Expert weerlegt dat Zaventem grootste luchtvervuiler is

De Intergewestelijke Cel voor het Leefmilieu (Ircel) maakt brandhout van de uitspraak van 'burgerproject' Cœur Europe dat de luchthaven van Zaventem de eerste bron is van luchtvervuiling in Brussel en de aangrenzende gemeenten. "Het wegverkeer is en blijft de belangrijkste luchtvervuiler."

Volgens een studie van de zelfverklaarde denktank Coeur Europe is de luchthaven van Zaventem niet alleen de Europese luchthaven met de grootste impact op de bevolking en de belangrijkste bron van luchtvervuiling in Brussel en Vlaams-Brabant. Dat berichten La Libre Belgique en La Dernière Heure woensdag.

Het bericht werd en masse overgenomen door andere Franstalige media, maar blijkt niet te kloppen. “Het wegverkeer is en blijft de belangrijkste bron van luchtvervuiling in Brussel, gevolgd door de verwarming van gebouwen”, benadrukt Frans Fierens, specialist luchtvervuiling bij Ircel, tegenover brusselnieuws.be.

“Het toenemende vliegtuigverkeer heeft een belangrijke en stijgende invloed op de klimaatverandering. Het maakt weinig uit of broeikasgassen als CO₂ aan de grond of op grotere hoogte worden uitgestoten. Maar voor luchtvervuilende stoffen is dat een ander verhaal."

“Vliegtuigen stijgen heel snel op, gemiddeld met 9 meter per seconde”, legt Fierens uit. “Elf seconden na opstijgen zit een vliegtuig dus al honderd meter hoog. De emissies op grotere hoogte hebben veel minder impact op de luchtkwaliteit aan de grond dan uitstoot vlak aan de grond, waar mensen wonen en ademen.”

“Een studie van de Vlaamse Milieumaatschappij in en rond de luchthaven, onder andere in Steenokkerzeel, wees in 1997-1998 al uit dat het verkeer op de ring van Brussel veel meer impact had op de luchtkwaliteit in Steenokkerzeel dan de luchthaven. Ook in een studie in het Waals Gewest uit 2003-2004 bleek de impact van de luchthaven Bierset op de luchtkwaliteit rond Bierset beperkt te zijn.”

Bovendien ligt Brussel, tenminste wat de luchtkwaliteit betreft, gunstig ten opzichte van Zaventem. “Omdat de overheersende windrichting het zuidwesten is, zal de meeste luchtvervuiling van de luchthaven terechtkomen ten noordoosten van de luchthaven, in Vlaams-Brabant.”

'Burgerproject' tegen plan-Wathelet
(Au) Cœur (de l’) Europe omschrijft zichzelf op haar Facebookpagina als “een burgerproject dat de levenskwaliteit gelieerd aan het luchtverkeer in België wil verbeteren”. La Libre voegt daar nog aan toe dat de groep vorig jaar ontstond uit een aantal buurtbewoners van de luchthaven die tegen het plan-Wathelet en de bijbehorende geluidsoverlast zijn. De groep baseert zich voor haar ‘werkhypothese’ op een Nederlandse studie rond de luchthaven van Schiphol.

“Vierhonderd vluchtbewegingen per dag betekent 300.000 liter kerosine die dagelijks bij het opstijgen verbrand wordt”, zegt de groep. “Dat is een beetje meer dan het totale brandstofverbruik van de 190.000 voertuigen die dagelijks gebruikt worden door de inwoners van Brussel in het Brussels Gewest.”

“Het zijn niet alleen de inwoners van Brussel die in de stad rijden, maar dagelijks ook tienduizenden pendelaars”, stipt Frans Fierens aan.

“Ik verwacht dat het aandeel van de luchthaven in de vervuiling door dieselroet in Brussel verwaarloosbaar is. Een specifieke analyse doen van de impact van kerosine op het fijn stof in Brussel is mogelijk, maar dat is nog nooit gebeurd.”

“Uit die studie bleek wel dat de luchthaven van Schiphol een belangrijke impact had op het ultrafijn stof in en rond Schiphol”, zegt Fierens. “Dat is fijn stof kleiner dan 0,1 micrometer (PM 0,1). Daar is nog niet veel onderzoek naar gebeurd, maar er zijn wel aanwijzingen dat dit stof tot de meest gevaarlijke fijn stof behoort. Verbazend is wel dat er geen effect was op de concentraties black carbon (roet). Uit metingen die we in Antwerpen deden, bleek onlangs nog dat er normaal een sterke correlatie is tussen de concentraties UFP en black carbon.”