'Josaphat mag niet aan de privé verpatst worden’

De Brusselse regering beslist binnenkort over het richtplan voor de Josaphatsite. Daar zullen 1.800 nieuwe woningen worden gebouwd. De vereniging Josaphat Commons wil een radicaal andere manier van besluitvorming, waarbij het belang van de gemeenschap vooropstaat.

Een kleine honderd jaar geleden, na WO I, was er een groot woningtekort in Brussel. Burgers en vakbonden richtten een coöperatieve op en bouwden woningen met de steun van de regering in de rand van de stad. Het werd Logis en Floréal, een van de mooiste tuinwijken van Brussel.

Anno 2015 wil de Brusselse regering een nieuwe stadswijk op de oude spoorsite van Josaphat. Het kocht die tien jaar geleden van de Belgische spoorwegen, met de bedoeling om er een nieuwe (Europese) wijk uit de grond te stampen.

Jospahat Commons wil mee in de cockpit zitten. Ze zet hiervoor het ‘commons’ -idee in. Daarbij staat de gemeenschap voorop.

De Josaphat-site is van iedereen, dus moet de gemeenschap ook betrokken worden bij de woningproductie. “Het is een andere manier van governance. We stellen voor dat de Maatschappij voor Vastgoedverwerving (het vehikel van de Brusselse regering dat nu eigenaar is, SVG), de gronden overdraagt aan een stichting waarin de overheid, de gebruikers en de gemeenschap gelijk in participeren. We willen geen tegenvoorstel formuleren, maar het terrein is publiek goed en mag niet zomaar, via een verkaveling, in handen van de privé terechtkomen,” zegt An Descheemaeker van Josaphat Commons.

Vastgoedverwerving
De stichting kan het terrein van 24 hectare ontwikkelen, of een deel ervan, de woningbouw piloteren en nadien het beheer verzorgen.

Het klinkt radicaal, maar in Lausanne bijvoorbeeld, blijkt het te werken. Maar is het ook financieel haalbaar? Philippe De Clercq (Josaphat Commons): “We hebben de hele vastgoedoperatie op Josaphat volgens het ‘commons’-idee laten becijferen en daaruit blijkt dat het haalbaar is, zonder dat de eigenaar er aan verliest. Het volstaat om de termijn voor return on investment te verlengen.”

Binnenkort start Josaphat Commons een overleg met de Maatschappij voor Vastgoedverwerving, en op 9 oktober is er een debat.

Bekijk hier ook het videoverslag van tvbrussel: