‘Vorst Nationaal heeft veel in zich’

Vorst Nationaal is een blinde doos, slecht geïntegreerd in de buurt. Maar het kan ook anders. Zo bewijst het afstudeerproject van architecte Inge Watteeuw.

Watteeuw heeft net een opleiding architectuur achter de rug aan de Academie van Bouwkunst in Maastricht. Ze woont zelf vlak bij Vorst Nationaal en werkte, als afstudeerproject, een toekomstvisie op de site uit. Die heeft volgens haar veel onontgonnen potentieel. De concertzaal is vandaag van een saaie anonimiteit dat het geen naam heeft. "Het gebeurt dat concertgangers pal voor het gebouw van Vorst Nationaal staan en dat ze me vragen waar de concertzaal is. Dat zegt genoeg."

De plannen oogden nochtans veelbelovend toen de gemeente ze eind jaren 1960 voorstelde aan het publiek. Een mooi voorbeeld van multifunctionaliteit: een grote indoor sportzaal/arena met transparante plint en 'dynamisch' dak, een ijspiste, een supermarkt, winkeltjes, omgeven door slanke woontorens. "Maar door geldgebrek werd het hele project gedownsized," zegt Watteeuw. Het gevolg is een blinde doos met een lelijke gevel, ingeklemd in de omgeving en zeker niet, zoals aanvankelijk beoogd, 'een symbool, een plek die hoog- en laag-Vorst met elkaar verbindt'.

Volgens de kersverse architecte valt daar wat aan te doen. Watteeuw maakte een historische en geografische analyse van de plek en consulteerde buurtbewoners. Die informatie gebruikte ze om een nieuwe visie te ontwikkelen. Zo vindt Watteeuw dat er iets gedaan kan worden met het contrast tussen laag- en hoog-Vorst. Het eerste was vroeger een moeras, en werd een industriële omgeving. Het tweede was een bos, en werd een residentiële omgeving. Watteeuw kwam dankzij een heemkundige ook te weten dat er zich op die plek vroeger zavelputten bevonden waar kinderen kwamen spelen en er op zoek gingen naar haaien­tanden. Uit de tijd dat de zee nog tot in Vorst kwam.

"Het is een jammerlijke vaststelling dat er totaal geen historisch besef over de plek is," zegt Watteeuw. "Maar ook daar kan iets aan gedaan worden."
Via deze en tal van andere 'referenties' kwam Watteeuw met haar afstudeerproject uit bij een arena, een cirkelvorming gebouw, waarvan de inplanting mooi gebruikmaakt van de hoogteverschillen; een gebouw dat de ambitie van de jaren 1970 opnieuw gestalte geeft. In Watteeuws plannen is er ook een stadsfoyer met mobiele eetkraampjes waar de hongerige concertgangers terechtkunnen. "Het moet een echt stedelijke plek zijn." Naast de arena blijft plaats voor een supermarkt en waar de ijspiste lag, boven op de supermarkt, stelt Watteeuw een zwembad voor, met als aardigheidje een rechtstreekse vip-lift naar loungeruimtes, zodat de artiesten zich voor of na het concert kunnen ontspannen.

"Dat is natuurlijk het grote voordeel aan een afstudeerproject," zegt Watteeuw, "dat je je niets van budgetten hoeft aan te trekken. We kunnen onze verbeelding de vrije loop laten." Toch hoopt Watteeuw dat er met haar ideeën ook iets gedaan kan worden.

Op 17 februari geeft Inge Watteeuw uitleg bij haar afstudeerproject: Vorst Nationaal revisited om 19 uur in de trouwzaal van het gemeentehuis van Vorst.