Op stap in 'vuil' Anderlecht: ‘Sommigen gooien gewoon hun afval uit het raam'

Is Anderlecht de vuilste gemeente van Brussel? Dat idee lijkt vaak te spelen, terwijl er best veel mooie hoekjes en wijken in de gemeente zijn. Alleen zijn er enkele plaatsen waar het afvalprobleem hardnekkig is, vooral in en rond Kuregem. BRUZZ wandelde uren door de buurt en sprak met buurtbewoners en de gemeente.

Wie langs de Dantestraat in Anderlecht wandelt, zou bijna denken dat de plek in de buurt van het Kanaal Brussel-Charleroi dienst doet als containerpark. Dat werd eerder al opgemerkt door politieman Philippe Geeroms, die erover tweette. De hekken die het bouwafval moeten afschermen zijn omvergeduwd. Oude lattenbodems, afgedankte meubels, kapotte wasmanden en schildersborstels liggen tussen bergen kledij.

Niet alleen de Dantestraat ligt er als een vuilnisbelt bij. De hele buurt bij de brug van Kuregem staat al langer op de kaart als een paradijs voor sluikstorters. Dat komt onder andere doordat het niet echt een woonwijk is. "Dit is een beetje no man's land", zegt Gilles Pinault, een van de weinige bewoners. "Ik vind dat heel fijn, maar de keerzijde is dat er daardoor minder sociale controle is en dus meer vuilnis."

Pinault woont ongeveer een jaar in de buurt. "Na een tijd word je er wat blind voor. Het is pas wanneer er vrienden op bezoek komen en een opmerking maken, dat het me opnieuw opvalt. Ik heb al vaak gedacht zelf eens een vuilzak te nemen en alles te beginnen opruimen." Al is dat wellicht onbegonnen werk.

In de aanpalende Grondelstraat is de situatie niet veel beter. In het deel dat afgesloten is voor verkeer bevindt zich Klein Eiland. Dat moest een plek worden voor natuur, sport en spel. Alleen is daar nog weinig van te zien. Het grasveld is bedekt met lege flesjes Eristoff wodka, plastic zakjes en sigarettenpeuken.

"Het is al veel verbeterd in vergelijking met vroeger, toen hier wel nog auto's konden doorrijden", zegt Mustafa Bukar die al vijf jaar in Anderlecht woont. Hij rookt een sigaret in een houten treintje dat een tijd geleden voor kinderen gebouwd werd. Maar de kans dat hier ooit kinderen zitten is nihil. In en rond het speeltuig slingert namelijk een tiental verpakte maandverbanden rond. Wat verder liggen truien en T-shirts tussen legen blikjes Coca-Cola en Gordon. "De gemeente komt hier vaak alles opruimen, maar de dag erna ligt het er opnieuw bij zoals nu."

Wie zijn de sluikstorters?

Volgens Bukar zijn het niet de bewoners van de wijk die sluikstorten. "Vrachtwagens en bussen stoppen hier om hun afval te dumpen en vervolgens weg te rijden." Dat lijkt ook te kloppen: er liggen autovelgen, ruitenwisservloeistof en allerlei andere benodigdheden voor voertuigen. "Autochauffeurs houden hier halt om op het grasplein iets drinken. Vervolgens stoken ze een vuurtje en laten al hun rommel achter." Bukar zucht eens diep. "Zo spijtig."

Volgens schepen van Openbare Netheid Alan Neuzy (Ecolo) zijn er inderdaad veel pendelaars die er afval komen dumpen, maar zijn het over het algemeen Brusselaars en meer bepaald inwoners van Anderlecht.

Net als in Schaarbeek controleert de gemeente Anderlecht vaak het gedumpte afval om te achterhalen wie de dader is, bijvoorbeeld via brieven. Ook wordt de buurt bevraagd. Wanneer de dader geïdentificeerd kan worden, wordt die beboet.

Anderlecht sleurt zijn imago van 'vuile gemeente' al langer met zich mee. Schepen Neuzy verzet zich met alle macht tegen die stempel. "Het gaat hier om bepaalde wijken. Ook in andere gemeenten zie je problemen die soms zelfs nog erger zijn. Maar, Anderlecht heeft ook veel mooie plekken, residentiële wijken bij het Astridpark bijvoorbeeld waar het heel aangenaam is."

Al erkent hij wel dat er een probleem van sluikstorten is en wil hij vaart maken met de aanpak. Zo komt er in de Dantestraat een camera, aan de ene kant om mensen te identificeren en te sanctioneren, maar ook om potentiële daders af te schrikken.

"Bovendien zijn er veel private gronden die door de eigenaars niet goed onderhouden worden", zegt Neuzy. "Dat zijn projectontwikkelaars die daar binnenkort iets willen bouwen. Als we zien dat een eigenaar zijn grond er vuil laat bij liggen, zoals in de Dantestraat, beboeten we die ook."

Parkeerverbod

Ook speelt hij met het idee om een parkeerverbod voor vrachtwagens in te voeren in de Dantestraat. "In de Zoutstraat, aan de kant van de spoorwegen, heeft dat veel geholpen."

Toch ligt ook daar de troep opgestapeld. Auto's met ingeslagen ruiten staan er geparkeerd tussen de rijen blikjes en stapels lege snoepverpakkingen en gebroken glas.

Wat verderop zitten Aziz Benhamar en Saïd Boubakar in een geparkeerde wagen. Volgens hen zijn het zeker ook mensen uit de buurt die sluikstorten. "Ze geven er niet om en smijten gewoon alles op straat. Ik zie soms mensen gewoon hun afval uit het raam gooien", zegt Benhamar. "Het is hier echt walgelijk. Ik ben daarom verhuisd naar Zellik", vult zijn vriend Boubakar aan, die jaren in Anderlecht heeft gewoond.

"Het is misschien nog niet perfect, maar het is al een pak beter dan voor het parkeerverbod", benadrukt Neuzy. "Nu is het gewoon afval, maar daarvoor stonden er echt koelkasten of zakken bouwafval."

Bovendien is het volgens Neuzy bijna onmogelijk om alles te controleren. "We doen ons best, maar Anderlecht is een heel grote gemeente, ongeveer even groot als Leuven of Namen. We hebben niet de middelen om alles even proper te houden. De wijk rond de Dantestraat en Klein Eiland is geen woonwijk, dus daar zullen we minder prioriteit aan geven dan andere wijken waar de publieke ruimte wel actief wordt gebruikt."

Toch lijkt er verbetering op komst. "De meeste bedrijven zijn vertrokken, waardoor het nu echt een verlaten plek is geworden. De eigenaren van de gebouwen hebben plannen om er opnieuw een woonwijk van te maken. Dat zal veel veranderen, maar natuurlijk zullen we in de tussentijd maatregelen blijven nemen om de wijk niet te laten verloederen."