Brussel en het WK (3): Rodolf Seeldrayers (1954)

Het was nog tijdens de wereldbeker, op een congres dat eveneens in Bern plaatsvond, dat Rimet na 33 jaar de voorzittershamer van de Wereldvoetbalbond doorgaf. De voetbalwereld was sterk aan het veranderen. Het WK in Zwitserland was de eerste wereldbeker die live uitgezonden werd op tv, de Europese clubs broedden op een eigen internationale bekercompetitie en nauwelijks een week voor het FIFA-congres was in Bazel de Europese voetbalunie UEFA boven de doopvont gehouden. Rimet keek de regionalistische tendensen met lede ogen aan. Hier werd hij te oud voor ...

Er waren aanvankelijk een aantal kandidaten voor de opvolging van de Fransman, maar zowel de Brit Arthur Drewry als de Zwitser Ernst Thommen trok zich terug toen bleek dat Seeldrayers zich kandidaat had gesteld en dat voor slechts twee jaar. De vitaliteit van de 78-jarige vicevoorzitter viel nog altijd op. Die had hij naar eigen zeggen te danken aan het golfen.

Gezien zijn leeftijd werd Seeldrayers zonder meer als tussenpaus beschouwd. Hij was hoegenaamd geen revolutionair. Net als Rimet stamde hij uit een ander tijdperk: een periode waarin voetbal nog louter een vrijetijdsbesteding was voor de ‘betere klasse’. Als ooggetuige had hij zelf een groot deel van de Belgische voetbalgeschiedenis van zeer nabij meegemaakt en helpen vormgeven.

Kunstfamilie

Seeldrayers werd geboren in Düsseldorf toen zijn vader, kunstschilder Emile Seeldrayers (1847-1933), er studeerde aan de Kunstacademie. Het gezin, met ook nog broer Fritz, die een succesvol art-nouveau-architect zou worden, verhuisde daarna naar Brussel. Daar richtte Seeldrayers senior de Ixelles Football Club op - later Sporting Club de Bruxelles - waar zijn beide zoons hun opwachting maakten. De club was geen lang leven beschoren, maar werd in 1895 met Rodolf en Paul Hamesse (de architect van onder meer de Ultieme Hallucinatie en het Pathé Palace) als afgevaardigden wel een van de oprichters van de Belgische voetbalbond.

In 1897 sloten Rodolf en Fritz zich aan bij Racing Club de Bruxelles, dat toen in Ukkel aan de velodroom van Longchamps speelde. De toekomstige FIFA-­president bleek een heuse homo universalis op sportvlak. Hij werd Belgisch kampioen op de 110 meter horden en was kapitein van de voetbalploeg van de ULB, waar hij rechten studeerde. Jarenlang zou hij een advocatenkantoor houden aan de Louizalaan, op een steenworp van waar hij in de jaren 1890 had leren voetballen.

Bij Racing maakte hij deel uit van het elftal dat in 1900, 1901 en 1902 Belgisch landskampioen werd. Gelijktijdig speelde hij er ook hockey en cricket - hij zou trouwens international worden in die sport. En tussendoor roeide hij ook nog eens bij de Cercle des Régates de Bruxelles. In 1923 zou hij de Waterloo Golf Club oprichten.

Als jurist zou Seeldrayers jarenlang enorme diensten bewijzen aan de Belgische voetbalbond en al gauw ook aan het Belgisch Olympisch en Interfederaal Comité (BOIC). In 1920 zat hij mee in het organisatiecomité van de Olympische Spelen in Antwerpen. Na de Tweede Wereldoorlog werd hij voorzitter van het BOIC. Bij de FIFA, waar hij vanaf 1914 - gelijktijdig met Rimet - zijn opwachting maakte, werd hij geleidelijk aan belast met de behandeling van de meest heikele dossiers, zoals de reglementering rond het profvoetbal, dat overal de kop aan het opsteken was.

De bad cop

Toen Rimet in 1921 FIFA-voorzitter werd, groeide Seeldrayers snel uit tot zijn vaste rechterhand. Meestal speelde hij de bad cop ten opzichte van Rimet, de good cop. Volgens de Fransman kwam Seeldrayers vaak grof over, maar was dat slechts een doelbewuste pose om zijn slag thuis te halen tijdens de vele technische en administratieve commissies. Rimet beschreef hem als ‘een fluwelen hand in een ijzeren handschoen’. En dat was ook wel nodig: wheelen en dealen in de Belgische en internationale sportwereld was in Seeldrayers’ periode bepaald geen wandelingetje in het park.

In eigen land kreeg hij als voorzitter van de voetbalbond af te rekenen met behoorlijk wat interne tegenkanting en vooral ook de groei van de (dissidente) Vlaamse voetbalbond, die tijdens de Tweede Wereldoorlog openlijk met de Duitsers zou collaboreren. Ook bij de FIFA sluimerde het collaboratiegevaar. Op een bewogen congres in 1941 slaagde Seeldrayers er ternauwernood in om een coup van de Italiaanse en Duitse voetbalbond af te wenden. Met tegenzin zou hij later de herintrede van de beide bonden in de FIFA-stal aanvaarden.

Zijn carrière als FIFA-voorzitter duurde nauwelijks anderhalf jaar. Maar zijn mandaat bleek bij nader inzien wel druk gevuld. Ze omvatte een wereldbeker, het vijftigjarige jubileum van de FIFA en bovenal de komst van de eerste Europacupcompetitie, die even voor zijn overlijden van start ging.

Die competitie had overigens bijna zijn naam gedragen. De initiatiefnemers, een groep die verzameld was rond de Franse sportkrant L’Équipe, trachtten de voorzitter immers te paaien om groen licht te geven voor de nieuwe competitie door ze naar hem te vernoemen.

Maar Seeldrayers bedankte voor de eer. De nieuwe Europabeker was geen competitie van ‘mondiaal belang’ volgens hem. Hij hielp wel om ze gerealiseerd te krijgen. Op een speciaal bijeengeroepen vergadering maande hij de kersverse UEFA aan om de organisatie van het tornooi op zich te nemen. De Coupe des Clubs Champions Européens was daarmee geboren. Even later, in oktober 1955, overleed Seeldrayers. De grote sportpionier werd begraven op het kerkhof van Elsene.

Lees ook de twee andere artikels uit dezelfde reeks: Enrique Buero (WK 1930) en Joe Maca (WK 1950)