Factcheck: moslims in 2030 in de meerderheid in Brussel?

“In 2030 is een meerderheid van de Brusselaars moslim.” Dat zei Redouane Ahrouch van de partij Islam vrijdag in het VRT-programma Ter Zake. Maar klopt dat wel? BRUZZ zocht het uit.

Partijleider Redouane Ahrouch doet de uitspraak in een reportage over de ambities van de partij. "Volgens het Planbureau zal Brussel in 2030 hoofdzakelijk moslim zijn. Nu zijn we al met een derde van de bevolking. Als Allah het wil, zullen we binnen 12 jaar in de meerderheid zijn", aldus het Anderlechts gemeenteraadslid voor Partij Islam.

Maar bij het Planbureau weet men van niks. “Wij houden ons niet bezig met religies”, klinkt het aan de telefoon. Wel publiceren ze bevolkingsvooruitzichten, maar een opdeling naar godsdienst zit daar niet tussen.

Demografie

Wie zich wél in religie interesseert, is Felice Dassetto (ULB), professor sociologie op rust. Hij was in 2010 te gast op een colloquium met als titel: “Een moslimmeerderheid in Brussel in 2030”.

Op sommige websites maakt men daarvan dat hij na onderzoek tot deze conclusie is gekomen. Maar niks is minder waar. Dassetto heeft het vooral over het risico dat in Brussel de moslim- en de niet-moslimgemeenschap zich steeds verder, gescheiden van elkaar ontwikkelen.

Voor cijfers over het aantal moslims in Brussel verwijst hij naar onderzoek van Jan Hertogen, ook een socioloog. En die ontkent stellig dat er tegen 2030 in Brussel 50 procent moslims zouden zijn.

‘Maximaal 30 procent’

Volgens Hertogens berekeningen zijn er in Brussel in 2030 maximaal 30 procent moslims. Hij baseert zich hierbij op de huidige evolutie van het aantal moslims, een extrapolatie dus.

Maar het huidige aantal moslims is ook al een schatting. “In België houden de overheden geen gegevens bij over geloof”, zegt demograaf Benjamin Wayens (ULB) aan BRUZZ. “Info over het aantal moslims in België is gebaseerd op de nationaliteit of het land van herkomst van de inwoners.”

Daarbij gaat men uit van een bepaald percentage gelovigen in een land, iets wat wordt geschat door het Pew Research Center in Washington. Zo is volgens dat centrum 99,9 procent van de Marokkanen moslim.

Marokkanen die in België wonen, zijn volgens die redenering dan ook grotendeels moslim, al corrigeert Hertogen via een Duits onderzoek wel op laïcisering: het ontkerkelijken van moslims die in het Westen zijn gaan wonen.

Verschillend per gemeente

Alle cijfers voor alle nationaliteiten gecombineerd, komt hij zo aan 24,7 procent moslims in Brussel in 2017. Voor 2030 wordt dat 29,7 procent. Hierbij houdt Hertogen bewust geen rekening met het feit dat ook moslims steeds minder kinderen gaan krijgen.

Volgens demograaf Patrick Deboosere (VUB) is de huidige 25 procent Brusselse moslims een ruime schatting, en neemt dat aantal ook niet meer toe. "Het stagneert", zegt hij aan BRUZZ, "vooral omdat de nieuwe migranten niet uit moslimlanden, maar uit landen als Polen en Roemenië komen."

Als we de cijfers per gemeente bekijken, zien we wel dat het aantal moslims in gemeenten als Sint-Joost en Schaarbeek in 2030 flirten met de 50-procent grens, of die zelfs overstijgen (Molenbeek). Gemeenten als Brussel-Stad, Anderlecht, Sint-Gillis, Koekelberg en Vorst scoren tussen de 30 en 40 procent.

'Cijfers onbetrouwbaar'

Maar de werkwijze van Hertogen botst ook op kritiek. Zo laakte Dirk Jacobs (UCL) in Le Monde de schatting, en zegt hij dat er geen reële gegevens over de godsdienstbeleving aan de basis van die schatting liggen. “Daarenboven levert hij precieze cijfers, zonder foutenmarge, waardoor die erg wetenschappelijk overkomen, maar dat niet zijn.”

Ook Wayens is formeel. “Die cijfers, gebaseerd op de nationaliteit of herkomstland van de Brusselaars, zijn totaal niet betrouwbaar en très douteux.”

Conclusie

Toch wordt de 7,6 procent geschatte moslims voor heel België door onderzoekers als plausibel gezien. Of dat ook opgaat voor de 24,7 procent in Brussel - en de te verwachten 29,7 procent in 2030 - is onduidelijk. Het lijkt een maximum, en in elk geval ver onder de 50 procent voor het Brussels gewest, waar Redouane Ahrouche van spreekt.

BRUZZ beoordeelt de stelling dat in 2030 moslims de meerderheid uitmaken in Brussel dan ook als grotendeels onwaar.