Gastgezinnen vangen minderjarige asielzoekers op: 'Ik twijfelde geen seconde'

Ook woensdag stonden er lange wachtrijen voor het Klein Kasteeltje, waaronder dertig niet-begeleide minderjarigen. Voor negen van hen was er geen plaats in de reguliere opvangcentra, waardoor zij op straat dreigden terecht te komen. Maar het burgerplatform BXL Refugees, Fedasil, Artsen zonder Grenzen vonden een tijdelijke oplossing bij gastgezinnen. “Het is ongelooflijk koud buiten. Ik zou me slecht voelen, mocht ik dit niet doen.”

Normaal gaat het burgerplatform BXL Refugees op zoek naar plaatsen voor migranten die geen asiel aanvroegen in België, omdat zij dan geen recht hebben op een plaats in een asielcentrum. Asielzoekers hebben daar in principe wel recht op, zeker niet-begeleide minderjarigen. Maar die plaats is er niet altijd, en al zeker niet de laatste weken.

BXL Refugees deed daarom woensdag een oproep naar potentiële gastgezinnen om de negen minderjarigen op te vangen. Uiteindelijk kon ze zeven van hen in Brussel onderdak bieden en twee buiten Brussel.

'Ongelooflijk koud buiten'

Ook Amélia Bian vangt twee niet-begeleide minderjarige asielzoekers op. Ze verwelkomde de twee 16-jarige Afghaanse jongens woensdagavond. Het is de eerste keer dat Amélia een slaapplaats biedt aan asielzoekers. Ze zag een oproep van het burgerplatform BXL Refugees en twijfelde geen seconde. “Het is ongelooflijk koud buiten. Ik zou me slecht voelen, mocht ik dit niet doen.”

De jongens blijven tot vrijdagochtend. Dan gaan ze samen met de andere zeven minderjarigen en BXL Refugees opnieuw naar het Klein Kasteeltje om zich aan te melden. Mehdi Kassou van BXL Refugees hoopt dat er ditmaal wel plaats zal zijn. Donderdag had Fedasil 23 plaatsen voor niet-begeleide minderjarigen, waarvan er meteen 21 werden ingevuld. “Nu schieten er dus nog twee plaatsen over, terwijl we morgen al met negen kinderen gaan. Ongetwijfeld zullen er nog kinderen in de wachtrij staan. Misschien komen er wel nog een aantal plaatsen vrij.”

Plicht om te helpen

Volgens Kassou zijn er meer dan negenduizend gezinnen in België die minstens één keer migranten onderdak boden. Zo’n tweehonderd gezinnen doen dat dagelijks. Voor Amélia is het de eerste keer, maar ze is ervan overtuigd dat ze het in de toekomst nog zal doen. Ze vindt het de plicht van de burgers om te helpen. “De politiek heeft de grootste verantwoordelijkheid en moet die ook opnemen, maar we mogen niet wachten tot ze dat doet. Wij, als burger, moeten ook ons steentje bijdragen.”

Het aantal niet-begeleide minderjarigen dat zicht bij Fedasil aanmeldt is volgens Mahdi sterk gestegen. In 2019 bedroegen niet-begeleide minderjarigen 9 procent van het opvangnetwerk, in 2020 was dat 15 procent en in 2021 is dat opgelopen tot 33 procent. Voor 2021 zijn er tot nu 3.018 niet-begeleide minderjarigen aangemeld.

“Fedasil zou kunnen besluiten om minder plaatsen te voorzien voor volwassenen en meer voor minderjarigen, maar dan wordt de wachtlijst voor mensen die al meer dan een maand aan de ingang van het Klein Kasteeltje slapen nog langer,” zegt Kassou.

Bovendien moet er volgens Kassou iets structureel veranderen, want de opvangcrisis in geen nieuw probleem. “De regering weet al een jaar dat deze situatie zich zou voordoen, maar ze hebben niets gedaan om het te verbeteren,” zegt Kassou. Donderdag voerden nog zo’n tweehonderd werknemers van Fedasil en sympathisanten uit het middenveld actie in de buurt van het kabinet van staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V). Ze eisen structurele oplossingen voor de opvangcrisis.

Door het groot tekort aan plaatsen heeft BXL Refugees samen met Artsen Zonder Grenzen nu beslist om zelf een locatie te voorzien. Vanaf vrijdag zullen er veertig bedden beschikbaar zijn. “Het is een schande dat dit vanuit de hulporganisaties moet komen.” Kassou benadrukt dat er geen sprake is van een migratiecrisis. “Het is niet zo dat er, zoals in 2015, plots een grote toestroom is van migranten in België. Dan zouden we het normaal vinden dat we als ngo’s oplossingen moeten zoeken. Nu is dat niet het geval. Dit is een opvangcrisis als gevolg van een gebrekkig beleid.”