Getest: drie op de vier cafés vraagt CST niet

Controleren cafés wel goed of bezoekers een Covid Safe Ticket hebben? BRUZZ neemt de proef op de som. We bezochten twintig cafés in het centrum van Brussel. Het resultaat is schrijnend: drie kwart controleert het CST niet. Ruim de helft stelt in het weekend dan weer een beveiligingsagent aan uit vrees voor agressie. De cafés slaken een noodkreet: "Ik weet niet meer waar mijn hoofd staat."

Het Covid Safe Ticket is nu twee weken verplicht in de horeca. Maar dinsdag gaf Inge Neven van de Brusselse gezondheidsinspectie al aan dat de controle in de cafés niet altijd loopt zoals het hoort. De politie zei nog niet te controleren. We nemen de proef op de som.

Woensdagavond in het centrum van Brussel: het wordt stilaan kouder. Er staat een wachtrij voor café Bizon. Bij iedereen staat de CovidSafe-app al open op de telefoon. De barman staat aan de deur en controleert de QR-codes, "maar ik sta hier eigenlijk toevallig omdat ik een sigaret wou roken", zegt hij.

Op hetzelfde ogenblik steekt iemand op het terras zijn hand op om een pintje te bestellen. De barman haast zich met scannen. "Nu werken we met twee, in het weekend zijn er drie barmannen en zelfs dat is niet meer voldoende nu we ook het CST moeten controleren", zegt hij terwijl hij zich naar de bar haast omdat er een bestelling klaar is.

QR-codes scannen van een vijftal mensen aan de deur, een bestelling opnemen op het terras en zich naar de bar haasten omdat er al een andere bestelling klaarligt: hij speelt het klaar in exact vier minuten tijd, terwijl hij ook nog eens de vragen beantwoordt.

Al snel blijkt dat de barman in café Bizon niet de enige is die met de handen in het haar zit. Ieder café dat we bezochten, kampt met dezelfde zorgen sinds de uitbreiding van het CST. "Het is voor ons onhaalbaar geworden", horen we – nadat Inge Neven van de Brusselse gezondheidsinspectie opriep om net vaker en strikter te controleren, "want anders heeft de maatregel geen zin", klonk het.

Neven verneemt namelijk dat niet alle cafés het CST controleren. Een bezoek aan twintig cafés in het centrum, bevestigt dat. Meer nog, in drie op vier cafés werd het CST niet gecontroleerd.

Dat gebeurt niet per se uit verzet voor de maatregel, maar wel omdat de werkdruk te hoog is. "Klanten lopen de hele avond binnen en buiten, het is moeilijk om voortdurend achter ze aan te lopen", zegt een barman in Les Brasseurs.

Iets wat Monk en Bar Des Amis oplossen door regelmatig steekproeven te houden in het café. Dat doen ze omdat het voor hen niet haalbaar is om iedere klant meteen te controleren bij aankomst.

Hoge druk

"De druk ligt al twee weken echt bijzonder hoog", zegt een barman in café La Machine. En net daarom is een fout snel gebeurd, in café Mappa Mundo bijvoorbeeld, waar de frank van de barman pas na een halfuur viel. "Sorry mevrouw, we spraken hiernet even over het CST en ik bedenk mij net dat ik het uwe nog niet heb gevraagd." Het is de vergeetachtigheid.

In Café Central is de barvrouw zelf niet gevaccineerd, maar recent hersteld van corona en dus in orde met haar CST, al vergat zij die wel te vragen toen we er een frisdrank bestelden. "De relatie met onze klanten is helemaal veranderd nu het CST is ingevoerd", vindt ze. "Ik hou mijn hart vast in de winter wanneer onze klanten binnen de warmte komen opzoeken. Ik weet nu al niet meer waar mijn hoofd staat."

Bovendien is CST-fraude in de cafés almaar meer een begrip aan het worden. “Mensen durven al eens een coronapas van iemand anders voorleggen", zegt een barman in Bar Des Amis. Iets wat de uitbater van Bonnefooi ook bevestigt.

Vrees voor agressie

De steekpartij in KFK Hope laat duidelijk zijn sporen na. De uitbater is er recent neergestoken door een klant die zijn coronapas niet wilde tonen. Sindsdien moet een beveiligingsagent de boel in de gaten houden in het weekend. "Het stelt mij meer op mijn gemak en op die manier kan ik ook echt op de behoeften van de klanten focussen", zegt een barman in KFK Hope, die ook aanwezig was op de avond van de steekpartij.

Dat KFK Hope een veiligheidsagent heeft aangesteld, zorgde voor dezelfde trend in de andere cafés in het centrum. Tien van de twintig cafés die we bezoeken, heeft intussen een beveiliger aangesteld, die vooral in het weekend actief is. Die moet in de eerste plaats het CST te controleren aan de deur, maar dient vooral ook als bescherming wanneer een klant zich agressief opstelt wanneer die geen coronapas kan voorleggen.

Volgens de manager van het café in de Sint-Gorikshallen is een beveiliger intussen de norm geworden. "Drie collega’s werden al aangevallen omdat een klant geen CST kon voorleggen, de arm van mijn collega is ook al eens gebroken geweest", vertelt hij aangeslagen. "Wij kunnen niet anders dan een agent aannemen." Volgens hem is de invoering van het CST niet het probleem, "het gedrag van de mensen is dat wel", zegt hij.

Café Zebra nam ook een veiligheidsagent in dienst. "We hebben al agressie gekend door klanten die hun CST weigerden te tonen en toen we tenslotte naar de politie belden, duurde het een halfuur voor ze ter plaatse waren", zegt ze verontwaardigd. "Op een beveiliger kunnen we veel beter rekenen."

"Nu de coronapas is ingevoerd, is het voor ons gemakkelijker om te filteren aan de deur", zegt de uitbater van Bonnefooi, die positief naar het nieuwe controlesysteem kijkt. "Mensen met kwade bedoelingen geraken veel moeilijker binnen." Ook hier is een security agent aanwezig, niet alleen in het weekend, ook in de week.

Versterking kost geld

In café Bizon staat geen agent aan de deur om de coronapasjes te controleren, al kreeg een barvrouw er recent nog klappen omdat een klant er geen kon voorleggen. "Een security agent kost veel geld, geld dat we niet hebben", klinkt het daar. Hetzelfde geluid bij café Barbeton: "Het is een te hoge kost."

In Les Brasseurs zijn ze ook niet te spreken over een mogelijke veiligheidsagent. "Wij hebben daar geen geld voor", klinkt het. "De overheid betaalt politieagenten om ons vanaf begin november te controleren, maar ze zouden beter mensen betalen om hier aan de deur te staan."

Handhaving

Vanaf dit weekend en ten laatste op 1 november gaat de politie actief controleren op het Covid Safe Ticket in de horeca. Wie zich niet aan de regels houdt, kan een boete verwachten van 50 tot 500 euro. Voor uitbaters ligt die tussen de 50 en 2.500 euro.

Dat de politie binnenkort begint met controles, wordt bij velen goed onthaald, maar voor sommige cafés betekent het opnieuw stress. "Als ik een CST vergeet te scannen en onze zaak dient een hoge boete te betalen, dan ben ik zeker en vast werkloos", meent een barman bij café La Machine.

"Wij zien politiecontroles niet zitten", zegt een barvrouw bij café Metteko. "Door controles in het verleden hebben we veel klanten verloren", klinkt het.

De barman in het café Walvis hoopt dat de politieagenten hen meer bijstaan dan dat ze hen gaan beboeten, "zodat de druk wat meer van onze schouders valt", klinkt het daar. "Maar dan moet er wel overal even consequent gecontroleerd worden."