Hongerstakers beraden zich over verdere acties

Vijf hongerstakers hadden een kortgeding aangespannen tegen staatssecretaris Sammy Mahdi (CD&V), omdat hij gemaakte beloftes inzake regularisatie zou verbroken hebben. De rechter beoordeelt die eis nu als ongegrond en verwijst de klagers door naar de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen. De gewezen hongerstakers en begeleidende vzw’s bezinnen zich nu over verdere acties.

In mei 2021 gingen zo'n 475 sans-papiers in hongerstaking in de Begijnhofkerk, de ULB en de VUB. Ze wilden dat hun illegaal verblijf in België collectief geregulariseerd zou worden. Pas op 21 juli, toen sommige hongerstakers er al heel erg aan toe waren, kwam er een onderhandelde oplossing uit de bus.

Volgens staatssecretaris Sammy Mahdi (CD&V) omdat de hongerstakers begrepen hadden dat de bestaande, individuele procedures correct en humaan zijn, en hun dossiers prioritair behandeld zouden worden. Volgens de hongerstakers omdat Mahdi er zich toe verbonden had om soepeler te reguraliseren.

Maar van de 173 mensen die een aanvraag hadden ingediend, kregen er tot nu toe slechts 35 een positief antwoord. 137 mensen kregen een negatief antwoord en één persoon is al vertrokken. Dat is niet de soepele regularisatie waarop hongerstakers gehoopt hadden.

Gebroken beloftes dus, volgens de hongerstakers, en zij spanden met behulp van drie vzw's een kortgeding aan. Hun eis: de in hun ogen onrechtvaardige beoordeling door Dienst Vreemdelingenzaken on hold zetten, volgens hun advocaat tot er een proces ten gronde komt.

Verkeerde rechtbank

Die rechter beoordeelde die eis nu als ongegrond, de procederende hongerstakers krijgen ongelijk. De rechter oordeelde dat verblijfsstatuten een zaak voor de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen is, en niet voor de rechtbank van eerste aanleg, waar dit kortgeding was aangespannen.

"Vanzelfsprekend, maar toch geruststellend dat rechter ons in deze zaak gelijk geeft", reageert Mahdi op Twitter. “Er zijn geen criteria afgesproken en er is altijd zeer duidelijk meegegeven dat er geen soepeler behandeling zou komen. Ik heb hen altijd beloofd dat ik menselijk naar de dossiers zal blijven kijken. Dat gebeurt ook zo. Maar een beleid waarin ik soepeler ben voor mensen die hongerstaken, dat lijkt me allesbehalve een menselijke aanpak.”

De vier mensen met wie de overheid in de Begijnhofkerk onderhandelde, beweren anders. Een van hen is advocaat Alexis Deswaef, die altijd beweerd heeft dat er wel degelijk beloftes zijn gemaakt. De rechter hield rekening met de getuigenissen van deze vier onderhandelaars. Maar dat eindigde dus niet in een vonnis in hun voordeel.

De drie vzw's die de zaak gesteund hebben - l'Association pour la Défense du Droit des Étrangers (ADDE), la Coordination et Initiatives pour Réfugiés et Étrangers (CIRÉ) et la Ligue des Droits Humains (LDH) - zijn voorlopig karig met commentaar. Of zij verdere stappen zullen ondernemen, is op dit moment niet duidelijk. Zij kunnen in kortgeding in beroep gaan, of een zaak ten gronde aanspannen.

Een van de woordvoerder van de hongerstakers, Ahmed Manar, is overtuigd van het nut daarvan. "Er is deze week nog overleg met alle stakers, om te zien hoe we hierop gaan reageren. Dat kan gaan van acties over manifestaties, tot procedures. Daarbij kunnen we beroep aantekenen tegen de uitspraak van de rechter. Maar we kunnen ook naar het Europees Hof voor de rechten van de Mens in Straatsburg stappen", aldus Manar. "Maar dat we iets doen, staat vast. Er zijn beloftes gebroken, het bewijsmateriaal daarvoor is overweldigend."