Woonsector klaagt uitzetting dakloze man in Etterbeek aan

Ondanks een nieuw wintermoratorium in de maak, werd donderdag nog een dakloze man in Etterbeek uit een transitwoning van het OCMW gezet. Het front tegen uithuiszettingen protesteert, maar de gemeente claimt de wetgeving te volgen.

Benoît (50) woonde anderhalf jaar in een noodwoning van het Etterbeekse OCMW. Nu belandt hij dus opnieuw op straat. “Er is geen herhuisvesting voorzien door het OCMW,” bevestigt Arnaud Van Praet (MR), OCMW-voorzitter in Etterbeek. “Onze teams hebben hem langdurig begeleid, maar hij zal nu beroep moeten doen op de onthaalstructuren van Samusocial.” Het OCMW wil de noodwoning vrijmaken voor andere dakloze gezinnen, zegt Van Praet. “Het blijft een tijdelijke woning.”

De uithuiszetting van Benoît zorgt voor protest bij actiegroepen. Het front tegen uithuiszettingen (Front Anti-Expulsions) was donderdagochtend aanwezig aan zijn woning om steun te betuigen. “Wat Benoît nodig heeft, is een correct en blijvend onderdak,” zegt een lid van het front, dat liever anoniem blijft. Volgens haar lijdt de man aan depressie en angsten, en kan hij door zijn leefloon moeilijk terecht op de private huurmarkt.

Ook de Brusselse Bond voor het Recht op Wonen (BBRoW) noemt de uitzetting onomwonden “een schandaal”.

“Ik vind het de morele plicht van OCMW’s om hun bewoners te beschermen. Vroeg of laat komt deze man toch opnieuw bij een OCMW aankloppen,” zegt BBRoW-coördinator Werner Van Mieghem.

Het OCMW van Etterbeek wil niet uitweiden over de exacte reden van zijn uitzetting. “Maar dit staat niet buiten de wet. Het OCMW kreeg twee keer gelijk van de vrederechter,” zegt Van Praet.

Wintermoratorium

Zou het recente moratorium van de Brussel regering, dat uithuiszettingen wil verbieden tijdens de wintermaanden, iets uitmaken in deze zaak? Allicht niet, want het laatste voorstel is pas vorige week in tweede lezing goedgekeurd en moet nog langs het parlement passeren. “Het verbod gaat wellicht pas volgende winter van start,” zegt woordvoerster Annaïk De Voghel van staatssecretaris voor Huisvesting Nawal Ben Hamou (PS), “maar vanaf dan welk ieder jaar, vanaf 1 november tot midden maart.”

Bovendien geldt het voorstel dat op tafel ligt alleen voor huurders op de private markt, en niet voor sociale huurders, bewoners van transitwoningen of krakers.

“Er zijn te veel uitzonderingen,” vindt Van Mieghem van de BBRoW. De casus van Benoît bevestigt in zijn ogen die analyse. “Het is wel positief dat de procedure voor de uitzetting van huurders zal verlengd worden. Dat geeft OCMW’s meer tijd om een oplossing te zoeken.” Ben Hamou koppelt de maatregel aan een nieuw huurgarantiefonds, zoals dat al bestaat in Vlaanderen, om verhuurders te vergoeden voor achterstallige huur. Dat fonds is nu nog niet klaar. (Lees verder onder de foto)

Onderzoek uit Vlaanderen leerde reeds dat het fonds ter bestrijding van uithuiszettingen (het vernieuwde huurgarantiefonds, red.) een minderheid van de huurders kan helpen. Het fonds kan goed inspringen voor tijdelijke betaalproblemen, maar -belangrijke toevoeging- niet voor wie permanent te weinig verdient om op de private markt een woning te vinden.

“De huurprijzen zijn nu eenmaal zo hoog dat een andere woonst geen oplossing biedt,” zegt onderzoeker Diederik Vermeir (UAntwerpen), die het Vlaamse fonds recent evalueerde. Op een totaal van 12.000 vorderingen tot uithuiszetting per jaar deden de Vlaamse OCMW’s telkens maar zo'n 200 keer beroep op het fonds.

Woningmarkt

Zonder bescherming zoals een wintermoratorium of een huurgarantiefonds is de vraag maar hoeveel huurders, zoals Benoît, deze winter op straat zullen belanden. Zeker nu de hoge energieprijzen meer en meer mensen naar de OCMW’s duwen. “Naar mijn gevoel is het nog stilte voor de storm,” vreest vrederechter Martine Mosselmans uit Laken. “De impact van de stijgende energiefacturen zie ik nu nog niet. Het is wel zo dat ik sinds corona een ander publiek zie. Niet alleen mensen in armoede komen in de problemen, maar ook gezinnen met een modaal gezinsinkomen en die bijvoorbeeld een tegenslag kennen.”

Zowel de vrederechter als de actiegroepen pleiten voor structurele ingrepen op de woningmarkt. “Want een betaalbare en kwalitatieve huurwoning vinden in Brussel is en blijft bijzonder moeilijk. Daarvoor is niet direct een oplossing op komst,” zegt Mosselmans. “Alle beetjes helpen, maar het voorstel bijvoorbeeld van een huurgarantiefonds is een pleister op een houten been.”