Mercedes Aranguez Tornin (84) kwam ruim een halve eeuw geleden naar Brussel, samen met haar man en dochtertje. Ze werkte eerst zeven jaar in een drukkerij in Molenbeek, en nam nadien een cafeetje over in Sint-Gillis. Nog steeds waakt ze over Café Mercedes, intussen al 48 jaar lang.
© Saskia Vanderstichele
| Mercedes Aranguez Tornin (84), cafébazin
Enfant terrible: Mercedes Aranguez Tornin, cafébazin
Ik ben geboren in Madrid, als de oudste van drie kinderen. Vanaf mijn negen jaar moest ik op mijn jongste broertje passen en ben ik van school gegaan. Op mijn veertiende al werkte ik in een fabriek voor patisserieverpakkingen. Maar toen ik trouwde, moest ik mijn baan opgeven. Zo wou de wet het in die tijd in Spanje: getrouwde vrouwen mochten niet werken.
Mijn zus en schoonbroer woonden toen al in Brussel en ze waren heel enthousiast. Dus hebben wij ook onze kans gewaagd: mijn man is eerst vertrokken, ik ben hem twee maanden later met mijn dochtertje achterna gereisd. Ik was dertig. Eerst met de trein tot Parijs, daarna is hij me komen halen met de auto.
Nee, ik ben niet meteen een café begonnen toen we hier aankwamen. Eerst werkte ik in Molenbeek, in een drukkerij. Op onze identiteitskaarten stond ‘toerist’, want indertijd werd je alleen als migrant gezien als je in de mijnen ging werken. Mijn man was chauffeur van vrachtwagens en autocars.
We hebben van in het begin in Sint Gillis gewoond, waar toen al heel veel Spanjaarden woonden. Nu ja, ook veel Italianen, en Portugezen. Eerst huurden we een appartement in de Loncinstraat, vlak bij het gemeentehuis. Zo maakten we kennis met Maria die op de hoek woonde van de Loncinstraat en de Savoiestraat.
Een Vlaamse, denk ik, en ze had een café, maar ze wilde het overlaten omdat ze moeilijk uit de voeten kon. Mijn man zei zonder veel nadenken toe, want hij was er een trouwe klant. Hij kreeg er echter snel spijt van, hij wilde niet gevangen zitten tussen vier muren. Dus zei hij: ‘Ik heb het café overgenomen voor u.’ (lacht luid) Achtenveertig jaar lang sta ik hier nu achter de toog, twee maanden geleden hebben we nog eens een verjaardag gevierd.
"Ik ben een Madrileense die haar hart verloor in Brussel"
Wist je dat er vroeger in Sint-Gillis alleen al 62 Spaanse cafés waren? Nu blijven er maar nog vier over, en ik ben natuurlijk de oudste van de vier (lacht). Er zijn intussen veel van mijn trouwe klanten gestorven, en sommigen zijn na hun pensioen definitief teruggekeerd naar Spanje. Maar ik ga nooit terug naar Spanje. Schrijf dat maar op, dat ik het geluk heb gevonden in Brussel. Ik heb hier ook hard gewerkt, en werk nog altijd, op mijn leeftijd. Maar België heeft mij ook veel gegeven, ik zal het land altijd verdedigen.
We gingen wel elk jaar op vakantie naar Spanje, er is geen hoek van Spanje die ik niet heb gezien. Toch is en blijft de mooiste plek de hoofdstad. Wat wilt ge, ik ben een Madrileense (zet haar woorden kracht bij door ze drie keer te herhalen), een Madrileense die haar hart verloor in Brussel.
Problemen heb ik in mijn café nooit gehad, neen. De politie kwam hier regelmatig over de vloer, om pintjes te drinken, niet om problemen op te lossen. Ooit was er wat discussie tussen de kaartspelers en de mensen die naar het voetbal op tv kwamen kijken. De enen verweten de anderen dat ze te veel lawaai maakten. Toen heb ik gezegd: ‘Buiten die televisie!’ en voilà, de rust keerde terug. Ook wifi wil ik hier niet. Dan zit iedereen altijd op zijn computer of zijn telefoon te kijken. Que horror!
Er is veel veranderd in de wijk, ja dat wel, maar ik pas me aan. Ik spreek nu zelfs af en toe een woordje Pools. Weet je dat mijn Frans vroeger een pak beter was? Ik spreek nu zowat alles door elkaar, en daardoor is mijn Frans erop achteruitgegaan. Maar zo gaat dat in Brussel. En ik kom met iedereen overeen, ook met de jongeren. Zolang ze maar goed opgevoed zijn.
Zeven dagen op zeven zijn we open, enkel op zondagnamiddag neem ik rust. Als we toch eens sluiten voor een lang weekend, ga ik persoonlijk alle trouwe klanten verwittigen. Anders komen ze allemaal aan de bel hangen, want wij wonen boven het café. Mijn dochter, mijn schoonzoon, mijn kleinzoon, zijn vrouw én mijn achterkleindochtertje, ze zijn hier allemaal. Ziet ge, heel mijn familie zit hier. Waarom zou ik teruggaan naar Spanje?
Het café sluiten? Jamais! Ik kan niet stilzitten, en ik babbel te graag met mijn klanten. Zolang ik leef en mij amuseer, blijft café Mercedes bestaan.
Lees meer over: Sint-Gillis , Samenleving , Café Mercedes
Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.