VUB-masterthesis: 'Openbare toiletten dragen bij tot inclusievere stad'

Een schoner en inclusiever Brussel begint bij openbare wc's. Dat is de conclusie van Lien Maes die het belang van openbare toiletten onderzocht voor haar masterthesis. "Brussel doet er dus goed aan hierin te investeren."

Voor haar masterthesis in de criminologische wetenschappen onderzocht VUB-studente Lien Maes het belang van openbare toiletten in Brussel. Ze keek ook naar de specifieke vormen van overlast die zich voordoen rond de openbare wc's, en hoe die overlast aangepakt kan worden.

"Publieke toiletten dragen bij tot schonere, inclusievere en gebruiksvriendelijkere steden en zijn een hulpmiddel in de strijd tegen wildplassen", stelt Maes. "Brussel doet er dus goed aan hierin te investeren."

'Sommige groepen extra getroffen'

Dat openbare toiletten een belangrijke rol vervullen op vlak van persoonlijke hygiëne is evident. Ze dragen ook bij tot schonere steden, onder meer in de strijd tegen het wildplassen. Bovendien maken de toiletten een stad inclusiever, aangezien de afstand die men kan afleggen in de stad wordt vergroot door de aanwezigheid van voldoende openbare toiletten.
Maar die zijn er onvoldoende in Brussel, een oud zeer.

"Een aantal groepen worden extra getroffen door het tekort: daklozen, ouderen, vrouwen, mensen met een beperking en toeristen", aldus Maes. "Maar vaak wordt het lage aantal publieke toiletten verantwoord door het feit dat publieke toiletten voor overlast zorgen."

Maes deed ook onderzoek naar die overlast, door de openbare toiletten van de Stad Brussel te observeren. Het gaat onder meer om druggebruik, fysieke overlast door afval, tags, urinegeur en vandalisme. "Deze vormen van overlast hebben tot gevolg dat het beperkt aantal toiletten dat ter beschikking wordt gesteld voor velen ook nog eens ontoegankelijk worden."

'Alternatieve pistes verkennen'

Maes kon in haar studie aantonen dat er crime prevention-technieken kunnen worden toegepast op publieke toiletten, bijvoorbeeld door het creëren van meer zichtbaarheid of door de aanwezigheid van een toiletdame of -heer. Daarnaast helpen regelmatig onderhoud en snelle reparaties tegen overlast.

"Door de toiletten sneller te repareren in geval van defect, wordt er vanuit de stad het signaal gegeven dat het om belangrijke voorzieningen gaat", aldus Maes. "Aangezien publieke wc’s een hoog kostenplaatje hebben, dienen alternatieve pistes verkend te worden, zoals het openstellen van wc’s in publieke gebouwen of het opzetten van een netwerk aan reeds bestaande toiletten door handelaren." De vzw Hartelijke Handelaars ondernam intussen een initiatief om zo'n netwerk op te richten.

Maes' thesis werd bekroond met de N-Brussels Thesis Awards van het Brussels Studies Institute.