev-woningen (geconventioneerde prijzen). Dertig procent zijn sociale woningen,” legt Benjamin Cadranel van Citydev uit.

“We hebben ervoor gekozen om die sociale woningen over de verschillende blokken te verspreiden zodat er van een strikte scheiding tussen de sociale en geconventioneerde koopwoningen geen sprake is.”

Passiefwijk
Tivoli voert ecologie hoog in het vaandel: de meeste appartementen zijn passief, een derde van de woningen zal zelfs energieneutraal zijn. Er komt een stadsverwarmingsnet. De uitstoot van de centrale stookplaats komt in een experimentele serre terecht waar de landbouwfaculteit van Gembloux onderzoek zal voeren naar de (afbraak) van de emissiestoffen.

Verder wordt honderd procent van de elektriciteit van de gemeenschappelijke delen opgewekt met warmtekrachtkoppeling, wordt het regenwater gerecupereerd en krijgen de woonblokken een gemeenschappelijke ‘wassalon’.

Er zijn verder groendaken, er is verticale vergroening langs de gevels en het bestaande groen wordt gevaloriseerd: een beschermde plataan vormt de centrale boom op een autoluw pleintje.

Er is ook aandacht voor ‘groene’ mobiliteit. Het aantal parkeerplaatsen voor de auto ligt met een ratio van 0,8 plaatsen per appartement lager dan gebruikelijk. Daartegenover staat dat het aantal fietsparkeerplaatsen wordt berekend op één fietsplaats per slaapkamer, goed voor maar liefst 678 plaatsen. Er komt verder een Cambio- en een Zencarstation, en elektrische laadpunten. Een deel van de wijk is autovrij. In de rest is alleen lokaal verkeer mogelijk.

Een teer punt is nog het openbaar vervoer. De wijk is niet erg goed bediend, en er zijn recent twijfels gerezen over de komst van een nieuwe tramlijn in de buurt van Tivoli. De Brusselse regering schuift die op de lange baan.

“Het is sowieso een project waar heel veel partners samenwerken, wat altijd een uitdaging vormt,” zegt Cadranel. Zo moet er goed onderhandeld worden met de Lakense Haard die de sociale woningen zal uitbaten in mede-eigendom met de privé-eigenaars.
De Lakense Haard laat bijvoorbeeld geen liften toe die tot de kelder afdalen, maar voor de Citydev-woningen is dat wel vereist. “Hier moeten we dus oplossingen op maat voor bedenken,” zegt Cadranel.

Wijkgevoel
Met gebouwen die tussen de vijf en de acht verdiepen hoog zijn, wordt de wijk, die al erg dichtbevolkt is, nog denser. Cadranel beseft dat, maar, “daardoor zal er ook veel sneller een ‘wijkgevoel’ ontstaan. Dat is het voordeel van te verdichten. En per slot van rekening is het de ambitie van de Brusselse regering om de stad te verdichten.”

Tivoli sluit ook nog op een andere manier aan bij de wens van de Brusselse overheid. Cadranel: “We zien dat de industrie het havengebied verlaat. Er komt speculatie in de plaats, meer bepaald in de residentiële sector. Tivoli is hier een antwoord op. We combineren betaalbaar wonen met duurzame economische activiteiten. Naast Tivoli ligt immers het bedrijvencentrum Greenbizz dat in aanbouw is.”

Om te vermijden dat Tivoli een ‘bubbel’ wordt in de stad, is ook gedacht aan de verbindingen met rest van de buurt. Citydev wil de wijk fysiek verbinden met het kanaal, via de vandaag afgesloten Zeevaartstraat, en met Thurn & Taxis langs de andere kant.

Een stad wordt niet op één dag gebouwd. En zeker niet in Brussel. Citydev hoopt tegen de zomer een bouwaanvraag te kunnen indienen. Als de vergunningen dan begin 2016 worden afgeleverd, kan Citydev starten met de verkoop van de appartementen. Maar voor de hele wijk klaar is, is het nog wachten tot 2019.