Sociaal project aan Beekkant opgedoekt: 'Ze sluiten enige plek die perspectief biedt'

Aan metrostation Beekkant in Molenbeek wordt het ‘Projet de Cohésion Sociale – Machtens’ vanaf 1 januari opgedoekt. Een duidelijke reden daarvoor heeft bezieler van het project David Vanhoolandt nooit gekregen. En daarom slaken de jongeren uit de buurt samen met hem een noodkreet. “Zonder dit centrum had ons leven er helemaal anders uitgezien.”

Op een bank voor de woonblokken aan de Edmond Machtenslaan in Molenbeek scrolt Mohamed Reda doelloos door de apps op zijn smartphone. Niets dat de verveling na negen maanden coronacrisis en twee lockdowns beter samenvat in een beeld. Aan de overkant proberen jongeren in het lokaal van de ‘Projet de Cohésion Sociale – Machtens’, kortweg PCS-M, diezelfde eentonigheid te verbreken met een groepsgesprek.

‘Centrum sluiten is bijna misdadig’

Maar vanaf 1 januari moeten zij op zoek naar een nieuwe plek om hun hoofd vrij te maken. Want de sociale huisvestingsmaatschappij Logement Molenbeekois besliste om de samenwerking met de vzw die instaat voor de coördinatie van het initiatief op te zeggen.

Voor Reda is het als buurtbewoner onbegrijpelijk dat al dat harde werk zomaar teniet wordt gedaan. “Ik ben nu 33 en heb het hier ongelooflijk zien evolueren, en dat bedoel ik niet in positieve zin. Vroeger had je verschillende jeugdhuizen in Molenbeek die wekelijks verschillende activiteiten organiseerden. Ik herinner mij dagen waarop kinderen vol enthousiasme kostuums en praalwagens maakten voor de Zinneke Parade.”

“Dat is vandaag ondenkbaar geworden. Gasten van die leeftijd staan hier nu elke dag joints te rollen, sommigen onder hen zijn amper 13 jaar oud. Als je dan beslist om de laatste plaats in de gemeente te sluiten die toekomstperspectief biedt, dan maak je bewust mensenlevens kapot. Het sociaal weefsel rafelt op deze manier verder uit elkaar. Dat is bijna misdadig.”

‘Heb hier de beste versie van mezelf ontdekt’

Dat het centrum jongeren kan behoeden voor het slechte pad, wordt snel duidelijk wanneer ze er zelf over vertellen. “Het leven is hier geen walk in the park, zeker niet wanneer je moet opgroeien zonder vader,” vertelt Leila (19) kurkdroog, alsof het verdriet achter die woorden na al die jaren eindelijk is weggeëbd. “Het is belangrijk om omringd te worden door mensen bij wie je terecht kan met je verhaal.”

“Op een dag zag ik een poster op het raam van het lokaal hangen met uitleg over het project. Ik ben toen langsgegaan en altijd weer blijven terugkeren. Gelukkig maar, want het had ook helemaal anders kunnen uitdraaien. De puzzelstukjes vallen nu langzaam maar zeker in elkaar. Het idee dat het hier stopt, boezemt mij dan ook angst in. Ik ben er helemaal kapot van, verscheurd zelfs.”

Ibtissam (18), die naast Leila aan tafel zit, knikt bevestigend. Zij worstelde lange tijd met het leven, maar vond in het centrum ‘een lichtpuntje in de duisternis’. “Dankzij de vele gesprekken hier en de podcast (A l’Ouest, red.) waarin we ons ei kwijt kunnen, ben ik erin geslaagd de beste versie van mezelf te ontdekken. Dat heeft mijn zelfvertrouwen enorm aangesterkt en mij opnieuw een doel in het leven gegeven.”

‘Nooit een duidelijke reden gekregen’

In 2017 werd de dan al kwalijke reputatie van Beekkant nog maar eens versterkt door rellen in het gelijknamige metrostation. Het daaropvolgende samenscholingsverbod maakte de wijk helemaal ontoegankelijk. Maar dat weerhield bezieler David Vanhoolandt niet om het PCS-M op te starten. Hij deed dat samen met de Vereniging van Huurders uit Molenbeek en Koekelberg, en sindsdien volgde elk jaar een positieve evaluatie van het Gewest. Dat de overeenkomst niet verlengd wordt, is voor hem dus een groot raadsel.

“De Logement Molenbeekois heeft haar beslissing nooit gemotiveerd. We weten alleen dat er door een bewonerscomité van het appartementsgebouw een klacht is ingediend. Het ziet er dus naar uit dat zij erin geslaagd zijn om de huisvestingsmaatschappij onder druk te zetten. Alles wijst in de richting van een politieke beslissing. Wat het nog absurder maakt, is dat sommige familieleden van de mensen uit dat comité onze petitie hebben ondertekend. Die telt momenteel trouwens al meer dan 250 handtekeningen.”

Niet alleen de Logement Molenbeekois, ook het kabinet van staatssecretaris voor Huisvesting Nawal Ben Hamou (PS) blijft op de vlakte over de situatie. “We hebben vorige week een videovergadering georganiseerd met de staatssecretaris. Zij legt de bal in het kamp van de Logement Molenbeekois. Dat is ergens toch een beetje vreemd voor een staatssecretaris die bevoegd is voor Huisvesting,” aldus Vanhoolandt nog.

Volgens PCS-M zou Logement Molenbeekois dicht bij een akkoord staan met de jeugdwerking van D’Broej om hen in het lokaal onder te brengen. Zowel bij Logement Molenbeekois als bij het kabinet van staatssecretaris voor Huisvesting Nawal Ben Hamou (PS) was maandag noch dinsdag iemand bereikbaar voor een reactie.