Salome Reda over de beestenboel in Die Walküre: ‘Onze dieren zijn volwaardige acteurs’

Voor de opera Die Walküre laat regisseur Romeo Castellucci een beestenboel opdraven. Dierenbegeleider Salome Reda houdt de teugels strak. “Je merkt snel wanneer ze het commando te veel krijgen.”

Een imposant charolais-rund in Moses und Aron, Japanse makaken voor Orestea, honden, geiten en zelfs een albino-ezel. Wanneer Romeo Castellucci theater maakt, komt er al eens een dierentuin bij kijken. Soms zelfs met protest en censuur tot gevolg. Er zijn intussen filosofische essays gewijd aan het faunagebruik van de regisseur. Zelf lichtte hij in 2000 zijn visie al toe in een wetenschappelijk artikel: “Elk theaterwerk dat ik onderneem (…) beweegt naar zijn eigen specifieke dierlijkheid toe,” schrijft hij daarin. “Een goede voorstelling zou zichzelf moeten samenvatten in een beeld, het beeld van een organisme, van een dier.”

Het hoeft dus niet te verbazen dat er ook in Die Walküre weer een beestenboel van de partij is. Zonder voor de première een tip van de sluier te lichten – ook dat is vintage Castellucci – geeft dierenbegeleider Salome Reda een woordje uitleg bij haar werk. “Het allerbelangrijkste is dat onze dieren zich op hun gemak voelen. Dat ze ontspannen en sereen aan de voorstelling kunnen beginnen. Het is een heel stresserende omgeving, met veel luide geluiden, onbekende gezichten en onverwachte bewegingen.

Daarom hebben we de voorbije maanden – want zo lang zijn we hier al mee bezig – vooral gewerkt op manieren om de dieren onmiddellijk kalm te krijgen. Door hen op relaxte momenten te conditioneren met korte signalen die we dan ook in de hectiek van de opera kunnen gebruiken. De acteurs en zangers zijn trouwens al vroeg in dat proces betrokken. Elke positieve ervaring, elke fijne interactie die de dieren hebben, dient op die manier als een bouwsteen om ze klaar te krijgen voor het podium.”

Al blijven onvoorspelbaarheden volgens Reda zeker mogelijk. “De dieren die we voor Die Walküre gebruiken, zijn niet gecastreerd. Gelukkig heeft dat niet voor problemen gezorgd. (Lacht) Anderzijds merk je bij dieren ook heel goed wanneer ze het commando te veel hebben gekregen, zeker wanneer het stressniveau stijgt in aanloop naar de première. Gelukkig krijg ik op dat vlak van de regisseur wel echt de teugels in handen. Als het niet meer gaat, is het meteen stage exit, côté cour. Castellucci heeft helemaal begrepen dat de dieren geen accessoires zijn. Het zijn volwaardige acteurs. Uiteraard niet de hoofdrolspelers, maar ze dienen evenmin als decoratie in de achtergrond.”