Voorstel Gatz: laat vrienden goedkoper van elkaar erven

Feitelijk samenwonenden worden in het Brussels Gewest onder bepaalde voorwaarden gelijkgesteld met echtgenoten en wettelijk samenwonenden voor de successierechten. Dat staat in de ontwerpordonnantie tot modernisering van de successierechten die de Brusselse regering heeft goedgekeurd. De hervorming voert ook een verlaagd tarief van drie procent in, de zogenaamde 'vriendenerfenis'.

"De aanpassingen aan de bestaande regeling voor de successierechten die we willen doorvoeren hebben betrekking op nalatenschappen voor niet-verwante personen en feitelijk samenwonenden. Ze beantwoorden aan maatschappelijke evoluties qua samenlevingsvormen", verduidelijkt minister van Financiën Sven Gatz (Open VLD) donderdag.

In Brussel bestaat één op de twee huishoudens uit éénpersoonshuishoudens. Toch wordt er zelden een beleid gemaakt op maat van deze groep en komen alleenwonenden er fiscaal vaak slecht vanaf. Een werkgroep boog zich daar eerder over.

De nieuwe regeling voor het Brusselse successie- en schenkingsrecht voorziet de gelijkstelling, onder bepaalde voorwaarden, van feitelijk samenwonenden met echtgenoten en wettelijk samenwonenden.

Zo worden mensen niet langer benadeeld die samenleven zonder officiële erkenning van hun verbondenheid. Zij moeten dan wel hebben samengeleefd in een gemeenschappelijk huishouden (in beginsel 1 jaar om van de laagste tarieven te kunnen genieten, en 3 jaar om te kunnen genieten van de vrijstelling op de gezinswoning).

Vriendenerfenis

Daarnaast komt er een verlaagd tarief van drie procent, de zogenaamde 'vriendenerfenis', op een eerste schijf van 15.000 euro voor de volledige nalatenschap voor personen die belast worden volgens de tarieven tussen broers en zussen, tussen ooms en tantes of neven en nichten en tussen alle andere personen die tevens specifiek vermeld worden in een testament.

Daardoor wordt het mogelijk dat mensen die hulp en ondersteuning hebben gekregen als gevolg van hun ouderdom, gezondheidsproblemen, degenen van wie ze deze hulp hebben gekregen, maar niet tot de familie behoren, in hun testament begunstigen zonder dat zij hierop hoge successierechten moeten betalen.

De tekst wordt nu voor advies voorgelegd aan de Raad van State, de sociale partners en de FOD Financiën. Het is de bedoeling dat deze ordonnantie in werking treedt voor nalatenschappen die openvallen vanaf 1 januari 2024.