Sans-papiers vragen collectieve regularisatie: Sammy Mahdi tussen hamer en aambeeld

Na een opmerkelijke persconferentie van de sans-papiers in de Begijnhofkerk, die staatssecretaris voor Migratie Sammy Mahdi (CD&V) van woordbreuk beschuldigen, is het nu even windstil. Maar het dossier komt zo goed als zeker terug op het bord van de regering. Met of zonder nieuwe hongerstaking.

Het was een lange federale interkabinettenvergadering vorige week over de Brusselse sans-papiers. Die vragen een collectieve regularisatie en gingen voor de zomer over tot een lange hongerstaking. Die is op 21 juli beëindigd na een akkoord tussen staatssecretaris Sammy Mahdi, de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) en vier onderhandelaars uit het middenveld, onder wie advocaat Alexis De Swaef en priester Daniël Alliet.

Maar die schakelden afgelopen woensdag een versnelling hoger. Ze beschuldigen de staatssecretaris van woordbreuk en leugens. Er was, volgens hen, afgesproken dat sans-papiers die voldeden aan een aantal integratievoorwaarden zicht hadden op een humanitaire regularisatie.

Het gaat om criteria als een lang verblijf in België, een werksituatie, een familie of geen enkele toekomst in het land van oorsprong. Er was ook afgesproken om de dossiers van de hongerstakers prioritair te behandelen. De onderhandelaars voor de sans-papiers waren na het akkoord voorzichtig positief.

Drie maanden na het akkoord lijkt die hoop ijdel. Van de twintig al genomen beslissingen zijn er maar vijf positieve. Een van de dossiers gaat om een vrouw die, volgens de actievoerders, alleen maar positieve elementen heeft in de beoordeling over haar integratie in ons land, maar voor wie het eindoordeel negatief is. De actievoerders zijn gechoqueerd door wat zij 'valse beloftes' noemen en overwegen nieuwe radicale, acties. Voorlopig is er van een nieuwe hongerstaking nog geen sprake.

Onwrikbaar

In een gesprek met Terzake woensdag was Sammy Mahdi onwrikbaar. Hij ontkende dat er in juli concrete afspraken zijn gemaakt om ruim te gaan regulariseren. Mahdi heeft naar eigen zeggen vooral het toetsingskader meegegeven waarop hij, vanuit zijn discretionaire bevoegdheid, de individuele gevallen beoordeelt.

Mahdi zit daarmee op de lijn die hij al van in het begin van zijn staatssecretariaat hanteert en die hij 'streng maar rechtvaardig' noemt. Hij wil geen nieuw migratiekanaal via de regularisatie van de sans-papiers. Hij vreest ook dat, als hij nu collectief zou regulariseren, er in heel wat kerken of andere plekken hongerstakingen zouden ontstaan. Dat hij wil tot elke prijs vermijden.

Mahdi staat intussen wel onder druk van de linkse partijen in de federale regering. Die hebben er vorige week openlijk voor gewaarschuwd dat het akkoord van 21 juli gehonoreerd moet worden.
Veel zal afhangen van de komende regularisatiebeslissingen. DVZ zou zich al over 170 van de 475 dossiers gebogen hebben. De meeste waarnemers gaan ervan uit dat Mahdi die beslissingen zal volgen. Of er hier meer positieve beoordelingen bijzitten, is vooralsnog niet duidelijk.

Ze worden deze en de komende weken aan de ex-hongerstakers bezorgd. Dat kan even duren omdat velen van hen geen vaste verblijfplaats hebben.

Mahdi dreigt intussen wel tussen hamer en aambeeld te komen zitten. Hijzelf wil de strenge lijn aanhouden, en krijgt daarbij de steun van de rechterzijde in de federale regering, maar PS en Ecolo dringen aan op meer soepelheid.
Bij de PS klinkt dat er vandaag misschien weinig ex-hongerstakers een verblijfsrecht hebben bekomen, maar dat de regularisatie van de ex-hongerstakers beoordeeld moet worden op het einde van de rit. Dat houdt de druk op de ketel.
En dan zijn er nog de sans-papiers zelf. Ook zij kunnen met nieuwe acties komen, wat de spanningen binnen de federale regering verder kan doen oplopen.