Werken als vrijwilliger in rusthuizen tijdens coronacrisis: 'Zou het zo opnieuw doen'

Nu de tweede coronagolf aanzwelt, leggen instanties zoals Iriscare preventieve vrijwilligerslijsten aan voor de woonzorgcentra. Tijdens de vorige golf bleken zij immers onmisbaar. “Op een bepaald moment was er maar één vaste zorgkundige beschikbaar voor 30 à 40 mensen”, zegt filmstudente en vrijwilligster Naomi.

“Ik werd via de Crisisvrijwilligers van het Rode Kruis gecontacteerd door de directrice van verzogingstehuis Eureka in Evere," vertelt Naomi (27). ”Veel verzorgend personeel was uitgevallen. Sommigen hadden zelf positief getest en moesten thuisblijven, anderen hadden personen uit risicogroepen in hun omgeving en durfden niet te komen werken. Op een bepaald moment stond er maar één vaste zorgkundige voor 30 à 40 personen. Sommigen gingen na hun shift in het tehuis zelfs nog bijspringen in ziekenhuis.”

Het takenpakket van de vrijwilligers in de woonzorgcentra bestaat vooral uit het helpen en ondersteunen van de vaste zorgkundigen. ”De dagindeling hangt af van wie je moet bijstaan”, zegt Florianne (32). Zij werkte als vrijwilliger in het woonzorgcentrum Clos-Bizet in Anderlecht. “Dat kan gaan van medicijnen uitdelen, tot de bewoners te eten geven of te slapen leggen. Soms moesten we ook bewoners omkleden en wassen. Het hangt eigenlijk af van waar het vaste personeel het meeste hulp nodig heeft.”

Machteloos

Vooral voor de bewoners bleek het een moeilijke periode. “Er mocht geen bezoek langskomen, en alle ontspannende activiteiten werden stopgezet", vertelt juriste Nina (27). Ook zij werkte als vrijwilliger in het Anderlechtse woonzorgcentrum Clos-Bizet. "Veel mensen voelden zich eenzaam en misten hun familie en vrienden."

“Je ziet dat sommige mensen heel ongelukkig zijn, ook al worden ze goed behandeld. Ze zijn eenzaam en tellen af naar hun laatste dagen. Er waren zelfs bewoners die helemaal niet wakker lagen van het virus. "Als ik ziek word, dan gebeurt dat maar”, zeiden ze dan.” Ik was blij dat ik samenwoon met vrienden, zodat ik 's avonds kon praten met iemand over wat ik die dag had meegemaakt”, geeft Florianne toe.

“Bij ons zaten er ook mensen die normaal gezien maar voor een korte periode in het tehuis moesten blijven”, zegt Naomi. “Maar door het coronavirus moesten ze verplicht langer blijven. Ze wilden naar huis en misten hun familie. Het was niet simpel om steeds te moeten herhalen dat ze langer moesten blijven. Soms wil je meer doen voor hen maar gaat het niet, en dan voel je je machteloos.”

"Het is soms wel wat frustrerend om te zien hoe laks sommige mensen omgaan met het virus”, voegt Naomi toe. “Als ik iemand zie die geen of verkeerd een mondmasker draagt, dan maak ik me daar soms wel druk in. Een ook de overheid zou meer moeten doen voor de zorgsector. De directrice van het centrum waar ik werk heeft vanalles zelf moeten regelen: extra maskers en materiaal, extra vrijwilligers,... Het lijkt soms alsof het zorgpersoneel volledig in de steek wordt gelaten."

Desserts

Maar het is niet enkel kommer en kwel in de woonzorgcentra. “Ik herinner me een gepensioneerde politieman. Die at zijn avondeten het liefst op zijn kamer, maar kreeg steeds te veel. Er stond een overvloed aan brood en dessertjes op zijn kamer", glundert Nina. "Normaal gaf hij het brood aan iemand die vaak op de verdieping passeerde en kippen heeft thuis. Maar nu kon dat niet omdat er geen bezoek mocht komen. Het brood nam ik niet mee, maar de dessertjes heb ik wel mee naar huis genomen. Hij was opgelucht dat hij ze eindelijk aan iemand anders kon geven."

“Ik ging soms langs bij een vrouw uit Oostende”, zegt Naomi. “Omdat ik zelf ook van Oostende ben vond ze het leuk om met mij te praten. En ook al vertelde ze dan vaak hetzelfde, je ziet dat zij daar veel plezier aan heeft. Dat is een van de dingen waar je het voor doet.”

Op de vraag of ze het opnieuw zouden doen, antwoorden de drie vrijwilligers positief. ”Je haalt er veel voldoening uit, en helpt ook echt de personen die het nodig hebben”, zegt Naomie. Florianne geeft nog een tip mee: “Leg de lat niet te hoog voor jezelf. Soms lijkt het alsof je niets kan veranderen, maar dat is niet waar. Je aanwezigheid alleen al kan veel betekenen."