Zuidstation: renovatie tegen urinegeur

De Overdekte Straat aan het Zuidstation gaat dicht en er komt een galerij die het station met het stadscentrum verbindt. Dat zijn twee voorstellen voor de omgeving van het Zuidstation. Rond de grootse plannen van de Franse architect Jean Nouvel blijft het stil.

Jean Nouvel ontvouwde een jaar geleden zijn imposante plannen voor de vernieuwing van het Zuidstation met een grote 'spiegelvlinder' boven de sporen als blikvanger.

Of dat landmark er komt, is onduidelijk. Onlangs zei minister-president Charles Picqué (PS) dat er eerst een oplossing moet worden gevonden voor de verzadigde noord-zuidverbinding. De studie daarover is nog niet voltooid (zie ook link 'Schuman-Josaphatverbinding is tijdelijk antwoord').

De NMBS zelf snijdt het hoofdstuk 'Jean Nouvel' liever niet aan. Dat bleek onlangs op een debatavond over de Zuidwijk, georganiseerd door de vzw's Congres en Recyclart. Tot bewijs van het tegendeel is er dus geen sterk medicijn voor de zieke Zuidwijk.

Wildparkeren en -plassen
Een en ander betekent nog niet dat er niets gebeurt met het Zuidstation. Op korte termijn wordt de Overdekte Straat aangepakt, de bus- en bovengrondse tramhalte van de MIVB. Daarnaast zijn er plannen voor de ruimtes onder de spoorviaduct tussen het station en de Kleine Ring. Binnenkort dient Euro Immo Star (EIS), een dochter van de NMBS, voor die ingrepen een bouwaanvraag in.

"De Overdekte Straat is een kanker die moet verdwijnen," zegt Thierry de Limburg Stirum, commercieel directeur van EIS. "Wij willen die ruimte in het station integreren. De taxi's en bussen moeten dan verhuizen. De tram kan er nog enkele jaren blijven, maar de Overdekte Straat zal wel afsluitbaar zijn. Dat moet de tocht buitenhouden." De MIVB bestudeert hoe de tram helemaal ondergronds kan rijden.

EIS gaat voorts de stationstoegang aan de Europa-esplanade vernieuwen. Dat plein wordt helemaal autovrij, waardoor het wildparkeren er onmogelijk wordt. Richting Kleine Ring komt er langs de spoorbrug een half afgesloten wandelgalerij. Samen met de vernieuwde toegang moet die de treinreiziger makkelijker te voet naar het stadscentrum leiden. Vandaag is het een unheimliche plek en zowat het grootste urinoir van Brussel.

Onder de sporen ligt 20.000 vierkante meter onbenutte ruimte. Daar komt onder meer een fietsenstalling met tweeduizend plaatsen en een hal die op zondag kan worden ingenomen door de Zuidmarkt. Op termijn komen daar winkels. "Voorlopig kan dat nog niet; daarvoor moet het Bijzonder Bestemmingsplan (BBP) eerst gewijzigd worden," zegt Thierry de Limburg Stirum.

De plannen wekken weinig enthousiasme. "Met de nieuwe galerij wil men de mensen zo snel mogelijk wegleiden," zegt Anderlechts burgemeester Gaëtan Van Goidsenhoven (MR). "Dit is niet de grote ingreep die de wijk nodig heeft. Ik heb vier jaar vergaderd over het project van Nouvel dat er nu misschien niet komt. We hebben nochtans een historische kans om iets groots te doen voor de ruime omgeving, inclusief de Slachthuizen, Biestebroek en de buurt van Wiels."

Ook bij Mobiel Brussel klinkt twijfel. "De herinrichting van het Zuid-station door Jean Nouvel is aan de Brusselaar voorgesteld als een grote slagroomtaart. We vrezen dat EIS daar nu de kersen van af plukt en dat er daarna niets meer zal gebeuren," zegt een betrokkene.

De vraag is ook of NMBS-dochter Euro Immo Star, in wezen een vastgoedbedrijf met louter commerciële bedoelingen, de aangewezen instantie is om de vernieuwing van het belangrijkste openbaarvervoersknooppunt van het land te coördineren.