Johan Leman: ‘Met Arabische lessen los je weinig op’

Scholengroep Brussel en de VUB beginnen met lessen Arabisch voor zes- tot vijftienjarigen. Zo willen ze de kinderen uit de Koranschooltjes houden. Johan Leman, voorzitter van integratiecentrum Foyer, is niet overtuigd. “Denken dat je hiermee de invloed van de Koranschooltjes terugdringt, is een illusie.”

Het plan begon te rijpen tijdens de ramadan in juni. Jacky Goris, directeur van Scholengroep Brussel, constateerde dat heel jonge kinderen ook al vastten, dat sommigen niet meer mee gingen zwemmen uit angst om een slok water binnen te krijgen tijdens de ramadan of dat ze niet naar de muziekles wilden, omdat zingen haram (verboden) is.

Volgens Goris kregen de kinderen die ideeën ingelepeld in de schimmige, vaak niet-erkende Koranschooltjes waar velen de zaterdagochtend doorbrengen.

Samen met de VUB ging hij op zoek naar een oplossing. “Ouders die hun kinderen Arabisch willen leren, kunnen nu bijna uitsluitend terecht in Koranschooltjes. Daarom bieden wij nu lessen standaard Arabisch aan in een seculiere context, los van het religieuze dus,” zegt Goris.

Johan Leman betwijfelt of dat een adequaat antwoord is op wat zich afspeelt in de Koranschooltjes. “Dit is bedacht van achter een bureau,” zegt hij. “Met les standaard Arabisch is niets mis en je zal er wel een bepaald publiek voor vinden: een enigszins elitair middenklassenpubliek. Maar het zijn niet de mensen die hun kinderen nu naar de Koranscholen sturen. Daar gaan ze naartoe voor de mix van islamonderricht en Arabisch. Echt klassiek Arabisch leren ze er niet. Ze dreunen alleen verzen uit de Koran op.”

Door Arabische les te organiseren, los je volgens hem dus weinig op. “Een goede jeugd- en ouderwerking levert veel meer resultaat op. Samen gaan zwemmen en hen duidelijk maken dat die slok water geen probleem is.”

Jacky Goris beseft dat er ook ouders zijn die hun kinderen naar de Koranschooltjes sturen voor het religieuze onderricht. “Voor ouders die dat niet willen, is er nu een alternatief. En elke leerling die wij kunnen losweken uit Koranschooltjes is winst.”

Sommigen zien in het initiatief een nieuw voorbeeld van soumission, toegeven aan de druk van islamisering. Dat vindt Goris klinkklare onzin. “We geven toch ook lessen Chinees.” Bovendien staat volgens hem vast dat de kennis van een sterke, rijke taal, zoals het standaard Arabisch, helpt om een andere taal te verwerven.

De lessen lopen tot eind mei, wekelijks vier uur lang op zaterdag of zondag. Momenteel zijn er drie locaties, in Anderlecht, Schaarbeek en Laken. Mogelijk komt daar ook nog de campus van de VUB bij. De universiteit superviseert het initiatief en reikt aan het eind ook een certificaat uit. Nochtans heeft de VUB zelf geen departement arabistiek.

Ze deed voor de organisatie een beroep op Sami Azar, een uit Syrië gevluchte leraar fysica en schooldirecteur, die sinds kort op de dienst Internationale Relaties van de universiteit werkt. Hij zocht een zestal lesgevers bijeen, overwegend vluchtelingen die volgens hem allemaal minstens een bachelor Arabisch hebben. Voorlopig werken ze als vrijwilliger.

Het eerste weekend kwamen 75 kinderen opdagen, vorig weekend waren het er al honderd, vertelt Azar. “Ze zijn ingedeeld in leeftijdsgroepjes en leren niet alleen spreken, ook lezen en schrijven. Daarbij gebruiken we teksten van Arabische auteurs, maar ook naar het Arabisch vertaalde teksten uit de Nederlandstalige literatuur.”