Politie kan voortaan noodlijn bellen voor advies bij psychiatrische patienten op straat

Mobiele teams, bestaande uit hulpverleners uit de geestelijke gezondheidszorg, zullen voortaan de politie bijstaan bij situaties waarbij psychiatrische hulp nodig is. Dit is het resultaat van een overeenkomst tussen federaal minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit), Brussels burgemeester Philippe Close (PS) en de korpschefs van drie Brusselse politiezones.

Metrostation De Brouckère, 7 september. Een persoon bonkt zijn hoofd tot bloedens toe tegen de muur aan het metrostation. Omstanders slagen er niet in de persoon te kalmeren en bellen de politie omdat ze zich zorgen maken.

Dat soort oproepen zijn geen uitzondering voor de politie. Elke dag komen politiemensen uit de zone Brussel Hoofdstad Elsene tussen bij drie of vier psychiatrische gevallen. Ongeveer één procent van de mensen die dagelijks worden opgepakt – een paar mensen per dag – zou beter op zijn plaats zijn in een psychiatrisch ziekenhuis.

"We worden gezien als een soort Zwitsers zakmes," verklaart korpschef Michel Goovaerts, "de ene keer zijn we scheidsrechter, dan weer ordehandhaver of psychiatrisch hulpverlener voor mensen die geen ingang tot de zorg vinden".

Dat zet ook druk op de politiemensen, zeker omdat het aantal oproepen voor psychiatrische patiënten met dertig procent gestegen is het afgelopen jaar. Goovaerts verwijst naar de drugs- en armoedeproblematieken in en rond het Zuidstation, het Noordstation in de Brabantwijk, of de IJzerwijk in het centrum.

De politie is daarom al langer vragende partij voor mobiele teams mét psychologen of psychiaters - burgemeester Philippe Close (PS) onderschrijft dat verzoek.

Ook Charles Kornreich, diensthoofd van de psychiatrische afdeling van het Brugmann-ziekenhuis, is voorstander van de samenwerking. Hoe vroeger politie en mobiele teams ingrijpen, hoe minder mensen op de spoed van de psychiatrische ziekenhuizen belanden, luidt de redenering.

Uitbreiding mobiele teams

Met de overeenkomst komt er versterking voor de mobiele teams van drie ziekenhuizen: Saint-Luc, Brugmann en Sint-Pieters. Vandaag hebben deze teams 32 voltijdse krachten in dienst, in de toekomst gaat het om 44 medewerkers, waarvan een deel ad hoc kan worden ingezet op vraag van de politie.

Voor die uitbreiding kan het project op 1,7 miljoen euro op jaarbasis rekenen, belooft het kabinet van federaal minister van Gezondheid, Frank Vandenbroucke (Vooruit). Het pilootproject wordt uitgerold en getest in de politiezone Brussel-West, politiezone Brussel-Noord, en de politiezone Brussel-Stad/Elsene.

Advies inwinnen via hulplijn

Naast de mobiele teams en de opleiding, komt er ook een noodlijn waar politiediensten advies kunnen inwinnen over psychiatrische gevallen waarmee ze te maken krijgen. De Stad Brussel zal bovendien 150.000 euro voorzien om ruim duizend politiemensen een extra opleiding aan te bieden in samenwerking met de geestelijke gezondheidszorg.

De samenwerking tussen politie en geestelijke gezondheidszorg komt er niet lang nadat de politiezone Brussel Hoofdstad Elsene in opspraak kwam. Drie personen overleden in het hetzelfde cellencomplex binnen een periode van twee jaar. Bij één van hen, Sourour Abouda, zou het om zelfdoding zijn gegaan. Het onderzoek naar de precieze omstandigheden rond haar dood loopt nog.

Stel dat Sourour inderdaad suïcidaal en depressief zou zijn geweest en vandaag zou worden opgepakt, wat zou er dan met haar gebeuren? "Dat soort mensen zal in de toekomst normaal gezien niet langer in de cel belanden," maakt Goovaerts zich sterk. "In overleg met de hulplijn of het mobiele team te plaatse zou de juiste beslissing worden genomen."