Waarom één Brusselse politiezone nog lang fictie zal blijven

Er wordt deze dagen nog maar eens een rondje geredetwist over de fusie van de Brusselse politiezones. Die zal er nochtans niet snel komen.

Na de oudejaarsrellen in Brussel is het weer zover: we bakkeleien opnieuw over de wenselijkheid van één politiezone in Brussel. De voorbije jaren was dat wel vaker zo. Of er nu aanslagen of opstootjes waren, je kon er gif opnemen dat de discussie erna opnieuw zou oplaaien.

Het debat over die fusie heeft iets vermoeiends en steriels. Daar is één goede reden voor: de meningsverschillen lopen langs een onwrikbare communautaire lijn. Dat was deze keer niet anders: het was kersvers minister van Binnenlandse Zaken Pieter De Crem (CD&V) die opnieuw pleitte voor één politiezone. En het is onder meer zijn collega-federaal minister Didier Reynders (MR) die hem lik op stuk gaf. “Dit soort discussies komt wel vaker naar boven voor de verkiezingen”, liet de liberaal optekenen.

De fusiediscussie lijkt daarin als twee druppels water op een aanverwant debat, dat over de fusie van de Brusselse gemeenten. Je kan de twee ook moeilijk los van elkaar bekijken. Wie de Brusselse politiezones fuseert, moet ook een antwoord bieden op de vraag wie die ene zone zal besturen. Aangezien negentien burgemeesters dat onmogelijk samen kunnen, kom je dan al snel bij het Gewest terecht. De politiezones fuseren is in die zin al een kleine fusie van de gemeenten.

Machtsevenwicht

In de ogen van veel Franstalige politici is de roep naar één politiezone dan ook een eerste stap in een plan waarbij de gemeenten helemaal gaan fuseren. En van Brussel één gemeente of stadsgewest maken, dat is aan Franstalige politieke zijde nog steeds verschillende bruggen te ver, zelfs als daar een decentralisatie in districten bijhoort. Zo’n operatie kan immers de machtsevenwichten tussen de twee taalgroepen veranderen. Als de gemeenten samensmelten met het gewest, dan betekent dat immers meer macht voor de Vlamingen, doordat er een taalpariteit is in de Brusselse regering.

N-VA wil nu naar eigen zeggen een wetsvoorstel indienen om de zones te fuseren. De partij kondigt dat niet toevallig aan nadat ze uit de federale regering is gestapt. Zolang Jan Jambon (N-VA) minister van Binnenlandse Zaken was, heette het dat ‘je zoiets niet van bovenaf kan opleggen zonder draagvlak’. Vrij vertaald betekende dat: ‘Als we doorgaan met de fusie, valt de regering en dat hebben we er nu ook weer niet voor over.”

Ironisch genoeg stelt een studie die Jambon nog bestelde vandaag trouwens dat zo'n fusie geen meerwaarde zou betekenen.

Oorlogsverklaring versus Belgisch compromis

De kans dat zo’n wetsvoorstel voor een fusie het haalt in het parlement, lijkt klein. Vlaamse partijen die een fusie van de Brusselse politiezones opleggen, het zou een communautaire oorlogsverklaring zijn.

De kans dat het debat bij de volgende relletjes weer oplaait, dié is dan weer bijzonder groot.

Als er de volgende jaren al iets beweegt, dan zal het wellicht geleidelijk zijn. Ecolo liet vorig jaar al weten dat het centrale commando voor de zes zones - dat nu vooral op papier bestaat - verder moet uitgebouwd worden. En MR leek dat voorstel wel genegen. Un compromis à la belge, jawel.