MIVB-buschauffeur Layla Rifi: ‘Een glimlach is een enorm cadeau'

Weet u waarom u echt moet bellen op de bus als u wil uitstappen of waarom chauffeurs tijdens de ramadan soms wat prikkelbaarder zijn? MIVB-buschauffeur Layla Rifi legt het allemaal met veel humor uit in haar korte filmpjes op TikTok. “Ik stelde vast dat mensen ons niet graag zien.”

Nog niet zo lang geleden had Layla Rifi een eigen broodjeszaak in Schaarbeek. Vandaag bestuurt ze bussen voor de MIVB en is ze vooral bekend op sociale media. Na twee jaar experimenteren op TikTok heeft ze bijna 90.000 volgers.

“Sommige collega's vragen me hoe ik het doe, maar ik heb geen idee: het zijn de volgers die bepalen wat ze leuk vinden,” zegt Rifi. We ontmoeten elkaar in de MIVB-stelplaats aan Delta, waar Rifi nu drie jaar werkt. Toen ze haar broodjeszaak stopzette, ging ze op zoek naar een job in de transportsector. “Ik ben niet gemaakt voor een bureaujob, dus dacht ik eerst aan taxi- of vrachtwagenchauffeur,” vertelt ze, “maar mijn moeder was enorm bezorgd dat ik als vrouw alleen in het buitenland zou overnachten.” Toevallig zag ze een vacature voor chauffeur bij de MIVB. “Dat is ook zwaar vervoer. Ik heb gesolliciteerd en kijk, het is me gelukt.”

Rifi bedient afwisselend veertien lijnen, zoals de drukke 71, de 38, 95 en 41. “In het begin wou ik vooral de weg leren kennen en goed leren rijden. Zodra dat lukte, begon ik me meer te interesseren voor de klanten. En dan stelde ik vast – het is misschien sterk uitgedrukt – dat ze ons niet graag zien.” Passagiers die foeteren op chauffeurs die te snel rijden, of klagen dat hun chauffeur de deuren niet wil openen. “Ik vond dat spijtig, want de meerderheid van mijn collega's werkt helemaal niet zo. Wij wachten als we iemand zien lopen naar de bus en we doen soms vier keer opnieuw de deuren open.”

Een gesprek met Rifi is er een vol anekdotes en schaterlachen. Maar de praatgrage chauffeur zat bij de start van de coronacrisis bijna helemaal alleen op haar bus. “Ik heb toen zoals veel mensen TikTok geïnstalleerd voor mijn plezier,” zegt ze. “Het begon met persoonlijke video's. Na een late shift postte ik eens een video over mijn job om middernacht. De volgende ochtend was die al 12.000 bekeken. In één dag,” zegt ze, nog altijd vol ongeloof.
In het filmpje schertst ze met passagiers die de chauffeur maar blijven vragen op welke bus ze zitten, terwijl het juiste nummer vooraan, achteraan en op de zijkant te lezen valt. Dat filmpje is nu al meer dan 600.000 keer bekeken. Ruim 300 video's later wordt Rifi bijna dagelijks herkend in Brussel. En niet alleen op de bus.

Koningin van de bus

“Gisteren noemde me iemand in de winkel me nog 'de koningin van de bus'. Mensen spreken zelfs mijn dochter aan omdat ze in mijn filmpjes voorkomt,” zegt Rifi. Een influencer zou ze zichzelf nog niet noemen. “Ik kreeg al aanbiedingen van juwelenmerken of sportkledij, maar daar ga ik niet op in. Het moet de moeite waard zijn.” Een gratis etentje op restaurant aanvaardt ze wel. En van haar volgers krijgt tot honderd berichtjes per dag. “Ik vind het belangrijk om iedereen te antwoorden. We zijn ons soms te weinig bewust van de invloed die we op anderen hebben.”

Rifi groeide op in Marokko en kwam op haar vijftiende naar Brussel. Amper een jaar later kreeg ze haar eerste zoon. “Ik sprak nog geen woord Frans, dat heb ik geleerd via tekenfilms. Mijn parcours was niet eenvoudig. Ik heb eenzame periodes zonder hulp gekend. Ik denk dat ik daarom zo vriendelijk ben voor anderen. Een glimlach kan al een enorm cadeau zijn.”

Fel geschminkte meisjes op de bus begroet Rifi graag met een compliment. “Wat ben je mooi, zeg ik dan. En meteen zie je hen verwonderd kijken, want ze hebben misschien wel drie uur voor de spiegel gestaan,” vertelt ze. “Zulke dingen zijn belangrijk. Het kost mensen amper moeite om kritiek te uiten, maar complimenten geven we veel minder.”

Van negatieve commentaren op haar eigen kanalen heeft ze weinig last, zegt Rifi. “Ik merk net veel respect bij de passagiers. Mensen voelen zich weer verbonden met het openbaar vervoer. Ze zeggen 'Leve de MIVB' en wensen de chauffeurs succes. Een buschauffeur is meer dan zijn job. Dat toon ik. En als je mensen een goede dienst aanbiedt, zullen ze die teruggeven.” Ook de MIVB is tevreden. “Ik was eerst bang dat ik misschien dingen zou zeggen die niet mogen, maar de communicatiedienst liet me weten dat ik hen doe lachen.”

Of ze niet beter daar zou werken? “Ik zeg geen neen, maar momenteel hou ik van het rijden.” Al moet ze daarbij al eens claxonneren. “Stepgebruikers, voetgangers met hoofdtelefoons of foutgeparkeerde wagens: het grootste gevaar in Brussel zijn niet de bussen, maar de andere weggebruikers. Dat durf ik ook te roepen in mijn bus. Ik praat nogal vaak tegen mezelf.”