Tweetaligheid als redding voor Sint-Lukasarchief

Vlaams cultuurminister Sven Gatz (Open VLD) draaide de subsidiekraan dicht voor de vzw Sint-Lukasarchief. De vereniging zag zich genoodzaakt om vanaf 2017 in te kantelen in de nieuwe structuur van de Stichting Civa. Tweetaligheid als redding.

“Een alternatief was er niet,” geeft architect en mede-oprichter Jos Vandenbreeden toe. ”Geen geld van de Vlaamse Gemeenschap in 2017 betekent personeel ontslaan - vier voltijdse krachten - of archiefstukken verkopen. Minister Sven Gatz nam ons ‘kwaliteitslabel’ af.”

Het Sint-Lukasarchief, dat al sinds 1968 actief is, zag zijn overlevingskans in de nieuwe structuur van de Stichting Civa (Centre International pour la Ville, l’Architecture et le Paysage). Samen met de Archives d’Architecture Moderne stapt het in het nieuwe Civa, waarin Vandenbreeden - nu al waarnemend bestuurder - in 2017 bestuurder wordt en commissievoorzitter.

“Later kunnen ook andere eentalige verenigingen toetreden, als ze willen. Zodat we versterkt naar een Museum voor Architectuur kunnen werken," aldus Vandenbreeden. "Dat zou de bedoeling zijn zodra het Citroëngebouw gerenoveerd is. Tot zolang blijven we op ons oude adres.”

Het Sint-Lukasarchief is een goudmijn waar moeilijk een waarde op gekleefd kan worden. Vandenbreeden: “Het Linkeroeverplan van Le Corbusier bijvoorbeeld, is eertijds geschat op 175.000 euro toen het kon verkocht worden aan Canada of Parijs.”

Decennia aan investeringen en schenkingen verrijkten het archief tot een fototheek van 360.000 foto-opnames, 3.300 documentfoto’s en glasnegatieven - vanaf de 19de eeuw -, 50.000 dia’s, een bib van 500 cd-roms, 7.500 boeken, tijdschriften en platenalbums, een cartotheek van 16.000 stuks - van Le Corbusier tot Samyn -, documentatie over Belgische ontwerpers en architecten en het ontwerp- en planarchief van 205 architecten - van Victor Horta tot Jo Crepain.

De raadpleging is gratis voor studenten en particulieren, professionelen betalen. Het driejarige convenant met de Vlaams Gemeenschapscommissie (VGC) vervalt eind 2016. Maar de VGC redt de overleving van het archief met instemming van de Brusselse ministers Pascal Smet (SP.A) en Guy Vanhengel (Open VLD).