Eerste honingoogst in park Thurn & Taxis

Hoewel de bijen de afgelopen jaren de media voornamelijk haalden vanwege controversiële pesticiden, lijkt het met de bijen in Brussel vooral heel goed te gaan. Sinds kort heeft er bijvoorbeeld een bijenkolonie een bijzonder kleurrijk onderkomen gevonden in het park op het terrein van Thurn & Taxis.

Het park bij Thurn & Taxis is nog volop in ontwikkeling. Maar één ding is in ieder geval af: een kleurrijke, manshoge bijenkast. De kast is ontworpen door kunstenaar Jacques Dujardin, die zelf ook imker is. De meeste mensen die bij de bouw van de kast betrokken zijn, houden zelf ook bijen. Dat is eigenlijk niet zo verwonderlijk, want de imkervereniging van Brussel (SRABE) telt naar schatting vijfhonderd leden.

Dit jaar was de tweejarige imkercursus binnen een paar minuten vol. Hoe valt deze populariteit te verklaren? Etienne Bruneau, van de Waals-Brusselse koepelorganisatie voor apicultuur (Cari): “Dat ligt aan verschillende factoren. Ten eerste begint de apicultuur (bijenteelt, red.) bekender te worden: voorheen had niemand het erover. Het kan ook meespelen dat bijen wilde beesten zijn. Ze zijn onvoorspelbaar. Dat past in de trend van, bijvoorbeeld, extreme sporten. Mensen willen een beetje spelen met gevaar. Tegelijkertijd is bijen houden iets heel natuurlijks. Dat is een contradictie, maar het spreekt mensen aan.”

Stadsbijen
Bovendien is het voor veel mensen een manier om iets te doen voor het milieu. Ze lezen bijvoorbeeld over bijensterfte en besluiten op kleine schaal iets te veranderen. Bruneau, die zelf 32 jaar imker is, vertelt hoe je een andere blik ontwikkelt: “Je begint te kijken naar de bomen; bloeien ze al? Je moet ook voortdurend iets doen met die bijen: zorgen dat je ze niet gaan zwermen, kijken of je ze moet bijvoeren. Je bent actief met de natuur bezig.”

Dat er in Brussel bijna vijfhonderd imkers succesvol bijen kunnen houden, moet wel betekenen dat Brussel voor bijen een aantrekkelijke omgeving is. Hiervoor zijn twee belangrijke redenen, zegt Yves Van Parys van SRABE. “De bijen in de stad hebben minder last van de pesticiden die op het land gebruikt worden. Ook is er bijna het hele jaar door een gevarieerd aanbod van bloemen en planten, in tegenstelling tot op het platteland, waar door de landbouw een veel homogener aanbod van planten is.” Ook Nicolas Vereecken, die voor de ULB onderzoek doet naar stadsecologie en bestuiving, beaamt dit. “Er zijn in Brussel bijensoorten die op de lijst van bedreigde diersoorten staan, de liste rouge van het IUCN. Dat komt omdat Brussel qua planten heel divers is.”

Hij vindt het dan ook belangrijk dat er onderzoek gedaan wordt naar stadsbijen. De resultaten van het onderzoek zouden dan als guidelines kunnen dienen voor botanisten of imkers. Die zouden dan advies kunnen krijgen over welke planten ze het best kunnen nemen voor een divers aanbod. Onderzoek naar bijen is relevant, benadrukt Vereecken. “De landbouw is voor 84 procent afhankelijk van de bijen. De economische waarde die bijen opbrengen, door bijvoorbeeld fruitbomen te bevruchten, is 153 miljard. Minstens.” Vereecken onderzoekt niet alleen bestuiving en biodiversiteit in Brussel, maar houdt zich ook bezig met stedelijke agricultuur. Hij besluit: “In de toekomst zullen steeds meer mensen in steden wonen, het is dus belangrijk om te weten hoe we het best met bijen en stedelijke agricultuur kunnen omgaan.”