Vakbond uit kritiek op avondklok: ‘Tot twee keer toe vergaten ze mensen zonder onderdak’

GIGANT, de vakbond voor mensen die op straat leven, uit kritiek op de avondklok in ons land en stapt naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Vooral de onduidelijkheid over het lot van mensen die geen onderdak hebben tijdens beide lockdowns voelt voor de vakbond als een doorn in het oog. Hoewel GIGANT blij terugkijkt op de versoepelingen die telkens voor mensen op straat werden toegevoegd, zien ze in de avondklok nog steeds een schending van mensenrechten.

“Hoe is het mogelijk dat ze bij het opstellen van maatregelen in maart en nu de mensen die op straat leven twee keer zijn vergeten?”, vraagt Laurent d’Ursel als coördinator van de vakbond GIGANT zich voor het hoofd kloppend af. Sinds anderhalf jaar verdedigt de vakbond GIGANT, acroniem voor Geweldig Individu in Gigantische Armoede maar Niet zonder Trots, de rechten van mensen zonder onderdak. De vakbond vergadert wekelijks en probeert ook iedere maand actie te voeren in de openbare ruimte voor zogenaamde ‘Giganten’.

D'Ursel, die afstand deed van zijn adellijke afkomst en zich sindsdien volledig inzet voor mensen zonder onderdak spreekt streng over het Belgische beleid tijdens de coronacrisis: “De autoriteiten hebben geen enkel excuus om mensen op straat te vergeten tijdens deze tweede lockdown, want verschillende organisaties hadden al een voorstel gedaan in maart. Het is crimineel dat ze opnieuw geen rekening met hen hebben gehouden.”

Belgische Staat aanklagen voor avondklok

Met behulp van advocaat Timo Tallgren kon GIGANT ervoor zorgen dat personen zonder onderdak tijdens de uren van de avondklok niet gearresteerd kunnen worden in Brussel en Wallonië. In onze hoofdstad kregen mensen zonder onderdak een ‘attest van niet-huisvesting', maar de leden van de vakbond maken duidelijk dat dit geen optimale oplossing was. “De politie mag dan geen boetes meer geven aan mensen die met zo’n attest op straat waren ‘s nachts, maar op het veld zien we nog situaties waarin mensen op straat geïntimideerd worden.”

“In Vlaanderen is het ons niet gelukt om die discriminerende wet aan te passen. Dat kunnen we niet tolereren”, klinkt het bij Tallgren en d’Ursel. Daarom, en omdat ze de avondklok voor iedereen een schending van de mensenrechten vinden, stappen ze nu naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens om de Belgische Staat aan te klagen.

'Plots waren er toch allerlei oplossingen'

Volgens GIGANT leert de coronacrisis ons veel over het beleid naar daklozen toe. D’Ursel benoemt de fatalistische houding van veel politici, waarbij het “dakloosheidsprobleem er gewoon is en altijd zal zijn”, als een belangrijke factor. “De coronacrisis heeft ons doen ontdekken dat er plots wel allerlei oplossingen waren voor opvang. Plots is er toch geld, plots kunnen hotels opengesteld worden. Het hangt gewoon af van de politieke wil,” aldus d’Ursel.

Representatie en participatie van mensen die op straat leven zijn binnen de vakbond centraal. “Veel te vaak worden er beslissingen over mensen zonder onderdak genomen, zonder hen zelf te raadplegen.” En dat is een groter wordend probleem, want, zo staat in het rapport van de Europese Unie, sinds 2008 zijn er op 10 jaar tijd 70 procent meer mensen die op straat slapen.

“Mensen die op straat leven mogen niet langer ‘geanimaliseerd’ worden. Er is meer nodig dan enkel een plek om te eten, slapen en plassen. 'Giganten' zijn geen machines waarover geklaagd moet worden. We kunnen ons ook voor andere doelen, zoals het klimaat of de ouderen, inzetten.”

Jenny, een van de leden van GIGANT, leeft op straat en roept de politici op: “Ze zouden eens een maand met ons op straat moeten leven, zonder telefoon, zonder geld, zonder plek om als vrouw naar toilet te gaan. Dan zouden ze beseffen wat een miserie het is.”