Bram De Looze op het Brussels Jazz Festival: 'De Brusselse jazzscene deelt graag en veel'

Pianist Bram De Looze woont in 2025 tien jaar in de hoofdstad. Flagey nodigde de inwijkeling uit Heist-aan-Zee uit voor een residentie op het Brussels Jazz Festival. Hij is er te gast met drie internationale ensembles, waarvoor hij de voorbije maanden naarstig nieuw materiaal schreef.

Al aan de muziekacademie van Knokke liep pianist en wonderkind Bram De Looze jaren voor op zijn generatiegenoten. Toen zijn Belgische leerkrachten hem niets meer konden bijbrengen, trok hij naar New York. Na dat jazzbad streek hij neer in Brussel, waar de overzees gelegde connecties verder uitgediept werden. Het valt op dat hij tijdens zijn residentie op het Brussels Jazz Festival geen soloset speelt, ook al bracht hij vorig jaar met Spotting gateways opnieuw een sterk soloalbum uit. En ook LABtrio, het gezelschap waarmee hij als jong veulen vanaf zijn zestiende samen met Lander Gyselinck en Anneleen Boehme furore begon te maken in de Belgische jazz, en MiXMONK, zijn geprezen trio met Robin Verheyen en drummer Joey Baron, laat hij thuis.

Wel schuift hij straks in Flagey aan in drie nieuwe verbanden: het kwartet De Looze, Morgan, Baron, Roberts; het trio Vice Versa (met Eric McPherson & Felix Henkelhausen); en het duo Bram De Looze & DoYeon Kim. “Drie keer de vrijheid krijgen om te doen wat je wilt en daarvoor muzikanten mogen uitnodigen is echt wel uniek,” klinkt Bram De Looze enthousiast, terwijl hij zich in Flagey warmt aan een kop kervelsoep.

Grijp de golf

De voorbije maanden dongen dus vooral nieuwe geluiden om aandacht in het hoofd van de artist in residence van het Brussels Jazz Festival. “Ik schreef kriskras voor de drie verschillende projecten waarmee ik het festival aandoe. Meestal beslis ik ook pas nadat een idee duidelijke vormen aanneemt bij welke band een compositie het beste past. Daarna begin ik aan het arrangement. Soms is het meteen duidelijk dat iets een stuk voor een trio is. Was de melodie gebaat bij een cello, dan ging ze naar mijn band met Joey Baron en bassist Thomas Morgan, waarvoor we ook de hulp van cellist Hank Roberts hebben ingeroepen. Dat vierkoppige ensemble is een droomproject. Ik wilde geen gewoon pianotrio. Het was leuk om er nog iemand extra bij te hebben. Ik dacht aan Hank, omdat ik fan ben sinds Lander me het album Green had laten horen van Jim Black, waarop Hank en Marc Ducret spelen. In 2015 had ik hem al eens, vergeefs, uitgenodigd voor mijn septet, dit is een herkansing.”

“In een nieuwe band hangt alles af van waar de muziek naartoe gaat. Ik laat me daarbij steevast uit mijn tent lokken door de andere muzikanten. Meestal is dat voorrecht voor de drummer. In de bezettingen waarmee ik aantreed op het Brussels Jazz Festival beslissen Joey Baron, in mijn kwartet, en Eric McPherson, in mijn trio Vice Versa, dus over de vibe van de band. Zij bepalen de context en de drive. Dat heeft te maken met de invulling of onderverdeling van de beat, en hoe ze uit tempo kunnen gaan en weer in tempo komen. Neem een andere drummer en je hebt een andere band. Als pianist surf je op die golf en probeer je die ergens heen te leiden, terwijl de anderen volgen. Zo krijg je een constante wisselwerking. De verdienste van Thomas Morgan en Felix Henkelhausen (respectievelijk bassist in De Loozes kwartet en bassist bij Vice Versa, red.) is dat ze zo makkelijk met alles kunnen meegaan.”

“Ik hield mijn composities zo eenvoudig mogelijk, zodat mijn gasten alle vrijheid hebben om ze mee in te vullen. Per slot van rekening heb ik hen gekozen omdat ze zo goed met die vrijheid om kunnen. Waarom zou ik alles uitschrijven als ze als de beste kunnen improviseren? Het is hun sterkte om in het moment zelf te beslissen. Een simpele compositie kan je on the spot altijd complexer maken. Dat is veel leuker dan alles vooraf al meteen vast te leggen.”

Seoel en New York

Ook het duo met de Koreaanse gayageum-speelster DoYeon Kim zat al langer in De Loozes hoofd. “Ik volgde haar al een tijdje, omdat ze een ongelofelijk straffe muzikante is die met weinig materiaal een verhaal kan vertellen. Ze past de hele jazztraditie toe op een traditioneel Koreaans instrument en is zo ook in de improvisatiewereld beland. Die absurde combinatie maakt DoYeon Kim uniek.”

“De gayageum is een snaarinstrument waarvan je de pitch kan aanpassen door op de snaren te drukken. Die vibratie geeft niet direct een stabiele toon, maar precies dat maakt het zo interessant. In vergelijking met een Japanse koto is de geproduceerde klank veel korter. Het is een constante zoektocht om de sound te blenden met mijn piano.”

De Loozes interesse in de Koreaanse cultuur werd aangewakkerd door zijn Koreaanse partner, die ook pianospeelt. “We hebben elkaar ontmoet tijdens mijn studies in New York, maar zelf is ze niet zo bezig met traditionele muziek. Iedere zomer gaan we wel een maand naar Seoel om haar familie te bezoeken. In de toekomst zou ik me meer in de lokale muzikale tradities willen verdiepen, al blijft de taal een barrière. Intussen kan ik de letters en de woorden lezen, maar qua woordenschat en zinsbouw heb ik nog een lange weg af te leggen.”

Zich onderdompelen in een scene blijft behoren tot de corebusiness van De Looze. “Toen ik in New York arriveerde, ging ik iedere avond naar concerten. Later begon ik mijn energie op te sparen om aan eigen materiaal werken. Na anderhalf jaar ben ik er op het juiste moment weer vertrokken. Het Piano e forte-project bood me de kans om mezelf te ontdekken. Eerst de energie van een scene opzuigen om daarna in jezelf te graven is nog steeds de beste manier om te groeien.”

Fietsen in de Alpen

Sinds eind 2015 woont De Looze in Brussel. “De non-stopfocus op muziek, die mijn tijd in New York kenmerkte, is weg. Maar met het vaderschap is er iets anders in de plaats gekomen. Het is een oefening in planning en efficiëntie waar ik steeds beter in word. Mijn dochter geeft me een reden om wakker te worden én iets te maken. Alleen toen ik onlangs in Australië was voor enkele soloconcerten, had ik het even moeilijk. Als ze wat groter is, wil ik haar graag meenemen. Daar kijk ik nu al naar uit.”

Rust vindt de pianist op zijn koersfiets of mountainbike. “Ook als kind heb ik veel gefietst, vanuit West-Vlaanderen tot ver in Nederland. De vrijheid spreekt me aan. Het is ideaal om mijn hoofd te legen of een nieuwe streek te verkennen. Wandelen vond ik altijd al te traag. Ik fiets graag in de Alpen. Het geeft me een kick om een berg op te rijden, te genieten van het uitzicht en daarna snelheid te maken in de afdaling. Het is een passie die ik deel met Lander, die zelf vaak extreem lange trips maakt. Hier mountainbike ik vooral in het Zoniënwoud.”

Tussen de internationale projecten door laat De Looze zich inspireren door lokale muzikanten. “Neem nu trompettist Jean-Paul Estiévenart. Hij kan me altijd toffe albums aanraden of wijzen op details bij Roy Haynes of Freddie Hubbard waar ik iets van opsteek. Hetzelfde geldt voor Antoine Pierre. De Brusselse jazzscene deelt graag en veel. Dat maakt ze zo leuk. Ze reikt superveel muziek op een zilveren dienblad aan. De meningen en de liefde krijg je er gratis bij, en dan is het heerlijk meesmullen.”

Bram De Looze speelt drie keer op het Brussels Jazz Festival: De Looze, Morgan, Baron, Roberts staan op 10/1 in Flagey; op 12/1 spelen Bram De Looze & DoYeon Kim er; en op 16/1 deelt Bram De Looze er het podium met Eric McPherson en Felix Henkelhausen als trio Vice Versa, flagey.be