Handelaars en buurtbewoners ongerust over plannen nieuw complex aan Zavel

Het buurtcomité van de Zavel is een petitie gestart tegen de afbraak van het oude Belgacomgebouw aan de Lebeaustraat en de Zavel. Handelaars en buurtbewoners maken zich zorgen over de plannen en de aanslepende werken: “Het nieuwe wooncomplex hoort eerder thuis aan de Portugese kust dan in centrum Brussel.”

Het gebouw, waar de bekende boekenwinkel Taschen huist, zou worden vervangen door verschillende nieuwe gebouwen met appartementen, winkels en kantoren. In 2014 werd het gebouw verkocht door Belgacom aan vastgoedreus Immobel. In juli 2018 werden, na een wedstrijd, de winnende plannen voorgesteld. Ook al zijn er nog geen officiële plannen ingediend bij het Gewest, vandaag zijn buurtbewoners en handelaars in de wijk bezorgd over wat er gaat komen.

41.000 vierkante meter

Het project omvat 41.000 vierkante meter, waarvan een groot deel naar woningen en studentenkoten zal gaan. Chris Bosma, buurtbewoner en drijvende kracht achter de petitie ‘Sauve Lebeau Sablon’, is niet per se tegen een nieuwe invulling voor die locatie. “We juichen de nieuwe woningen en winkels toe. Maar moet daarvoor het hele gebouw gesloopt worden?”

Alle handelaars die BRUZZ spreekt, met uitzondering van één, beamen. “Er wordt soms gezegd dat het huidige gebouw lelijk is, maar dat vind ik helemaal niet,” zegt Catherine, mede-eigenares van Leny Jewelry in de Lebeaustraat, “het gebouw heeft alles in zich om er iets heel moois van te maken.”

Toch heeft Catherine de petitie niet getekend: “Ik wil echt wel dat er iets gebeurt met het gebouw. Nieuwe inwoners van standing betekenen een nieuw cliënteel voor ons.” Ze toont ons de leegstaande vitrines naast Taschen. “Deze staan al minstens één jaar leeg, Taschen gaat binnenkort ook weg. Liever nog een H&M dan al deze leegstaande winkels.” (Lees verder onder de afbeelding)

Iets verderop is de winkel van Ioana, een fervente aanhanger van de petitie: “Het is een mooi, neutraal gebouw, in goede staat, waarom dat weggooien? Het nieuwe plan past voor geen meter in deze wijk, kijk naar die golvende terrassen, dat hoort meer thuis aan de Portugese kust dan in het centrum van Brussel.”

Piétonniers nachtmerries

Over het al dan niet slopen verschillen de meningen. Maar iedereen is bezorgd over de impact van de werken. De handelaars zien de overlast van een jarenlang durende werf niet zitten, waarbij frequent verwezen wordt naar de hinder bij de aanleg van de piétonniers.

Taxmina, met haar winkel op drie meter afstand van het gebouw, is nerveus: “Ik vind het nieuwe plan mooi, maar de hele winkel davert hier al als de bus passeert. Wat gaat dat geven als ze een heel gebouw slopen?” Volgens de petitie is de grond aan de Zavel (zavel is grof zand, red.) zeer onstabiel, wat bij zware werken een impact zou hebben op de omgeving, ook de omliggende gebouwen.

Schepen van ruimtelijke ordening Ans Persoons (Change.Brussels) begrijpt de zorgen. “Daarom raden wij elke ontwikkelaar aan om zelfs vóór het neerleggen van definitieve plannen en het openbaar onderzoek uitgebreid in gesprek te gaan met omwonenden,” vertelt ze aan de redactie. "Maar zolang er geen plannen neergelegd zijn kunnen wij niet oordelen over wat die juist inhouden. Bovendien is het Gewest verantwoordelijk voor het afleveren van een eventuele vergunning.”

Architecturaal erfgoed

Persoons geeft wel mee dat ieder plan sowieso een stabiliteitsonderzoek moet hebben. En dat binnen de prioriteit gaat naar renovatie eerder dan naar nieuwbouw, “maar die afweging moet telkens opnieuw gemaakt worden. We willen bij de stad ook het architecturale patrimonium beschermen. Al is het vaak te laat eer we een architecturele stijl naar waarde schatten.”

De petitie van het buurtcomité werd volgens de initiatiefnemer ondertussen al meer dan 600 keer getekend, zowel online als de papieren versie. Bosma is blij met de aandacht: “Deze petitie is vooral een drang naar estethiek, dit gebouw is een van de laatste echte architecturale pareltjes die in de laatste zestig jaar in Brussel werden gebouwd, het sluit naadloos aan bij de omliggende gebouwen op de Noord-Zuidverbinding zoals de Koninklijke Bibliotheek. We mogen dat niet zomaar verloren laten gaan.”

Immobel wou niet reageren alvorens hun plannen klaar zijn: "We zien er het nut niet van in om dit via de media te laten uitspelen."