Verkiezingskandidates getuigen over seksuele intimidatie: 'We vragen enkel respect'

Verzoeken om naaktfoto's, opmerkingen bij foto's, of mannen die met ze uit eten willen: vrouwelijke politici krijgen online met heel wat seksistische opmerkingen te maken. Drie Brusselse politica's getuigen. "In de hiërarchie van vernederingen is online intimidatie veel zwaarder dan discriminatie, want iedereen doet eraan mee."

"Ik krijg honderden vriendschapsverzoeken per dag. Ik heb ook verzoekjes gekregen als 'stuur mij een naaktfoto door', of mannen die zeggen dat ze op zoek zijn naar een lief. Dan was er nog iemand die zei dat hij met me wilde gaan eten in ruil voor een stem. Ik heb ook al foto’s van mezelf gekregen, bewerkt met hartjes en ‘ma belle’ of ‘ma cherie’ erop."

Aan het woord is Zeynep Balci; derde op de lijst one.brussels-sp.a voor het Vlaams Parlement. Sinds haar kandidatuur bekend is gemaakt, wordt ze bestookt door allerlei mannen via sociale media.

Het verhaal van Balci weerspiegelt wat er in een Franse studie van de Hoge Raad voor gendergelijkheid staat: dat 73 procent van de vrouwen te maken krijgt met online intimidatie. Bij 18 procent daarvan ging het om ernstige feiten. "Maar het doel is altijd hetzelfde: de positie van de vrouw controleren en ze uitsluiten van de publieke ruimte, zowel offline als online," aldus het rapport.

"Als vrouw hebben we een aantal mechanismes om ons hier tegen te wapenen, bijvoorbeeld een profielfoto aanpassen met echtgenoot erbij, om duidelijk te maken dat we niet single zijn. Maar die mannen pakken onze bewegingsruimte af. Dat mogen we niet tolereren", getuigt Balci.

Trollenlegers

Op Twitter krijgt Balci te maken met een ander fenomeen. "Daar krijg ik trollenlegers over me heen zodra ik iets post. Ik zit op een driesprong: ik ben vrouw en moslim met een migratie-achtergrond. Op Twitter krijg ik dan beledigingen als 'Erdoganturk' enzo naar mijn hoofd."

"Als het gaat over discriminatie is het vooral een bepaalde groep die dat doet: rechts-racisten. Bij intimidatie gaat het ook over mannen met een achtergrond zoals die van mij. In de hiërarchie van vernederingen is online intimidatie veel zwaarder dan discriminatie, want iedereen doet daaraan mee. Ik verlies plots een bondgenoot."

Balci liet het er niet bij en waarschuwde mannen in een opiniestuk voor De Morgen dat ze vervelende reacties online gaat publiceren, en raadde andere vrouwen aan om hetzelfde te doen. "Het is heel goed dat er vrouwen erover beginnen te spreken."

"In de samenleving hebben we bepaalde fatsoensnormen. We weten dat er gedragsregels zijn en houden ons eraan. Online worden mensen anoniem. Het is bovendien geen misdrijf: mensen die met me willen gaan eten in ruil voor hun stem. Er is een heel dunne lijn tussen vrijheid van meningsuiting en intimidatie."

Isabelle Rossignol, die op de Open VLD-lijst in het Brussels parlement opkomt, ontving de laatste twee weken vijf of zes berichten van wildvreemde mannen berichten via Messenger. Daarin beloofden ze op haar te stemmen als ze hen zou toevoegen op Facebook. "Of ik krijg te horen dat iemand op me zal stemmen als ik mijn telefoonnummer erbij zet. Alsof het een datingsite is. Ik accepteer hun vriendschapsverzoeken zeker niet."

Daarnaast krijgt ze af en toe een reacties op haar foto's. Zo had iemand gereageerd 'Sois belle et tais-toi'. "Ik heb vriendelijk gereageerd: 'bedankt voor uw reactie, maar dit is zeer ongepast.'"

Ook Celia Groothedde, tweede op de Groen-lijst in het Vlaams Parlement, heeft al te maken gehad met online intimidatie. “Agressie tegen vrouwen komt op hetzelfde neer. Of die nu op straat komt, online, op het werk, thuis: het is geweld tegenover vrouwen. En als politica heb je daar ook last van."

Volgens Groothedde kadert online intimidatie dan ook binnen een groter maatschappelijk probleem. "Er wordt vaak gezegd dat onze gelijke kansen al zijn verwezenlijkt, maar online intimidatie bewijst dat er nog veel werk aan de winkel is. Dit soort intimidatie wordt vaak vergoelijkt. Vooral als het anoniem kan, vergeten mensen de grenzen van het fatsoen."

"Als je iemand echt als persoon en volwaardig individu ziet, permitteer je je zo’n gedrag niet. Optreden tegen hate speech werkt, dat weten we. Als overheid en maatschappij moeten we vrouwen veiligheid garanderen. Geweld tegenover hen eindelijk serieus nemen, hoort daarbij", besluist Groothedde.

Dat deze drie vrouwen niet de enige zijn die nog steeds het slachtoffer worden van online intimidatie, weet ook Sofie De Graeve van de feministische denktank Furia. "Dit is niet uniek, het is een constante voor vrouwen met een mening en een stem. Het strookt met de constant aanwezige vrouwenhaat in onze samenleving, online of op straat. Het is overigens niet uitzonderlijk dat vrouwen hun online accounts afsluiten om de stroom aan berichten te beëindigen."