'Terug naar het Verenigd Koninkrijk? No way'

Op het Luxemburgplein heeft een vijftigtal Britten donderdag afscheid genomen van de Europese Unie, een emotioneel moment voor sommigen. Maar er is ook hoop. "Wij komen wel terug. Englishness is here to stay."

Britse en Europese vlaggetjes op het Luxemburgplein. Trieste gezichten – een vrouw kan haar tranen niet bedwingen – terwijl enkele Britten, veelal werknemers in de Europese instellingen, speechen. Voor hen komt het afscheid van de Europese Unie heel erg dichtbij. Voor de Britse lobbygroep Pro Europa was het dan ook tijd om daar even bij stil te staan, rond een jonge, Britse eik die later aan de burgemeester van de Stad Brussel wordt overhandigd.

“De eik is het symbool van mijn Engelse cultuur”, vertelt Carol, die al enkele jaren in Brussel woont. “Die boom blijft hier. Englishness is here to stay.” Dat het morgen zo ver is – vrijdag is de laatste dag van het Verenigd Koninkrijk in de Europese Unie – maakt haar woedend en beschaamd.

“Drie jaar lang heb ik tegen de brexit gevochten. Dit is ondemocratisch. Boris Johnson heeft een meerderheid behaald met een minderheid van het electoraat en de andere parlementen hebben tegengestemd.”

'Wij komen terug'

Tot eind 2017 werkte Blaise Baquiche nog aan de zijde van de conservatieve parlementsleden in Brussel. “Binnen de partij waren er toen nog enkele remainers, tot het duidelijk werd dat dit onomkeerbaar was”, vertelt hij. Ook hij gaf zijn job voor de Europarlementariërs toen op.

Het was een emotionele week, geeft de Brit toe, maar hij is ook hoopvol. “Wij komen wel nog terug, geef het één generatie de tijd. Dit doet ook Europeanen pijn, maar tijd zal de wonden helen. Zoals een Schotse MEP (Europarlementslid) gezegd heeft bij het afscheid: laat het licht aan voor wanneer we terug komen.”

'Teruggaan? No way'

Sinds de brexit heeft Blaise veel van zijn Britse collega’s in Brussel zien vertrekken. “De meesten zijn op het einde van de vorige legislatuur vertrokken. Ik kende Britten die hier hebben meegewerkt aan de brexit. Na drie jaar wilden ze verhuizen naar een plek, zo ver mogelijk van Brussel.”

Zelf weet hij nog niet of hij in Brussel blijft. “Ik zal moeten beslissen”, zegt Blaise peinzend. Hij werkt nu als tussenpersoon voor Britse bedrijven in Brussel en Britse Europarlementsleden. Maar die – het waren er 73 - hebben gisteren al afscheid genomen. “Mijn job zal nu wel heel saai worden.” Carol weet wel al zeker wat het antwoord is op de vraag of ze terug naar thuisland gaat. “Terug naar het Verenigd Koninkrijk? No way, I won’t be brexiting.”

'Typisch rouwproces'

Terwijl de doedelzak en viool klinken en het herdenkingsmoment nog wat tragischer maken, poseert Steve Sadler voor een fotograaf. “Bollocks to brexit”, staat er op zijn muts te lezen, “bad brexit” op zijn t-shirt, naast een foto van Brits premier Boris Johnson.

“Hoe ik me nu voel? Vraag dat morgen nog eens. Dat wordt een zware dag”, zucht de Brit. “De meesten onder ons gaan door een typisch rouwproces. Toen de resultaten van de laatste stemming bekend raakte, was het alsof we een terminale diagnose kregen. Morgen zetten we het beademingstoestel uit. En dat is tragisch.”

Voor de Britten die in Brussel wonen was de brexit het voorbije jaar hét gespreksonderwerp. “Top of the list”, knikt Carol. “In mijn vriendenkring gingen de discussies vooral over het al dan niet naturaliseren.” Dat is iets waar ook Steve Sadler over kan meepraten. “Mijn vrouw komt uit Italië en sinds 8 januari heb ik ook de Italiaanse nationaliteit”, zegt hij trots. “Met de brexit maak ik me dan ook geen zorgen over mezelf, maar wel over mijn familie in het Verenigd Koninkrijk.”