Jef Van Belle, wijnboer uit Neerpede

Frankrijk, Spanje en Italië, of Zuid-Afrika, Californië en Chili: elke windstreek levert tegenwoordig goede wijnen. Maar waarom niet kiezen voor wijn van eigen bodem? Jef Van Belle is al vijftien jaar wijnboer in de Neerpedevallei. Rode en witte, sherry en champagne, hij perst het allemaal uit zijn eigen druiven.

W ijn is een passie voor Jef Van Belle. In goede jaren maakt hij wijn van een ton druiven, en dat nu al meer dan vijftien jaar lang.

Hij kreeg de wijnmicrobe te pakken toen hij na een boekhouderscarrière samen met zijn vrouw in de Lakensestraat een kaas-, charcuterie- en wijnwinkel ging uitbaten. In 1991 sloot La Ferme Normande de deuren en begonnen Jef en Madeleine aan hun welverdiende pensioen. Maar de passie voor wijn bleef.

Toen ze een paar jaar later een tentoonstelling van de Pajotse wijngilde Wijngeuzen Zuid-Brabant bezochten en een paar lokale wijnen proefden, besloten ze zes are van hun tuin tot wijngaard om te bouwen. Jef Van Belle was toen niet alleen. Toen Brussel Deze Week hem meer dan tien jaar geleden opzocht, had hij nog twee collega-wijnboeren, in Ukkel en Schaarbeek, maar die hebben noodgedwongen hun wijngaard moeten opgeven.

Zoveel jaren later genieten Jef en Madeleine nog altijd met volle teugen van hun passie. De wijnstokken houden nu hun winterslaap, maar binnen een maand steekt Jef weer de handen uit de mouwen: de zuurheidsgraad van de grond regelen, snoeien, de grond opschonen. Heel het jaar is er wel werk. In september trommelt hij familie en vrienden op om de handen uit de mouwen te steken bij de pluk.

Dit jaar leverden zijn wijnstokken hem 540 kilo op. "Het was een slecht jaar. De kwaliteit van de vruchten is wel goed, maar de oogst is door het slechte weer mager. In goede jaren oogsten we bijna het dubbele."

Belgisch weertje
Het weer, daarmee is een heikel onderwerp aangesneden. Heeft België wel het gepaste klimaat om druiven te telen? Een decennium geleden opperden klimatologen nog dat het zachte zuiderse klimaat naar het noorden zou opschuiven en dat België een geschikt wijnklimaat zou krijgen. De afgelopen grijze zomers deden het tegendeel vermoeden.

"Ik kijk bijna elke dag in de krant naar de temperatuur in Bordeaux en Bourgondië. Die liggen op dit moment nog altijd een stuk hoger. Het klimaat zou dus echt wel al drastisch moeten veranderen. Ik denk niet dat ik dat nog meemaak." En toch, zegt Van Belle: "Wijn maken zit in de lift in België." Hij haalt er een artikel bij waaruit blijkt dat het aantal hectaren aan wijngaarden tussen 2010 en 2011 van 119 naar 130 gestegen is.

Van Belle weet uit ervaring ook dat de druiven van de grote Franse wijnen nauwelijks in zijn tuin aarden. "Ik heb eens merlot-ranken gekregen, maar die bleken al snel niet resistent tegen de Belgische weersomstandigheden." Blauwe variëteiten die het wel goed doen, zijn de Duitse Regent en de Rondo, van Tsjechische oorsprong. De Duitse Müller-Thurgau en Phoenix leveren mooie witte druiven op. En opmerkelijk is dat ook de Hongaarse Bianca-wijnstokken hier goed aarden.

Wijndief
Na de oogst belanden al Van Belles druiven in de pers. Hij maakt er klassieke rode en witte wijn van, maar in zijn wijnkelder ligt ook champagne en sherry. "Het zijn wel de laatste flessen champagne," zegt de bijna 78-jarige Van Belle. "We worden ook een dagje ouder, hé."

We krijgen een glas aangeboden van zijn nieuwste melange van Rondo en Regent. Met zijn wijndief - een plastic tuitje dat wijn uit een vat slurpt en weer 'uitspuwt' - schenkt hij ons een glaasje in. Vertrouwd als we zijn met de commerciële wijnen, is het even aanpassen en dus ook moeilijk een oordeel te vellen, maar we laten ons de wijn smaken.

"Ik heb mijn wijn nooit met andere wijnen vergeleken, dat is ook niet de bedoeling. Het enige wat telt, is wat ik er zelf van vind, niet het etiket. Ik heb nog geen enkele fles verkocht. De dag dat ik er één verkoop, stop ik ermee. Ik heb ook nooit geld gevraagd aan nieuwsgierige bezoekers. Nogmaals: de dag dat ik dat doe, stop ik ermee. Ik geef mijn wijn weg of drink hem zelf."

Elke dag geniet hij er met volle teugen van. "Er zijn 365 dagen in een jaar. Mijn vrouw en ik drinken elk één fles per dag, en ook koken doen we niet met water, maar met wijn. We verkeren nog altijd in prima gezondheid. Ook onze lever doet het nog prima. De wijn houdt ons jong."