Marc Daniëls, Brusselaar ten voeten uit

Striptekenaar, motard bij de politie, liberaal en Jettenaar, Marc Daniëls was het allemaal. 'De Marck' mag de strijd tegen Covid-19 dan verloren hebben, in de harten van velen leeft hij wel voort. “Marc sprak Frans en Nederlands dooreen, was bourgondisch en zelfrelativerend: het prototype van de Brusselaar.”

Veel kans dat de naam Marc Daniëls u niet zoveel zegt. Toch niet als u jonger dan veertig bent of nog niet zo lang in het gewest woont. Toch ging er vorige week een golf van verdriet door sociale media toen het overlijden van De Marck, zoals zijn artiestennaam luidde, bekend raakte. Voor generatiegenoten, Jettenaren, Brusselse liberalen en iedereen die zelfs maar van ver met de stripwereld te maken had, was Marc Daniëls een naam als een klok.

Daniëls was dan ook een duizendpoot. Als striptekenaar was hij bekend van volkse reeksen als Stam en Pilou, De Rode Duivels of De Planckaerts, maar ook van een serie over kunstschilder en Brusselaar Geert Van Bruaene. Als Brusselse liberaal werkte hij voor schepen Els Ampe en Vlaams minister Sven Gatz, die hij ook verving in de Jetse gemeenteraad. “Zijn loopbaan in de backing vocals van de politiek begon toen de verkoop van strips wat minder was,” herinnert voormalig Brussels minister, en generatie- en partijgenoot Guy Vanhengel zich.

“Marc was een motor, een locomotief, iemand die altijd vooruit wou en ook steevast met nieuwe plannen rondliep,” herinnert zijn vriend en Jets schepen van Sport Benoît Gosselin (CDH) zich, die scenarist was voor de reeks De Rode Duivels. “Het was een man die mensen bijeenbracht en altijd naar oplossingen zocht. Iemand met wie je ook erg goed kon lachen. Ik herinner me een brainstormsessie over een nieuw album waarbij we drie uur lang zoveel plezier hadden dat we allebei vergeten waren om onze lumineuze ideeën te noteren. De volgende dag mochten we opnieuw beginnen. Of die keer dat hij vrijkaarten had voor een match van de Rode Duivels en we achter een reclamepaneel belandden waar je niets zag. Dat hebben we dan in een album verwerkt.”

Rien à signaler

De Marck was niet altijd voltijds striptekenaar, schilderleraar of politieke backing vocal. De eerste decennia van zijn beroepsleven was hij politieagent op de motor en kunstenaar na zijn uren. “Hij reed op een Harley Davidson,” herinnert Vanhengel zich, die ook weet welk soort politieman Daniëls was. “Zo'n typische Brusselse agent van de oude stempel, die je met één uitdrukking kan samenvatten: 'rien à signaler'. Het type dat bij een interventie eerst eens goed ging praten, waarbij hij alle scherpe kantjes van de zaak probeerde te vijlen. Het liefst van al gaf hij nadien aan het commissariaat door dat er niets te melden was, 'rien à signaler' (Lacht). Op en top Brussels! Of dat ook mijn politieke stijl was? Eigenlijk wel ja.”

De anekdote past goed bij hoe Daniëls ooit zelf de tolerante Brabantse ziel omschreef in een interview in dit blad in 2008. Hij vertelde er hoe hij ei zo na zelf een Brusselse agent van zijn sokken reed, terwijl hij aan het telefoneren was en dan nog eens zonder gordel. “Ik heb van die pei een sermoen van hier tot ginder gekregen, waarna hij me heeft laten gaan. Zonder bekeuring. Gelijk waar elders had ik gehangen.”

Voor Vanhengel was Daniëls het prototype van een Brusselaar. “Hij was in het Nederlands opgevoed, maar sprak Frans en Nederlands door elkaar, was een echte bourgondiër en zelfrelativerend. Zwanzen kon hij als de beste. Conflicten ontmijnen ook.”

De tekenstijl van Daniëls, die overigens werkte aan een bureau dat nog van Willy Vandersteen was geweest, kan het best als volks worden bestempeld. “Marc was dan ook een volksmens, die opgegroeid is in de blokken aan Floréal,” zegt Brussels minister Sven Gatz, die een vriend was van Daniëls. “Hij heeft die afkomst nooit verloochend en je voelde ook dat hij veel belang hechtte aan laagdrempeligheid van kunst, die liefst niet te moeilijk moest zijn. Er zat een aspect volksverheffing in.”

Of Daniëls op die manier symbool stond voor het Nederlandstalige liberalisme in het gewest? “In zekere zin wel,” vindt Gatz. “Het klopt dat de Franstalige liberalen vaak een meer burgerlijk profiel hebben, terwijl veel mensen bij Open VLD eerder uit de lagere middenklasse komen, zoals Guy Vanhengel, Carla Dejonghe of ikzelf. Maar Marc was dus zelf uit een werkmansbroek geschud, zoals mijn vader weleens zei. En dat van het bourgondische kan ik zeker bevestigen. De Jetse middenstand verliest een heel goede klant aan Marc.”
Daniëls zelf wil wellicht vooral herinnerd worden zoals hij het bovenaan zijn Facebookpagina schreef: 'Brusseleir, ‘k zaain er fier op.'