Just under the Sky krijgt groen licht

D e Waalse ondernemer Carl Mestdagh wil naast de Van Praetbrug een prestigieus winkelcentrum van 61.500 vierkante meter met ruim 1.650 parkeerplaatsen neerpoten. Daartoe kocht hij de Godin-site op.

Jean-Baptiste Godin, een door het utopisch socialisme geïnspireerde Franse industrieel, bouwde er halfweg de negentiende eeuw een kachelfabriek met een woonblok voor zijn arbeiders, een school en een crèche. Het woonblok, de familistère, is beschermd. De Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen en de erfgoedorganisatie Pétitions-Patrimoine hebben geprobeerd ook de historisch interessante werkhuizen te laten beschermen. De Brusselse regering besloot in maart echter dat alleen 'de Kathedraal' bewaard en gerenoveerd moet worden. Dit gebouw stond er al voor Godin aan zijn fabriek begon en is wellicht het oudste industriële pand in Brussel.

Als gevolg van die beslissing en ook van de effectenstudie paste Mestdagh zijn plannen enigszins aan. In plaats van het fabrieksterrein met de grond gelijk te maken integreerde hij 'de Kathedraal' in het winkelcentrum. Ook ging hij samenzitten met Mobiel Brussel om de bereikbaarheid te verbeteren: op de brug werd een afslag naar een privétoegangsweg getekend. Vervolgens vroeg hij een stedenbouwkundig en een milieu­attest aan. Bral, Inter-Environnement (IEB), Arau, La Fonderie, Unizo en andere verenigingen die zich al van in het begin verzetten tegen het project, lieten tijdens het openbaar onderzoek opnieuw van zich horen: dat een winkelcentrum niet thuishoort in een zone voor stedelijke industrie, ook niet als het om grote winkels gaat; dat een stuk waardevol erfgoed verloren gaat; dat rond de Van Praetbrug een verkeersinfarct dreigt, en dat de nieuwe shopping mall de bestaande handelskernen zal versmachten.

Met die argumenten hield de overlegcommissie van de Stad Brussel nauwelijks rekening. Ze vroeg bijkomend alleen een crèche en wat buurtwinkels en legde een wat meer opengewerkte façade, een groendak en nog wat andere cosmetische voorwaarden op.

Nu er een stedenbouwkundig attest is, kan over enkele maanden de bouwvergunning nog moeilijk geweigerd worden. De verenigingen zijn ontgoocheld. "Ze hebben geen van onze argumenten beantwoord. Het is een politieke beslissing," zegt Claire Scohier van IEB. "De Stad Brussel wil dat dit project er vlug komt zodat het winkelcentrum Uplace in Machelen minder kans maakt." De verenigingen geven hun verzet nochtans niet op. "Dit is een advies, een zwaarwegend advies weliswaar. Maar we gaan toch proberen de gemachtigde ambtenaar, die uiteindelijk over het attest beslist, op andere gedachten te brengen. En als dat niet lukt, gaan we het attest en later de bouwvergunning aanvechten."