Duizenden dupe van vuile grond

Het Brussels Gewest heeft achttienduizend percelen gevonden die mogelijk vervuild zijn. Eigenaars worden daar tussen nu en 2013 van op de hoogte gebracht. Zij moeten aantonen dat de grond die ze bezitten, niet vervuild is. Ook al treft hen geen schuld.

"D e grond waarvan u eigenaar bent, is vermoedelijk vervuild." Dit bericht van Leefmilieu Brussel zullen tal van eigenaars en bedrijven de komende maanden in de bus krijgen. Achttienduizend percelen zijn door Leefmilieu Brussel geïdentificeerd als 'potentieel vervuild'. 5.000 eigenaars en exploitanten, goed voor 2.500 percelen, kregen ondertussen zo'n brief in de bus.

Leefmilieu Brussel baseerde zich voor het onderzoek op historische plannen, oude bouwvergunningen en voormalige bestemmingen. Stond er op het perceel bijvoorbeeld ooit een fabriek, dan krijgt het een rood vlagje.

Leefmilieu Brussel vraagt nu eigenaars en exploitanten om die informatie te valideren. Kunnen ze aantonen dat er een administratieve vergissing in het spel is, dan is er geen probleem. Kunnen ze dat niet, dan komt het perceel in een kadaster van vervuilde terreinen. De kaart zal binnenkort ook publiek worden gemaakt, zodat iedereen kan nagaan welke Brusselse terreinen vervuild zijn.

Sanering
Een bodemonderzoek, nodig om uit het kadaster te kunnen worden geschrapt, kost tussen duizend en vijfduizend euro. Een echte sanering van de grond kost daar een veelvoud van. Sinds een jaar kan een vermoedelijk vervuild terrein niet meer verkocht worden zonder bodemsanering. Elke verkoop vergt een bodemattest. De duizenden eigenaars die de laatste jaren, onvermoed, een vervuild stuk grond gekocht hebben, zijn dus de dupe.

Een en ander is het gevolg van een ordonnantie uit maart 2009, die een jaar geleden in voege is gegaan. Bij het kabinet van Brussels minister van Leefmilieu Evelyne Huytebroeck (Ecolo) geven ze toe dat de nieuwe wetgeving voor zenuwachtigheid kan zorgen bij de eigenaars, "maar het is de enige manier om de ordonnantie tot uitvoering te brengen. En die is in het belang van het leefmilieu," klinkt het daar.

Mevrouw V. kocht in 2005 een woning in Sint-Jans-Molenbeek. Bij een recente verkoop na een scheiding bleek dat de tuin opgenomen is in het kadaster van historisch vervuilde percelen. Ooit zat er een leerlooierij op die plek, en er zit een stookolietank in de grond. Haar woning kan nu alleen verkocht worden als ze de bodem laat saneren. "Dat kost me ettelijke duizenden euro's," zegt ze.

Mevrouw V. kocht de woning van de Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor Brussel (Gomb), een overheidsbedrijf dat middenklassewoningen bouwt. De kans is groot dat de vrouw niet de enige Gomb-koper is die met vervuilde grond zit opgescheept. Uit het kadaster met vervuilde terreinen blijkt namelijk dat de hele kanaalzone op die kaart donkerrood kleurt omdat het om voormalig industriegebied gaat, met vermoedens van zware vervuiling. Precies in de kanaalzone heeft de Gomb de laatste tien jaar volop gebouwd.

Kunnen de huiseigenaars aan­to­nen wie verantwoordelijk is voor de vervuiling, dan kunnen ze die vervuiler aanklagen. Is de vervuiler onbekend en willen de eigenaars het pand van de hand doen, dan zit er niets anders op dan de grond te saneren.