'Veel Roemenen in Brussel werken onder hun niveau'

Roemenië is al sinds 2007 lid van de EU. Sindsdien hebben de Roemenen zich enthousiaste migranten getoond en zijn zij met duizenden aanwezig in de Europese hoofdstad. Maar werk vinden blijkt voor hen geen sinecure, zelfs niet met een diploma, en zelfs niet bij 'Europa'. Twee getuigenissen.

Gabriela Mara kwam in 2006 naar Brussel om voor de Europese Commissie te werken als landbouweconome. Vandaag is zij werkzoekende en zit ze voor de PS in de gemeenteraad van Sint-Joost-ten-Node. “Het is je eigen verantwoordelijkheid om hier te integreren.”

Mara koos haar studies economie en agrarische wetenschappen toen haar land zich opmaakte om toe te treden tot de Europese Unie. Dat gebeurde in 2007, maar tegenwoordig vindt ze het lidmaatschap maar half geslaagd. “Vooral op het Roemeense platteland heerst nog achterdocht tegenover de Europese Unie. Roemenië is nog grotendeels een land van kleine landbouwgemeenschappen, en vele kleine boeren zijn bang. Het Europese beleid in Roemenië is immers gericht op schaalvergroting. Om subsidies te krijgen moet je je associëren met anderen. Dat doet velen terugdenken aan de communistische periode. De mensen zien zo’n beleid als een aanval op hun eigen grond. Je krijgt zulke scepsis alleen weg door mensen goed te informeren.”

Kosmopolitisch
​In 2012 stopte Mara met werken voor de Commissie. Sindsdien is zij werkloos, al zetelt ze in de gemeenteraad van Sint-Joost. Daar wil ze de stem van de Roemenen zijn. Maar ze wil ook niet op een eiland zitten. “Het ligt aan jezelf of je integreert in een stad of niet. Ik hou van Brussel omdat het zo’n kosmopolitische stad is. Toen ik nog voor Europa werkte merkte ik wel dat ik vaak de enige was die echt buiten kwam en de stad wilde ontdekken.”

Roemenen zijn talrijk aanwezig in de Europese hoofdstad, zegt Mara. “De meesten komen naar hier om als huishoudster te werken, of in de bouw. Maar de jongste tijd zijn er ook veel jongeren die hier komen studeren. Er zijn echter ook heel wat gediplomeerde Roemenen die hier onder hun niveau werk vinden. Dat is jammer.”

Mara zou graag in Brussel blijven. Al heeft ze zelf ook moeite om werk te vinden, vermits er een aanwervingsstop geldt bij de Europese instellingen door de crisis. En of Brussel voldoet aan het predicaat ‘Europese hoofdstad?’ “Toch wel, want de Europese instellingen zijn een echte ontmoetingsplaats voor mensen van diverse talen en pluimage. Dat maakt het interessant.”

'Terugkeren is de allerlaatste optie'
“Ik zag mijn toekomst in Roemenië, maar het is anders uitgedraaid.” Maria Covaza volgde haar man naar Brussel, maar kwam alleen te staan met twee kinderen. Hoewel ze etnologe en leerkracht van opleiding is, kon ze alleen aan de slag als huishoudster.

Covaza kwam in 2010 naar Brussel. Toen haar man van haar scheidde bleef ze achter met haar twee dochters – een tweeling. Ze probeerde uitentreuren aan de bak de komen als etnologe of als specialiste in de Roemeense taal en literatuur. “Ik mag in Roemenië Latijn geven aan middelbare scholieren, maar in Brussel is het onderwijs bij voorbaat uitgesloten. Ook bij de Europese instellingen ving ik bot.”

De Roemeense besloot dan maar te werken als huishoudster. “Ik heb altijd geluk gehad dat ik bij goede families terecht kon. Een familie heeft me zelfs proberen aan werk te helpen, maar dat is niet gelukt. Maar na drie jaar schoonmaken heb ik besloten dat ik toch hoger wil mikken. Ik zou graag in België blijven, want mijn dochters zijn perfect geïntegreerd op school en beschouwen dit land als hun thuis. Werk vinden is moeilijk, maar ik heb goede hoop dat ik toch hogerop kan. Jullie arbeidsmarkt is alleszins veel flexibeler dan in Roemenië. Terugkeren is een allerlaatste optie.”

Huizenhoge corruptie
​Gevraagd of de toetreding van haar thuisland tot de Europese Unie een goede zaak was, twijfelt Covaza. “Dat zou het kunnen zijn wanneer Europa zich meer zou bezighouden met de corruptie in Roemenië. Nu leest men alleen de rapporten over het land, en ziet men veel door de vingers. Zo blijft de corruptie een huizenhoog probleem.”

Covaza vindt Brussel een vermoeiende stad. “Het verkeer is druk en de mensen zijn niet altijd vriendelijk. Wat me ook opvalt is dat er veel te veel mensen rondlopen die niet willen werken. Voor ik hier aankwam had ik toch een ander beeld van de Europese hoofdstad.”

Om de band met haar thuisland toch een beetje in ere te houden, doet Covaza vrijwilligerswerk voor het Roemeense informatiecentrum Arthis. Ze maakt twee keer per week radio. “Ik heb onlangs bijvoorbeeld de directeur van de school van mijn dochters geïnterviewd.” Graag zou ze journalist worden, als ze de kans daartoe krijgt.