Eikelmuis maakt comeback in Brussel

De Brusselse zoogdierentelling is halverwege. De bedreigde eikelmuis, die in de jaren zeventig bijna verdwenen was in het Brussels gewest, is op verschillende plaatsen gesignaleerd. Daarnaast zijn er hermelijnen en wezels gespot. De steenmarter en de vos blijken zoals verwacht op veel plekken op te duiken.

Sinds februari van dit jaar houden Natuurpunt en Natagora in samenwerking met de Brusselse overheid de eerste zoogdierentelling in 15 jaar.

De meest opvallende waarnemingen tot nu toe zijn die van een paar eikelmuizen, één keer in het noordoosten van Ukkel en één keer in Anderlecht.

"De eikelmuis staat op de rode lijst en kwam bijna niet meer voor in het gewest", zegt Natuurpunt-projectcoördinator Diemer Vercayie aan brusselnieuws.be. "Ze houdt van de leemstreek en bereikt in Brussel de noordrand van haar verspreidingsgebied. Ook in Vlaanderen komt ze enkel in het zuiden van de provincies voor."

Ook wel eens 'de Zorro onder de muizen' genoemd - vanwege haar zwarte oogmasker, bruine rug en witte buik - leeft de eikelmuis alweer een tijdje opnieuw in 't Moerasken in Evere. "Ook in het Laarbeekbos hadden we ooit een paar meldingen. Maar in Anderlecht hadden we nog nooit een eikelmuis gezien."

De eikelmuis – een goede 15 centimeter muis en nog eens 10 centimeter pluisstaart – is een van de drie muizensoorten in België die een winterslaap houdt. Om zich daarvoor vol te proppen leeft ze dus liefst in en om boomgaarden of in bessenstruiken in bosranden. "Maar net dat soort morsige plekjes staan onder druk", zegt de zoogdierenspecialist van Natuurpunt. "Onze huizen en schuren hebben ook minder kieren en spleten, velden worden systematisch bewerkt."

Knagen aan autokabels
Vaak gespot tijdens de zoogdierentelling is de steenmarter. "Die werd in de 20ste eeuw bijna uitgeroeid, maar is sinds een tiental jaar in heel Vlaanderen aan een comeback bezig", zegt Vercayie. "De steenmarter heeft zich ook goed aangepast aan een stedelijke omgeving, omdat hij voornamelijk ratten en muizen eet."

Een klein nadeel is wel dat de 'stadssteenmarter' een onhebbelijkheid heeft aangeleerd. "We weten niet precies waar het vandaan komt, maar hij is dol op het doorknagen van autokabels. Ook in huis kan hij schade aanrichten door aan isolatie te knagen. Dat valt gelukkig makkelijk te voorkomen. Vandaar dat wij in heel Vlaanderen met een informatiecampagne gestart zijn."

Reeëncamouflage
Tot nu toe zijn er weinig everzwijnen of reeën geteld. "Het everzwijn komt wel voor in het Zoniënwoud, maar slechts heel beperkt", zegt Vercayie. "Van de reeën worden al jaren tellingen georganiseerd, en die lijken de laatste jaren in dalende lijn. Maar dat komt waarschijnlijk omdat het struikgewas in het woud toeneemt. Als er meer struiken zijn, dan zie je de reeën ook veel minder goed."

De zoogdierentelling loopt nog tot midden volgend jaar. Bedoeling is om de dierenpopulaties in het gewest in kaart te brengen. Zo komt de overheid te weten welke soorten meer bescherming nodig hebben en welke zoogdieren het net heel goed doen. Daar kan het beleid dan aan aangepast worden.

Wie dus ergens in het gewest een muis, eekhoorn of ander wild zoogdier opmerkt, kan die waarnemingen aangeven op de site zoogdierenatlasbrussel.be. Wie over een smartphone beschikt, kan ook een speciaal ontwikkelde app downloaden en simpelweg fotograferen wat hij ziet. De app doet dan de rest.