Registratie Oekraïense vluchtelingen blijft nog tijdje op Heizel

Als het van staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) afhangt, blijft het registratiecentrum voor Oekraïense vluchtelingen nog een tijdje aan de Heizel gevestigd. Het aantal vluchtelingen dat dagelijks aankomt, is weliswaar gedaald, maar niettemin roept Mahdi op voorzichtig te blijven.

Sinds de opening van het registratiecentrum op de Heizel op 14 maart, heeft de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) meer dan 40.000 attesten voor tijdelijke bescherming afgeleverd, verklaarde de staatssecretaris dinsdag in de bevoegde Kamercommissie.

Die 40.000 registraties liggen een stuk onder de meest forse voorspellingen die aan het begin van de Russische oorlog in Oekraïne werden gedaan, al was het vooral de huisvesting van de vluchtelingen die zorgde voor hoofdbrekens. Zullen ze lang blijven of terugkeren, of gaan we richting 70.000 of meer? "Time will tell," aldus Mahdi, "maar dat wil niet zeggen dat de registratie niet pittig is geweest."

Het aantal attesten dat wordt afgeleverd, fluctueert rond de 300 per dag, al kunnen die cijfers op sommige dagen hoger liggen. Op maandag 2 mei bleef de teller bijvoorbeeld stilstaan op 582 registraties. "Dat lijkt toch nog een redelijk aantal te zijn," vindt Mahdi, die daarbij benadrukt dat niet mag worden onderschat wat er op het terrein in Oekraïne gebeurt of zal gebeuren.

Registratie blijft in Paleis 8

De registratie zal in elk geval nog een tijd in Paleis 8 op de Heizel gebeuren. Het centrum werd verkleind, omwille van de organisatie van Batibouw, "maar het is niet de bedoeling te verhuizen naar een andere locatie."

Precieze cijfers over Oekraïners die naar hun thuisland zijn teruggekeerd, kon de staatssecretaris niet geven. Hij merkte daarbij op dat het in sommige gevallen ook gaat om mensen die voor een korte periode terugkeren en dan weer naar België komen. Daarom is het volgens hem niet aangewezen daar nu conclusies aan te koppelen op het vlak van huisvesting.

Wat die opvang betreft, is Vlaanderen zoals bekend gestart met de oprichting van collectieve opvangplaatsen, maar laten die op zich wachten in Brussel en Wallonië. "Ik wil hier geen communautair spel van maken," reageerde Mahdi op vragen van Kamerleden daarover. "Ik weet dat het niet evident is, maar ik stel vast dat sommigen het kunnen. We moeten samenwerken. Mijn eerste bezorgdheid zijn de Oekraïense gezinnen."

"De deelentitetiten hebben een belangrijke rol te spelen," stelde Hervé Rigot (PS), "maar ik vind al van in het begin dat het federale niveau de eerste drie tot vier maanden de opvang op zich zou moeten nemen, want het heeft ervaring op dat domein." Hij maakt zich immers zorgen over het verdere verloop, omdat het aantal opvanggezinnen afneemt en omdat Wallonië nog steeds geconfronteerd wordt met slachtoffers van de zware overstromingen van vorige zomer die opvang nodig hebben.

Brussel vond al 40 bedrijven die bereid zijn ruimte beschikbaar te stellen om Oekraïners op te vangen. Brussel zou volgens de afgesproken verdeelsleutel 8.000 vluchtelingen moeten opvangen, tien procent van het totaal, maar in de praktijk zijn er al meer vluchtelingen, omdat meer dan tien procent in de hoofdstad 'blijft plakken'.

Structurele opvang

Theo Francken (N-VA) benadrukte daarbij dat het niet de bedoeling kan zijn dat vluchtelingen jarenlang bij gastgezinnen verblijven, waardoor particuliere opvang structureel zou worden. Hij verweet de staatssecretaris eerst de solidariteitsactie #plaatsvrij te hebben gelanceerd, maar nu weg te lopen van zijn verantwoordelijkheid.